II proces moskiewski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne |
uzupełnienie |
||
Linia 4:
Drugi proces moskiewski odbył się pomiędzy 23 a 30 stycznia 1937 roku. Oskarżono 17 osób przynależność do rzekomo istniejącej i kierowanej przez [[Lew Trocki|Lwa Trockiego]] organizacji ''[[Centrum Równoległe]]'', której celem miało być sprowokowanie napaści [[III Rzesza|III Rzeszy]] i [[Japonia|Japonii]] na [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]] oraz sabotaż na kolei, w kopalniach i w fabrykach.
Oskarżeni mieli rzekomo być członkami skupionej wokół Trockiego opozycji. Postawiono im zarzut szpiegostwa na rzecz Niemiec i [[Japonia|Japonii]], planowanie [[sabotaż]]u, utrudnianie [[kolektywizacja|kolektywizacji]] i [[industrializacja|industrializacji]]. I tym razem wszyscy przyznali się do winy. Poprosili sąd o wydanie wyroków skazujących. Najważniejszym oskarżonym był [[Jurij Piatakow]], który był członkiem Komitetu Centralnego i zastępcą Ordżonikidze – wicekomisarzem przemysłu ciężkiego – faktycznie kierującym industrializacją i zarządzającym przemysłem. Dla „dobra partii” był on w poprzednim procesie świadkiem oskarżenia. Składał fałszywe zeznania przeciwko Kamieniewowi i Zinowiewowi, na prośbę swojego szefa, ludowego komisarza przemysłu ciężkiego [[Sergo Ordżonikidze]]go zgodził się współpracować z [[NKWD]] w zamian za obietnicę darowania życia.
W czasie procesu Piatakow zeznał, że spotkał się w [[Norwegia|Norwegii]] z Trockim. Po dementi Trockiego zarząd lotniska, na którym miał wylądować oświadczył, że w tym czasie nie lądował tam żaden samolot z ZSRR. Piatakow miał spotkać się z wysłannikiem Trockiego w hotelu w Kopenhadze – okazało się że hotel o tej nazwie został kilka lat wcześniej zburzony. [[Mistyfikacja]] [[NKWD]] była oczywista. Prócz Piatakowa zostali skazani na śmierć: [[Leonid Sieriebriakow]], [[Nikołaj Murałow]] i dziesięciu innych oskarżonych. [[Karol Radek]] (który jeszcze rok wcześniej na łamach gazety „[[Izwiestija|Izwiestii]]” krytykował Trockiego i jego zwolenników) dostał 10 lat [[Gułag|łagru]] (dwa lata później zabili go tam – według oficjalnej wersji – więźniowie kryminalni). Radek nie zginął od razu, gdyż na procesie demaskował innych rzekomych trockistów. Oskarżony o przygotowywanie zamachu na swojego szefa kierowca Mołotowa – [[prowokacja (zachowanie)|prowokator]] NKWD Stroiłow – został skazany na 8 lat pozbawienia wolności.
Bezpośrednio po procesie odbyło się plenum KC WKP(b), na którym oponenci Stalina ostatni raz próbowali powstrzymać czystkę. W przeddzień wyznaczonego terminu plenum [[Sergo Ordżonikidze]] został zmuszony do samobójstwa przez [[NKWD]], lub zamordowany. Plenum zakończyło się uchwaleniem zgody na aresztowanie Bucharina, Rykowa i Jagody (członków Komitetu Centralnego) przez NKWD. Otworzyło to drogę do masowych aresztowań dokonywanych przez podległe już wyłącznie [[Nikołaj Jeżow|Jeżowowi]] i Stalinowi NKWD.
== Bibliografia, literatura, linki ==
| |||