Sobór św. Izaaka: Różnice pomiędzy wersjami

{{Koordynaty|59|56|03.44|N|30|18|24|E|umieść=na górze|zapis=kątowo}}

'''Sobór świętego Izaaka Dalmatyńskiego''' ([[język rosyjski|ros.]] ''Исаакиевский собор'') - największa [[prawosławie|prawosławna]] świątynia w [[Petersburg]]u oraz druga co do wielkości w [[Rosja|Rosji]] (zaraz po [[Cerkiew Chrystusa Zbawiciela|Soborze Chrystusa Zbawiciela]] w [[Moskwa|Moskwie]]), wybudowana z polecenia [[car]]a [[Aleksander I Romanow|Aleksandra I]]; mierzy 97,6 m szerokości, 111,2 m długości oraz 101,5 m wysokości; zwieńczona jest złoconymi kopułami (pokrytymi 100&nbsp;kg czystego złota), z których największa posiada promień ok. 11 m. Może pomieścić 14 tys. wiernych<ref name="www.cathedral.ru/isaac/arch">http://www.cathedral.ru/isaac/arch</ref><ref name="www.jezyk-rosyjski.com">[http://www.jezyk-rosyjski.com/Wyjazdy_na_wschod/Sankt_Petersburg/Sobor_sw._Izaaka.html Sobór św. Izaaka, jezyk-rosyjski.com]</ref>.

 

== Historia ==

Sobór był budowany 40 lat ([[1818]]-[[1858]]). Budowla była wznoszona na podmokłym, niełatwym do tego typu inwestycji terenie, co wymagało postawienie konstrukcji na wbitych głęboko w ziemię, drewnianych palach. Koszt budowy oszacowano wówczas na ponad 20 mln rubli<ref name="www.petersburg.ovh.org/turystyka.html#sobor_izaaka">[http://www.petersburg.ovh.org/turystyka.html#sobor_izaaka Cerkwie Sankt Petersburga, Petersburg.ovh.org]</ref>. Od samego początku inwestycja napotykała szereg trudności. Największą przeszkodą było to, że świątynie nie stawiano od zera - z polecenia Aleksandra I musiano zachować już istniejące trzy poświęcone ołtarze oraz ściany starszej, lecz nieudanej świątyni autorstwa [[Antonio Rinaldi]]ego<ref name="Olga Małecka-Malcew">Olga Małecka-Malcew (pod redakcją), ''Petersburg'', seria wydawnicza Miasta Marzeń (Biblioteka Gazety Wyborczej)</ref>. Specjalnia komisja zaaprobowana przez cara wybrała na głównego architekta - [[Francuzi|Francuza]] [[Auguste de Montferrand]]a (1786-1858), który wcześniej pobierał nauki w pracowni nadwornego architekta cesarza [[Napoleon Bonaparte|Napoleona Bonaparte]], [[Charles Percier|Ch. Perciera]]. Z czasem okazało się, że wznoszona budowla nie spełnia oczekiwań. Car nakazał wówczas, powołanej w tym celu specjalnej komisji, korektę projektu przy jednoczesnym poszanowaniu, jeśli to możliwe, istniejących ścian i fundamentów. Ponadto zobowiązał komisję do zachowania głównych cech konstrukcyjnych zaplanowanych przez Montferranda. Poprawianiem projektu zajęli się - oprócz samego Montferranda (który został dopuszczony do prac) - [[Awram Mielnikow]], [[Wasyl Stasow]], A. Michajłow Starszy i inni. Ich nadrzędnym celem stało się zachowanie imponującej pod względem rozmiarów kopuły. W tym celu wzmocniono fundamenty i dodano cztery nowe słupy, na których miała się ona oprzeć. Efektem prac zespołu były nowinki architektoniczne: podwójne sklepienie soboru (konstrukcyjne i dekoracyjne) oraz składająca się z trzech części kopuła (jej wewnętrzna czasza ma kształt [[sfera|sfery]], środkowa - [[Stożek (bryła)|stożka]], a zewnętrzna - [[parabola (matematyka)|paraboli]]). Dzięki zastosowaniu wielu nowatorskich rozwiązań Sobór Świętego Izaaka jest trzecią pod względem wielkości świątynia kopułową [[Europa|Europy]] - wyprzedzają go jedynie [[Bazylika św. Piotra na Watykanie]] oraz [[Katedra św. Pawła w Londynie]]<ref name="Olga Małecka-Malcew" />.. Według danych dostępnych w muzeum w soborze<ref name="www.cathedral.ru/isaac/arch">http://www.cathedral.ru/isaac/arch</ref> od tej świątyni większa jest również [[Katedra Santa Maria del Fiore]] we [[Florencja|Florencji]].