Heparyna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uzupelniona budowa
ujednolicenie nazewnictwa, link
Linia 103:
'''Heparyna''' ([[łacina|łac.]] ''Heparinum'') – [[związek organiczny|organiczny związek chemiczny]], [[polisacharyd]] zbudowany z około 80 reszt [[monosacharyd]]ów, pochodnych glukozy (głównie N-siarczan-6-o-siarczan-D-glukozoaminy) i [[kwas iduronowy|kwasu L-iduronowego]], połączonych w nierozgałęziony łańcuch. Cząsteczka ma ładunek ujemny.
 
Jest naturalnym czynnikiem zapobiegającym [[krzepnięcie krwi|krzepnięciu krwi]] w [[układ krwionośny człowieka|naczyniach krwionośnych]], działając hamująco na wszystkie jego etapy, głównie na fazę przejścia protrombiny w [[trombina|trombinę]] i jej działanie na [[fibrynogen]]. Heparyna aktywuje [[antytrombina|antytrombinę]] – osoczowy czynnik hamujący działanie trombiny. Obniża także poziom [[cholesterol]]u i [[lipidy|lipidów]], poprzez aktywację [[enzym]]uLipaza [[lipazalipoproteinowa|lipazy lipoproteinowej]] lipoproteinowej. W większych stężeniach może również hamować agregację [[trombocyt]]ów oraz ich adhezję (przyleganie do powierzchni) do ścian naczyń krwionośnych. Heparyna jest wyłapywana przez ściany naczynia i zwiększa ich ładunek ujemny, co utrudnia przyleganie płytek krwitrombocytów i zapobiega powstawaniu skrzepów przyściennych. Wytwarzana przez [[komórka tuczna|komórki tuczne]], [[makrofagi]] i komórki śródbłonka naczyń, działa szybko, lecz krótkotrwale.
 
Heparyna jest stosowana jako [[lek przeciwzakrzepowy]] zapobiegając tworzeniu się skrzeplin, standardowo stosowany u chorych poddawanych zabiegom chirurgicznym i unieruchomionym z powodu choroby, w [[żylna choroba zakrzepowo-zatorowa|żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej]], [[ostre zespoły wieńcowe|ostrych zespołach wieńcowych]]. Stosuje się preparaty heparyny niefrakcjonowanej (podawanej dożylnie lub podskórnie) oraz [[Heparyna drobnocząsteczkowa|heparyny drobnocząsteczkowej]] (stosowanej podskórnie). Zaobserwowano, że u 1-3% chorych dochodzi do reakcji immunologicznej organizmu, polegającej na produkcji przeciwciał przeciw [[płytki krwitrombocyt|płytkom krwitrombocytom]]. Skutkiem tego jest zmniejszenie liczby płytek krwitrombocytów w [[Osocze krwi|osoczu]], co prowadzi do ich aktywacji i paradoksalnego powstawania skrzeplin.
 
{{osobny artykuł|Małopłytkowość poheparynowa}}