Malarz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KrzysG (dyskusja | edycje)
→‎Historia malarzy europejskich: usunięte powtórzenie
m WP:SK, dr.
Linia 1:
{{PANDA}}
{{disambigR|artysty|[[malarz (ujednoznacznienie)|inne znaczenia]]}}
Zawód'''Malarz''' ([[łacina|łac.]] ''pictor'', ''pictorellus'', ''iconista'', ''imaginator'', [[język niemiecki|niem.]] ''Maler'') – [[rzemieślnik]], [[artysta]] zajmujacy się [[malarstwo|malarstwem]]. Jest to zawód polegający na pokrywaniu, malowaniu płaszczyzn, przedmiotów powłokami, liniami, punktami, kolorem, farbą, farbami, po to by je ochronić, zmienić ich własny kolor lub namalować, stworzyć obraz, wyobrażenie, iluzję tego co odbieramy [[wzrok|zmysłem wzroku]]<ref>{{Cytuj książkę | autor = praca zbiorowa | tytuł = Słownik terminologiczny sztuk pięknych | miejsce = Warszawa | data = 1996 | strony = 246, 247}}</ref>.
'''Malarz, malarczyk''' – [[rzemieślnik]], [[artysta]] zajmujacy się [[malarstwo|malarstwem]].
ł''ac.pictor, pictorellus, iconista, imaginator, niem. Maler''
 
Zawód polegający na pokrywaniu, malowaniu płaszczyzn, przedmiotów powłokami, liniami, punktami, kolorem, farbą, farbami, po to by je ochronić, zmienić ich własny kolor lub namalować, stworzyć obraz, wyobrażenie, iluzję tego co odbieramy [[wzrok|zmysłem wzroku]]<ref>{{Cytuj książkę | autor = praca zbiorowa | tytuł = Słownik terminologiczny sztuk pięknych | miejsce = Warszawa | data = 1996 | strony = 246, 247}}</ref>.
 
W Polsce zawód malarza wykonują;
Linia 18 ⟶ 15:
[[Malarstwo]] jest jednym z najstarszych [[zawód|zawodów]], [[rzemiosło|rzemiosłem]], [[sztuka|sztuką]] związaną z [[kultura|kulturą]] człowieka od czasów [[Prehistoria|prehistorycznych]]. O najdawniejszych malarzach wiadomo bardzo niewiele. Ponieważ [[sztuka prehistoryczna|malarstwu prehistorycznemu]] przypisuje się znaczenia magiczne, religijne to być może malarze pełnili jakieś istotne funkcje w tamtych społecznościach<ref>{{Cytuj książkę | autor = Nougier Louis Rene, Przemysław Trzeciak | tytuł = Sztuka pradziejowa | miejsce = Warszawa | data = 1989 | seria = Sztuka Świata | strony = t. I, s. 28, 29}}</ref>.
 
Malarzy [[Starożytny Egipt|starożytnego Egiptu]] możemy zobaczyć przy pracy, dzięki wykonywanym przez nich samych przedstawieniom, zachowanych w [[Grobowiec Tutanchamona|pomieszczeniach grobowych]]. Pokrywano barwnymi [[polichromia]]mi [[Relief|płaskorzeźby]] na ścianach, [[rzeźba|rzeźby]], przedmioty i nieruchomości. Około 3500 lat temu w Egipcie pojawiły się pierwsze ilustracje malowane na zwojach [[papirus]]ów. Lecz o samych rzemieślnikach czy artystach wiadomo bardzo mało. [[Malarstwo starożytnego Egiptu]] miało ogromny wpływ na rozwój tej sztuki w basenie [[Kraje śródziemnomorskie|Morza Śródziemnego]]<ref>{{Cytuj książkę | autor = Rita E. Freed | tytuł = Piękno i doskonałość-przyczynek do sztuki faraonów | data = 2008 | seria = Egipit Świat Faraonów | strony = 331, 333}}</ref>.
 
W czasach [[Starożytność|antycznych]] [[Sztuka starożytnej Grecji|malarstwo greckie]] i później [[Sztuka starożytnego Rzymu|rzymskie]] miało wysoka rangę. Znani byli z imienia najlepsi malarze, doceniano efekt [[sztuka iluzji|iluzji]]. Duże znaczenie zyskiwał [[portret]]<ref>{{Cytuj książkę | autor = Nowicka Maria | tytuł = Z dziejów malarstwa greckiego i rzymskiego | miejsce = Warszawa | data = 1988 | strony = 63-86}}</ref>. W [[starożytny Rzym|antycznym Rzymie]] istniało nawet prawo obrazu,.''..ius imaginum...'', określające komu należny był [[portret]] jako wyróżnienie, [[nobilitacja]]<ref>{{Cytuj książkę | autor = Maria Nowicka | tytuł = Malowany portret cesarski i jego funkcja w Imperium Rzymskim (I-V w.) | wydawca = PWN | data = 1988 | seria = Kwartalnik historii kultury materialnej | strony = t. 36, s. 402}}</ref>.
Linia 67 ⟶ 64:
[[Plik:Balthasar Behem Codex - painter's atelier.jpg|thumb|150x150px]]
* [[Kraków]] 1327-29 – malarz Konrad schilder<ref>{{Cytuj książkę | autor = Ptaśnik Jan | tytuł = Cracovia Artificum 1300-1500 | miejsce = Kraków | data = 1917 | strony = 4}}</ref>, 1400-cech malarzy, rzeźbiarzy, snycerzy, szklarzy, golszlagerów, stolarzy, szpalerników. Pierwszy statut cechowy w 1490 r<ref>{{Cytuj książkę | autor = Dąbówna Barbara | tytuł = Warsztat malarza cechowego w Polsce | miejsce = Wrocław Warszawa Kraków | data = t. IV, s. 332 | seria = Studia renesansowe}}</ref>,
* [[Lwów]] 1387-9 malarz Joannes, 1404-Stenczel, 1408-Lukas<ref>{{Cytuj książkę | autor = Walicki Michał | tytuł = Złoty widnokrąg | miejsce = Warszawa | data = 1965 | strony = 22}}</ref>, samodzielny cech malarzy lwowskich od 1596 <ref>{{Cytuj książkę | autor = Charewiczowa Łucja | tytuł = Lwowskie organizacje zawodowe za czasów Polski przedrozbiorowej | miejsce = Lwów | data = 1929 | strony = 149}}</ref>,
* [[Przemyśl|Przemyś]]<nowiki/>l: Pierwsi malarze [[Rusini]] sprowadzenie przez króla [[Władysław II Jagiełło|Jagiełłę]] do ozdobienia sal na [[Wawel Kraków|Wawelu]] ''„more Graecorum”'', Statut cechu malarzy z roku 1625, 1431-4- Mathias, 1443-4-malarz z [[Drohobycz]]a, 1443-Jacobus pictor<ref>{{Cytuj książkę | autor = Walicki Michał | tytuł = Złoty widnokrąg | miejsce = Warszawa | data = 1965 | strony = 23}}</ref>,
* [[Poznań]] 1414-15-malarz Mikołaj z Kalisza, 1422-Piotr Knoff, 1430-Jan z Piasku, 1489-cech malarzy ([[Snycerstwo|snycerzy]]), [[Złotnictwo|złotników]], hafciarzy, [[Farmaceuta|aptekarzy]], 1574-samodzielny cech malarzy<ref>{{Cytuj książkę | autor = Walicki Michał | tytuł = Złoty widnokrąg | miejsce = Warszawa | data = 1965 | strony = 23}}</ref>,
Linia 97 ⟶ 94:
Malarze wybierali doświadczonych mistrzów na starszych cechu, w niektórych cechach wybierano także [[cenzura|cenzorów]] pilnujacych jakości malowideł<ref>{{Cytuj książkę | autor = Kunczyńska-Iracka Anna | tytuł = Malarstwo ludowe kręgu częstochowskiego | miejsce = Wrocław. Warszawa. Kraków. Gdańsk | data = 1978 | strony = 35}}</ref>.
 
=== Malarze polscy w czasach nowożytnych, szkoły malarskie. ===
Obowiązek cechowy, obrona zawodu przyczyniały się do miernego poziomu polskiej sztuki malarskiej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Korporacje hamowały rozwój sztuki<ref>{{Cytuj książkę | autor = Dobrowolski Tadeusz | tytuł = Życie i twórczość i znaczenie społeczne artystów polskich i w Polsce pracujących w okresie późnego gotyku 1440-1520 | wydawca = Ossolineum | data = 1965 | strony = 17}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | autor = Chamcówna Mirosława | tytuł = Walka malarzy krakowskich o wyzwolenie spod praw cechowych | miejsce = Warszawa | data = 1954 | seria = Biuletyn Historii Sztuki, nr 2, rok XIV | strony = 221,224}}</ref>.
 
Linia 191 ⟶ 188:
[[Kategoria:Malarstwo]]
[[Kategoria:Historia sztuki]]
[[Kategoria:Historia malarstwa polskiego]]