Jad Waszem: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
po polsku
przeniesienie refów na koniec, drobne redakcyjne, drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 4:
[[Plik:Yad Vashem BW 2.JPG|thumbnail|Rzeźba Borisa Saktsiera ''[[Janusz Korczak|Korczak]] i Dzieci [[Getto|Getta]].]]
 
'''Jad Waszem'''<ref>{{cytuj stronęr|url=http://www.jhi.pl/pl/archiwum/index/0,3.html|tytuł=Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego|opublikowany=ŻIH|język=pl|data dostępu=2011-11-28}}</ref> (lub '''Jad wa-Szem'''<ref name=PWN>{{cytuj stronęr|url=http://encyklopedia.pwn.pl/index.php?module=haslo&id=3916238|tytuł=Jad wa-Szem|opublikowany=Encyklopedia PWN|data dostępu=2011-11-28}}</ref>; [[język hebrajski|hebr.]] '''יד ושם''', ang. Yad Vashem), nazwa oficjalna: ''Yad Vashem The Holocaust Martyrs' and Heroes' Remembrance Authority''<ref>{{cytuj stronęr|url=http://www.yadvashem.org/|tytuł=StronaContact InstytutuUs Yad Vashem|opublikowany=Yad Vashem|data dostępu=2011-11-28}}</ref> ("Instytut„Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu ''Jad Waszem''"Holocaustu”)<ref name={{r|PWN/>}} – instytut w [[Izrael]]u poświęcony żydowskim ofiarom [[Holocaust|Holokaustu]], założony w [[1953]] roku w [[Jerozolima|Jerozolimie]] na mocy Ustawy o Pamięci, przyjętej przez izraelski parlament [[Kneset]].
 
Termin Jad„Jad WaszemWaszem” oznacza "miejsce„miejsce i imię"imię” albo,(lub w niektórych tłumaczeniach, "pomnik„pomnik i imię"imię”{{r|ekai.pl}}) i zaczerpnięty jest z księgi Izajasza (Iz 56, 5){{r|sprawiedliwi}}: ''dam'' [im] ''miejsce w moim domu i w moich murach oraz imię lepsze od synów i córek, dam im imię wieczyste i niezniszczalne.''{{r|Iz56}}.
 
Instytut składa się z Nowego Muzeum Historycznego wraz z Salą Imion, gdzie przechowywane są dane o ofiarach Holokaustu, Izby Pamięci, Ogrodu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, dwóch galerii sztuki, synagogi, archiwum i biblioteki, Doliny Zabitych Wspólnot i Międzynarodowej Szkoły Nauczania o Holokauście. Poza tym na terenie Jad Waszem znajduje się kilkanaście mniejszych i większych pomników poświęconych m.in. zamordowanym w czasie Holokaustu dzieciom, żydowskim partyzantom i żołnierzom oraz [[Janusz Korczak|Januszowi Korczakowi]]. Jeden z pomników to urwany wiadukt kolejowy, na którym stoi towarowy wagon, służący w czasie II wojny światowej do przewożenia [[Żydzi|Żydów]] do obozów zagłady. W całym Jad Waszem posadzone są drzewa upamiętniające [[Sprawiedliwy wśród Narodów Świata|Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata]] – nie-Żydów, którzy ratowali Żydów w czasie Holokaustu, niejednokrotnie ryzykując własne życie. Obecnie, ze względu na brak miejsca, ich nazwiska umieszczane są na specjalnej ścianie pamiątkowej.
Linia 12:
Niewielki ogród i tablica pamiątkowa na terenie Jad Waszem poświęcone są mieszkańcom [[Le Chambon-sur-Lignon]], miasteczka we [[Francja|Francji]], którzy w czasie [[II wojna światowa|drugiej wojny światowej]] uczynili swoją miejscowość [[azyl]]em dla Żydów uciekających przed nazistami.
 
Wśród drzewek posadzonych w Alei Sprawiedliwych znajduje się też drzewko posadzone w 1963 r. przez [[Władysław Bartoszewski|Władysława Bartoszewskiego]] i [[Maria Kann|Marię Kann]] w imieniu [[Rada Pomocy Żydom|Rady Pomocy Żydom Żegoty„Żegota”]] – jedynej organizacji w okupowanej Europie powołanej w celu ratowania Żydów.
 
== Zobacz też ==
Linia 19:
* [[Polscy Sprawiedliwi wśród Narodów Świata]]
 
{{== Przypisy}} ==
{{Przypisy-lista|
<ref name="archiwum">{{cytuj stronę | url = http://www.jhi.pl/pl/archiwum/index/0,3.html | tytuł = Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego | opublikowany = ŻIH | język = pl | data dostępu = 2014-03-05}}</ref>
<ref name="Contact Us Yad Vashem">{{cytuj stronę | tytuł = Contact Us - Yad Vashem | url = http://www.yadvashem.org/yv/en/about/contacts/contacts.asp | opublikowany = yadvashem.org | data dostępu = 2014-03-05 }}</ref>
<ref name="ekai.pl">{{cytuj stronę | tytuł = Przemówienie Benedykta XVI w Instytucie Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie 11 maja 2009 roku | url = http://ekai.pl/biblioteka/dokumenty/x678/przemowienie-benedykta-xvi-w-instytucie-pamieci-yad-vashem-w-jerozolimie-maja-roku/ | opublikowany = ekai.pl | data dostępu = 2014-03-05 }}</ref>
<ref name="Iz56">{{cytuj stronę | tytuł = Biblia Tysiąclecia - Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu - Iz 56 | url = http://biblia.deon.pl/rozdzial.php?id=528#W1 | opublikowany = Wydawnictwo Pallottinum w Poznaniu | data dostępu = 2014-03-05 }}</ref>
<ref name="PWN">{{cytuj stronę | url = http://encyklopedia.pwn.pl/index.php?module=haslo&id=3916238 | tytuł = Jad wa-Szem | opublikowany = Encyklopedia PWN | data dostępu = 2014-03-05}}</ref>
<ref name="sprawiedliwi">{{cytuj stronę | tytuł = Yad Vashem | url = http://www.sprawiedliwi.org.pl/pl/attachment/23/ | opublikowany = www.sprawiedliwi.org.pl | data dostępu = 2014-03-05 }}</ref>
}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* {{cytuj stronę | tytuł = Yad Vashem - World Center for Holocaust Research, Education, Documentation and Commemoration | url = http://www.yadvashem.org | opublikowany = yadvashem.org | data dostępu = 2014-03-05}} {{język|en|de|es|ru|he|ar|fa}}
* [http://www.yadvashem.org/ Strona Instytutu Yad Vashem]
 
[[Kategoria:Holokaust]]