Edward Elgar: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m uproszczenie wywołania szablonu {{Kontrola autorytatywna}}
poprawa linków do przek., usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK
Linia 7:
|podpis =
|data urodzenia = [[2 czerwca]] [[1857]]
|miejsce urodzenia = [[Broadheath (Worcestershire)|Broadheath]], koło [[Worcester (Anglia)|Worcester]]
|imię przy narodzeniu =
|data śmierci = [[23 lutego]] [[1934]]
Linia 21:
}}
[[Plik:Elgar's Birthplace. - geograph.org.uk - 77280.jpg|thumb|240px|Miejsce urodzin Edwarda Elgara]]
Sir '''Edward William Elgar''' (ur. [[2 czerwca]] [[1857]] w [[Broadheath (Worcestershire)|Broadheath]], koło [[Worcester (Anglia)|Worcester]], zm. [[23 lutego]] [[1934]] w Worcester) – [[Wielka Brytania|brytyjski]] [[kompozytor]]. Pozostawił po sobie dwie [[symfonia|symfonie]] (śmierć w [[1934]] r. przerwała pracę nad trzecią). Utwory te uważane są za jedne z najważniejszych brytyjskich utworów symfonicznych.
 
== Biografia ==
Do czasu sukcesu wariacji na temat własny "Enigma"„Enigma” w [[1899]] uważano go za prowincjonalnego kompozytora i samouka niewartego zainteresowania.
 
Na początku swojej kompozytorskiej kariery Elgar napisał kilka krótkich utworów, które zyskały popularność. Jednym z utworów, który przyniósł mu sławę zanim stworzył utwory na orkiestrę, jest "Chanson„Chanson de Matin"Matin”.
 
Przez 42 lata musiał czekać na zasadniczy przełom w swojej karierze. Do sławy Elgara przyczynił się wybuch [[I wojna światowa|I wojny światowej]], kiedy stał się uznanym kompozytorem. Jego pozycja umocniła się po stworzeniu utworów na [[chór]] i [[orkiestra|orkiestrę]].
Linia 32:
Podczas wojny Elgar stworzył serię patriotycznych utworów, a gdy wojna dobiegła końca serię trzech kompozycji kameralnych: sonatę na skrzypce op. 82, kwartet smyczkowy op. 83 oraz kwintet na fortepian op. 84.
 
Na początku [[1917]] r. Elgar wraz z żoną postanowili wyjechać z [[Londyn]]u. Znaleźli miejsce – maleńką wioskę w rolniczym [[Sussex]]. Tam też powstały trzy wspomniane utwory. W różnych wspomnieniach Elgara z tamtych lat wiadomo, że okolica go zauroczyła. Codziennie wybierał się na spacery do lasu. Pojawiają się sugestie, że to lasy wpłynęły na muzykę Elgara.
 
Pozostawił po sobie [[Symfonia|symfonie]], [[Oratorium|oratoria]], [[Utwór kameralny|utwory kameralne]], [[Piosenka|piosenki]], [[utwór instrumentalnyInstrumental|utwory instrumentalne]] i [[Marsz (muzyka)|marsze]]. Pisał też [[Opera (dzieło)|operę]], ale pracę nad nią przerwała mu śmierć w [[1934]].
 
Elgar tworzył wiele gatunków muzycznych, lecz sławę przyniosły mu te na orkiestrę, jak np. wariacje "Enigma"„Enigma” op. 36 z [[1899]] uznawane przez krytyków za arcydzieło. Uzupełniły one wcześniejsze: Imperial march, King Olaf czy Caractus i tym samym sprawiły, że Elgar został zauważony przez świat. W następnym roku stworzył oratorium "The„The dream of Gerontius"Gerontius”, do [[libretto|libretta]] pióra kardynała [[JohnJan HenryHenryk Newman|J. H. Newmana]]. Z początku nie był to sukces, ale publiczność wkrótce doceniła dzieło. W [[1901]] wykonano po raz pierwszy utwór Elgara – [[marsz (muzyka)|marsz]] "Pomp„Pomp & circumstance march no. 1, op. 39,1". Wolniejsza partia pt. "Land„Land of hope and glory"glory” jest najlepiej znanym utworem brytyjskim po hymnie narodowym. Jest to także jeden z czterech utworów wykonywany podczas finału dorocznych Koncertów Promenadowych "The„The Last Night of the Proms"Proms” (od kilku lat replika tych koncertów odbywa się także w Krakowskiej Filharmonii).
 
Żona Elgara, Alicja, zmarła w [[1920]]. Kompozytor był z nią związany i wielu twierdzi, że po śmierci żony stracił chęć do pracy. Jednak to w tym czasie zaczął pisać operę "The„The Spanish lady"lady” oraz swoją trzecia symfonię.
 
W [[1933]] udał się do [[Paryż]]a, gdzie dyrygował [[koncert skrzypcowy|koncertem skrzypcowym]] w wykonaniu młodego [[Yehudi Menuhin|Yehudiego Menuhina]]. We [[Francja|Francji]] Elgar odwiedził [[Delius]]a w Grez-sur-Loing. W październiku u Elgara wykryto [[nowotwór]] złośliwy. Dalsza praca stała się niemożliwa.
 
Wizerunek Edwarda Elgara znajdował się na banknocie 20 [[Funt szterling|funtów]].
Linia 51:
 
{{DEFAULTSORT:Elgar, Edward}}
 
[[Kategoria:Brytyjscy kompozytorzy]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1857]]
Linia 57 ⟶ 56:
 
{{Link FA|en}}
 
{{Link GA|en}}
{{Link GA|es}}