Dryświaty (gmina): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
{{Dawna gmina infobox
|Gmina=Dryświaty
|lata_istnienia=1921<ref>Od 1921 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. nowogródzkiego; w czasie II wojny światowej poza administracją polską; po II wojnie światowej poza granicami Polski.</ref><ref name="rozbieżność">Istnieje rozbieżność w określaniu przynależności ponadpowiatowej północno-zachodnich gmin powiatu brasławskiego (gminy Brasław, Dryświaty, Dukszty, Opsa, Plusy, Rymszany, Słobódka, Smołwy i Widze) na przełomie lat 1921-22. {{Dziennik Ustaw|rok=1922|numer=26|pozycja=213}} (Art. 1) wymienia powiat brasławski jako jeden z 5 powiatów (obok wileńskiego, oszmiańskiego, święciańskiego i trockiego) Ziemi Wileńskiej, nad którą objęto władzę państwową w 1922 roku (czyli obszary wchodzące w skład [[Litwa Środkowa|Litwy Środkowej]]. Natomiast Skorowidz miejscowości RP wydany przez [[Główny Urząd Statystyczny|GUS]] w 1923 roku wylicza powiat brasławski jako jeden z 4 powiatów (obok duniłowickiego, dziśnieńskiego i wilejskiego), które w 1922 roku wydzielono z [[województwo nowogródzkie (II Rzeczpospolita)|woj. nowogródzkiego]] i wcielono do Ziemi Wileńskiej, podając równocześnie szczegółową statystykę dla omawianych gmin wg stanu z 30 września 1921 roku. Także inne źródła (m.in. mapy) podają informacje o przyłączeniu na przełomie lat 1921-22 do Litwy Środkowej powiatów brasławskiego i lidzkiego (np. Andrzej Gawryszewski: ''Ludność Polski w XX wieku'', 2005; ''Atlas Historyczny Polski'', PKWK, 1967). Rozbieżność ta wynika z różnych interpretacji przeprowadzonych na terenie powiatu brasławskiego (a także [[powiatPowiat lidzki (II Rzeczpospolita)|lidzkiego]]) ''wyborów do Sejmu Wileńskiego'' na mocy uchwały Sejmu RP z 16 listopada 1921, która zakończyła walkę polityczną na tych terenach. Adam Mielcarek twierdzi że powiaty brasławski i lidzki faktycznie do Litwy Środkowej nie należały (Adam Janusz Mielcarek, ''Podziały terytorialno-administracyjne II Rzeczypospolitej w zakresie administracji zespolonej'', 2008). W niniejszym artykule oparto się na tej analizie, uwzględniając jednak rozbieżność interpretacji w tymże przypisie.</ref>-39
|herb_gminy=
|flaga_gminy=
Linia 7:
|rozmiar_mapki=
|mapka=
|województwo=1919-20: [[okręg wileński]]<br />1920-21: [[okręg nowogródzki]]<br />1921-22: [[województwo nowogródzkie (II Rzeczpospolita)|woj. nowogródzkie]]<ref name="rozbieżność"/><br />1922-26: [[Ziemia Wileńska]]<br />1926-39: [[województwo wileńskie (II Rzeczpospolita)|wileńskie]]
|powiat=do 1919: [[powiat nowoaleksandrowski|jezioroski]]<br />1919-39: [[powiat brasławski|brasławski]]
|siedziba_gminy=[[Dryświaty (miejscowość)|Dryświaty]]
|rodzaj_gminy=wiejska
|rok_powierzchnia=1937
|powierzchnia=293,9<ref name="wykaz"/>
|rok_gromady=1937
|gromady=164
|rok_zaludnienie=1931
|populacja=7.628<ref name="wykaz">''Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom I - Województwo Wileńskie'', Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1938</ref>
|gęstość=26
 
}}
'''Gmina Dryświaty''' – dawna [[gmina wiejska]] istniejąca do [[1939]] roku na obszarze [[Ziemia Wileńska|Ziemi Wileńskiej]]<ref name="rozbieżność"/>/[[Województwo wileńskie (II Rzeczpospolita)|woj. wileńskiego]] (obecnie na [[Białoruś|Białorusi]], przy granicy z [[Litwa|Litwą]]). Siedzibą gminy było miasteczko [[Dryświaty (miejscowość)|Dryświaty]] (191 mieszk. w 1921 roku <ref name="skorowidz">Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom VII - Część II - Ziemia Wileńska – Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Brasław i Wilejka, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923</ref>) <ref name="gus">Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – ''podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku'', Książnica-Atlas, Lwów 1933</ref>.
 
Początkowo gmina należała do [[powiat nowoaleksandrowski|powiatu jezioroskiego]] w [[gubernia kowieńska|guberni kowieńskiej]]. [[31 października]] [[1919]] gminę włączono do utowrzonego pod [[Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich|Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich]] nowego [[powiat brasławski|powiatu brasławskiego]], który wszedł w skład [[okręg wileński (ZCZW)|okręgu wileńskiego]]<ref>Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 25, poz. 257</ref><ref name="romer">Spis ludności na terenach administrowanych przez [[Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich]] z mapą, Eugenjusz Romer, Lwów-Warszawa, 1919</ref>. [[20 grudnia]] [[1920]] gmina weszła w skład tymczasowego okręgu nowogródzkiego<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1920|numer=115|pozycja=760}}</ref>, a [[19 lutego]] [[1921]] została włączona do nowo utworzonego [[województwo nowogródzkie (II Rzeczpospolita)|woj. nowogródzkiego]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1921|numer=16|pozycja=93}}</ref>. Od [[13 kwietnia]] [[1922]]<ref name="rozbieżność"/> gmina Dukszty należała do objętej władzą polską Ziemi Wileńskiej<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1922|numer=26|pozycja=213}} – Art. 8.</ref>, przekształconej [[20 stycznia]] [[1926]] roku w [[województwo wileńskie (II Rzeczpospolita)|województwo wileńskie]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1926|numer=6|pozycja=29}}</ref>. Gmina Brasław była jedną z 7 gmin wzdłuż granicy z [[Łotwa|Łotwą]].
Linia 31 ⟶ 30:
 
{{DEFAULTSORT:Dryszzxwiaty}}
 
[[Kategoria:Dawne gminy w okręgu wileńskim]]
[[Kategoria:Dawne gminy w województwie nowogródzkim]]