Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m kat.
m drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 20:
|członkostwo =
|kod mapy = Jerozolima
| stopniN = 31 | minutN = 46 | sekundN = 33
| stopniE = 35 | minutE = 12 | sekundE = 00
|opis miejsca =
|commons = Category:Hebrew University of Jerusalem
Linia 31:
 
== Historia ==
[[Plik:Founding of the Hebrew University.jpg|thumb|left|200px|Ceremonia wmurowania kamienia węglowego pod budowęotwarcia Uniwersytetu Hebrajskiego w [[Góra Skopus]] -, 1925]]
 
Pomysł utworzenia uniwersytetu hebrajskiego w [[Palestyna|Palestynie]] narodził się w latach [[1882]]-[[1884]] w środowiskach [[syjonizm|syjonistów]]. [[Hermann Schapiro]], profesor matematyki z Uniwersytetu w [[Heidelberg]]u prowadził w tych latach kampanię na rzecz powołania hebrajskiego uniwersytetu w Jerozolimie poprzez serię artykułów czasopiśmie ''Hamelitz'', wydawanym w [[Petersburg|Sankt Petersburgu]]{{fakt|data=2013-12}}.
 
Idea powołania uniwersytetu została omówiona w [[1901]] roku na zlocie syjonistów w [[Bazylea|Bazylei]]. W [[1913]] r. na zlocie syjonistów w [[Wiedeń|Wiedniu]] zapadła oficjalna decyzja o utworzeniu tego uniwersytetu. Jednym z orędowników utworzenia uniwersytetu był [[Chaim Weizmann]], przyszły pierwszy prezydent [[Izrael]]a. [[Theodor Herzl]], twórca ruchu syjonistycznego uzyskał od [[Abdul Hamid|Abdula Hamida]], ówczesnego władcy [[Imperium osmańskie|Imperium Osmańskiego]] zgodę na utworzenie uniwersytetu. Jego organizacją, początkowo w formie letnich kursów uniwersyteckich zajął się [[Martin Buber]], który namówił wielu wybitnych naukowców pochodzenia żydowskiego z Europy do uczestniczenia w nich. M.in. zdołał do tego namówić [[Albert Einstein|Alberta Einsteina]], który później brał udział w pracach przygotowujących program studiów i wygłosił kilka inauguracyjnych wykładów na wydziale fizyki<ref>[http://www3.uj.edu.pl/alma/alma/65/01/18.html Jerzy Duda, ''Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie'', Alma Mater, miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego, nr. 65, 2004].</ref>.
 
Uniwersytet zaczął formalnie działać [[24 lipca]] [[1918]] r. Przez pierwszych kilka lat Uniwersytet nie prowadził jednak regularnych zajęć dla studentów, lecz tylko prowadzono prace nad powołaniem jego kolejnych wydziałów oraz kontynuowano letnie kursy. Ceremonia otwarcia Uniwersytetu Hebrajskiego odbyła się [[1 kwietnia]] [[1925]] r. na uniwersyteckim miasteczku na Górze Scopus. Pierwszym kanclerzem Uniwersytetu został doktor [[Judah Magnes]].
 
Już przed [[1947]] r. Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie stał się znaną na świecie instytucją naukową i dydaktyczną. Na uczelni istniały wydziały: [[nauki humanistyczne|nauk humanistycznych]], [[medycyna|medycyny]], [[pedagogika|pedagogiki]] i [[rolnictwo|rolnictwa]] (ten ostatni przy [[kampus]]ie w [[Rechowot|Rehovot]]). Na Uniwersytecie utworzono żydowską Bibliotekę Narodową, która później przekształciła się się w Bibliotekę Narodową Izraela. Ukazywała się prasa uniwersytecka. Kształcono dorosłych.
 
Podczas [[I wojna izraelsko-arabska 1948-1949|wojny izraelsko-arabskiej 1948]] [[Arabowie]] nieustannie atakowali budynki Uniwersytetu, a także konwoje poruszające się pomiędzy Jerozolimą a Górą Scopus. W ataku na konwój medyczny [[13 kwietnia]] [[1948]] Arabowie zabili 77 [[Żydzi|żydowskich]] cywilów. Kampusy uniwersyteckie zostały wówczas odcięte od żydowskich obrońców Jerozolimy.
 
W [[1949]] rząd [[Jordania|jordański]] nie dotrzymał porozumień zawieszenia broni i odmówił Żydom swobodnego dostępu do kampusu na Górze Scopus. Podjęto wówczas decyzję o przeniesieniu Uniwersytetu do nowego kampusu w [[Givat Ram]], w zachodniej części Jerozolimy. Przenosiny ukończono w [[1953]]. Później wybudowano nowy kampus medyczny w dzielnicy Ein Kerem, w południowo-zachodniej części Jerozolimy. Na początku [[1967]] na Uniwersytecie studiowało 12 500 studentów (dwa kampusy w [[Jerozolima|Jerozolimie]] i rolniczy wydział w [[Rechowot|Rehovot]]).
 
W wyniku [[wojna sześciodniowa|wojny sześciodniowej 1967]] wojska izraelskie zajęły wschodnią część Jerozolimy i Uniwersytet mógł powrócić do swojego pierwotnego kampusu na Górze Skopus. Prace remontowe kampusu ukończono w [[1981]] i ponownie kampus na Górze Skopus stał się głównym kampusem Uniwersytetu Hebrajskiego.
 
[[31 lipca]] [[2002]] [[Palestyńczycy|palestyński]] [[terroryzm|terrorysta]] odpalił bombę w stołówce kampusu na Górze Skopus. W wyniku wybuchu zginęło 9 osób – 5 obywateli [[Izrael]]a, 3 obywateli [[Stany Zjednoczone|USA]] i 1 obywatel [[Francja|Francji]]. Do zamachu przyznał się [[Hamas]].
 
=== Polski wkład ===
[[Józef Chazanowicz]] był jednym z założycieli biblioteki uniwersytetu. [[Samuel Goldflam]] zapisał swoją kolekcję sztuki (około dwustu dzieł) w testamencie Uniwersytetowi Hebrajskiemu; umieszczono ją najpierw w muzeum [[Szkoła Sztuk Pięknych i Rzemiosł Artystycznych Besaleel|szkoły artystycznej Becalel]], a potem w [[Muzeum Izraela]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = | imię = | tytuł = Jerozolima w kulturze europejskiej: materiały z konferencji zorganizowanej w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie w dniach 14–17 maja 1996. | data = 1997 | wydawca = Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk | miejsce = Warszawa | isbn = 83-85938-96-6 | strony = 544-546}}</ref>. Uniwersytetowi zapisał też swoją bibliotekę<ref>Proceedings of the general convention of the Constitution Grand Lodge, B'naiB’nai B'rithB’rith (1935) s. 755.</ref>.
 
== Kampusy ==
=== Góra Scopus ===
[[Plik:Skopusberg mit Universitaet.jpg|thumb|240px|Widok na Górę Skopus]]
Kampus na Górze Scopus ([[Język hebrajski|hebr.]] הר הצופים, ''Har HaTzofim'') jest położony we wschodniej części Jerozolimy. Jest siedzibą wydziałów: [[Nauki humanistyczne|nauk humanistycznych]], [[Antropologia fizyczna|nauk o człowieku]] i [[Prawo|prawa]]. Dodatkowo swoje siedziby mają tutaj: Międzynarodowa Szkoła Rothberga, Międzynarodowy Ośrodek Studencki [[Frank Sinatra|Franka Sinatry]], Instytut Badań nad Rozwojem Pokoju [[Harry Truman|Harry'egoHarry’ego S. Trumana]], Instytutu Studiów Żydowskich Mandela i Szkoła Polityki Społecznej.
 
=== Givat Ram ===
Linia 84:
 
== Linki zewnętrzne ==
{{Commonscat|Hebrew University of Jerusalem}}
* [http://www.huji.ac.il/huji/eng/index_e.htm Hebrew University]