Oscyloskop: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 109.196.113.179 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Rrudzik.
m poprawa linków do przek., WP:SK, drobne techniczne, int.
Linia 1:
[[Plik:Oscilloscope.jpg|right|thumb|300px|Przenośny oscyloskop [[analogowy]] firmy [[Tektronix]] model 475A.]]
[[Plik:Digitaloszilloskop IMGP1971 WP.jpg|right|thumb|300px|Przenośny oscyloskop [[cyfrowy]] firmy [[Tektronix]] model TDS 210.]]
[[Plik:Waves on an oscillascope.png|right|thumb|300px|Typowe przebiegi wyświetlane przez oscyloskop dla [[sygnał]]ów [[sinusoidaFunkcje trygonometryczne#Wykresy|sinusoidalnych]]lnych. Legenda: dwa przebiegi po lewej: ''mała/duża amplituda'', dwa przebiegi po prawej: ''mała/duża częstotliwość''.]]
[[Plik:Lissajous figures on oscilloscope (90 degrees phase shift).gif|thumb|300px|Rejestracja zależności dwóch przebiegów sinusoidalnych.]]
[[Plik:Oscilloscope.png|thumb|300px|Typowy schemat blokowy części elektronicznej oscyloskopu.]]
'''Oscyloskop''' przyrząd [[elektronika|elektroniczny]] służący do obserwowania, obrazowania i badania przebiegów zależności pomiędzy dwiema wielkościami elektrycznymi, bądź innymi [[wielkość fizyczna|wielkościami fizycznymi]] reprezentowanymi w postaci elektrycznej.
 
'''Oscyloskop''' — przyrząd [[elektronika|elektroniczny]] służący do obserwowania, obrazowania i badania przebiegów zależności pomiędzy dwiema wielkościami elektrycznymi, bądź innymi [[wielkość fizyczna|wielkościami fizycznymi]] reprezentowanymi w postaci elektrycznej.
 
== Historia ==
Oscyloskop został wynaleziony w 1897 r. przez niemieckiego fizyka [[Karl Ferdinand Braun|Karla Ferdinanda Brauna]]. Skonstruował on lampę oscyloskopową o próżni 0,001Tr001 [[Tor (jednostka)|Tr]], strumień elektronów był emitowany przez zimną katodę bombardowaną dodatnimi jonami, następnie przyspieszane przez anodę napięciem 30-100kV100 kV. Strumień ten przechodził przez przysłonę dla uzyskania wąskiej wiązki, natomiast strumień elektronów odchylany był zewnętrznymi cewkami. W 1904 r. A. Wehnelt udoskonalił lampę poprzez dodanie elektrody modulującej jaskrawość, gorącej katody i płytek odchylających. Obecną lampę oscyloskopową zasilaną „niskimi” napięciami ulepszył w 1921 r. J.B. Johnson.
 
== Opis działania ==
Oscyloskop stosuje się do badania przebiegów szybkozmiennych, niemożliwych do bezpośredniej obserwacji przez człowieka. Jest podstawowym przyrządem pomiarowym w pracowni elektronika.
 
Pierwotnie oscyloskopy budowane były w oparciu o [[lampa oscyloskopowa|lampę oscyloskopową]] (oscyloskop analogowy). Obecnie dzięki rozwojowi elektroniki cyfrowej buduje się oscyloskopy cyfrowe. W oscyloskopie analogowym przebieg po wzmocnieniu steruje w płaszczyźnie pionowej plamką świetlną na ekranie oscyloskopu a w poziomie plamka jest sterowana albo z regulowanego generatora podstawy czasu (dzięki temu uzyskujemy obraz zmian napięcia sygnału w czasie), albo z sygnału odniesienia (rejestracja zależności dwóch przebiegów - patrz [[krzywa Lissajous]]). Oscyloskop analogowy zazwyczaj nie posiadał możliwości zapamiętania przebiegu, więc w celu stałego wyświetlania go na ekranie oscyloskopu musiał być podawany cyklicznie, dlatego też w celu zobrazowania takich właśnie przebiegów najczęściej był używany ([[prąd zmienny|przebiegi prądu zmiennego]]). Wyjątek stanowią oscyloskopy analogowe z tak zwaną „lampą z długą poświatą” (zwaną inaczej „lampą pamiętającą” - ang. „storage CRT"). Specjalną konstrukcją wykorzystującą zjawisko wtórnej emisji elektronowej, dzięki której możliwe jest zachowanie przebiegu na ekranie. Tak „zapamiętany” przebieg mógł być następnie fotografowany. Zmieniło się to wraz z wprowadzeniem oscyloskopów cyfrowych, które potrafią „zapamiętać” przebieg sygnału i odtworzyć go na ekranie nawet po jego zaniku. Dzięki zastosowaniu [[Pamięć komputerowa|układów pamięciowych]] i [[Przetwornik analogowo-cyfrowy|przetworników analogowo-cyfrowych]] w oscyloskopach cyfrowych, lampa oscyloskopowa stała się zbędna i została wyeliminowana przez mniejsze i bardziej uniwersalne [[Wyświetlacz ciekłokrystaliczny|wyświetlacze ciekłokrystaliczne]].
 
== Rodzaje ==
Linia 27 ⟶ 26:
 
Z uwagi na sposób pomiaru dzieli się oscyloskopy analogowe na<ref>Waldemar Kwiatkowski, ''Miernictwo elektryczne. Analogowa technika pomiarowa.'', Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1994. ISBN 83-85912-85-1, str. 284-292</ref>:
* '''oscyloskop jednostrumieniowy''' — może pracować także w systemie dwukanałowym, sygnały badane z zakresu 0 Hz do ok.około 3 GHz;
* '''oscyloskop dwustrumieniowy''' — lampa oscyloskopowa o dwóch strumieniach elektronów, co pozwala na jednoczesne badanie dwóch sygnałów, posiadają jeden generator podstawy czasu;
* '''oscyloskop stroboskopowy''' (próbkujący) — z badanego przebiegu pobiera próbki przesunięte w czasie, a obwiednia jest zapisem sygnału, stosowany do badania przebiegów powtarzalnych;
* '''oscyloskop z pamięcią''' — pozwalają na pomiary różnych sygnałów, także aperiodycznych.
 
__NOTOC__
{{przypisy}}
{{Przypisy}}
 
{{clear}}
== Zobacz też ==
{{Wikisłownik|oscyloskop}}
{{Commonscat|Oscilloscopes|Oscyloskopy}}
* elementy oscyloskopu: [[lampa oscyloskopowa]]
* przetwarzanie sygnału: [[Szybka transformacja Fouriera|FFT]], [[FFTW]], [[Funkcja skokowa Heaviside'a]]
Linia 44 ⟶ 41:
 
== Linki zewnętrzne ==
{{Commonscat|Oscilloscopes|Oscyloskopy}}
{{Wikisłownik|oscyloskop}}
* [http://www.jeybi.republika.pl/el14_oscyloskop.html Oscyloskop]
 
Linia 49 ⟶ 48:
[[Kategoria:Przyrządy pomiarowe]]
 
{{linkLink FA|pt}}