Most kolejowy w Starym Boguminie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Olos88 (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Olos88 (dyskusja | edycje)
m lit.
Linia 42:
Pierwotnie [[Kolej Wilhelma]] z [[Kędzierzyn (Kędzierzyn-Koźle)|Kędzierzyna]] do [[Bogumin]]a planowano w całości poprowadzić prawym brzegiem Odry, a stacja w Raciborzu miała się znajdować w pobliżu [[Las Miejski Obora w Raciborzu|lasu Obora]], ok. 4 km na wschód od centrum miasta. Władze Raciborza skutecznie zabiegały jednak o budowę [[Racibórz (stacja kolejowa)|stacji kolejowej]] w centrum miasta. By móc ten cel zrealizować konieczne było wybudowanie dwóch mostów kolejowych na Odrze – [[Most kolejowy nad Odrą w Raciborzu|jeden most]] w Raciborzu i kolejny pomiędzy [[Chałupki (powiat raciborski)|Chałupkami]] i Boguminem, czy wyburzenie fragmentu raciborskich [[Mury miejskie w Raciborzu|murów miejskich]]. Wymagało to dodatkowych kosztów w wysokości 150 tys. [[talar]]ów<ref name="wil">{{cytuj książkę|autor=Piotr Sput|tytuł=Z dziejów górnośląskiej kolei żelaznej|wydawca=Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW|miejsce=Racibórz|data=2007|strony=8|isbn=978-83-89802-31-6|język=pl}}</ref>. Częściowo środki te wyłożył raciborski magistrat, który wykupił dodatkowo akcje o wartości 20 tys. talarów (wcześniej miasto wykupiło na rzecz budowy Kolei Wilhelma akcje za 7500 talarów). Miasto wykupiło także i przekazało bezpłatnie ponad 6 hektarów gruntów<ref name="new">{{cytuj książkę|autor=[[Paweł Newerla]]|tytuł=Dzieje Raciborza i jego dzielnic|wydawca=Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW|miejsce=Racibórz|rok=2008|strony=235|isbn=978-83-89802-73-6|język=pl}}</ref>.
 
Most w Chałupkach został oddany do użytku 1 września 1848 roku, jako ostatni fragment trasy Kolei Wilhelma z Kędzierzyna do Bogumina (linia kolejowa dotarła do Chałupek już 1 maja 1847 roku, od tego czasu aż do ukończenia budowy mostu odcinek od Chałupek do Bogumina pokonywano konnymi powozami oraz promem). Most posiadał wówczas 12 [[Przęsło|przęseł]] i był długi na 230 m. Połowę środków na jego budowę przeznaczyła [[Kolej Północna]]. Obydwa mosty (w Raciborzu i Chałupkach) były największymi obiektami budowlanymi, jakie powstały w czasie budowy Kolei Wilhelma<ref name="kol">{{cytuj książkę|autor=Michał Jerczyński, [[Stanisław Koziarski]]|tytuł=150 lat kolei na Śląsku|wydawca=Instytut Śląski w Opolu|miejsce=Opole, Wrocław|data=1992|strony=33|język=pl}}</ref>. 23 czerwca 1866 roku, podczas [[Wojna prusko-austriacka|wojny prusko-austriackiej]] most został wysadzony przez żołnierzy pruskich. Odbudowę zakończono w sierpniu następnego roku. 28 maja 1909 roku oddano do użytku drugi tor. 1 września 1939 roku, tuż po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] most został ponownie wysadzony, tym razem przez polskich żołnierzy (Bogumin po zajęciu Zaolzia w 1938 roku znajdował się wówczas w polskich rękach). Prowizoryczną przeprawę Niemcy utworzyli już 10 września 1939 roku. Wysadzony most odtworzono w marcu 1940 roku. W nocy z 30 kwietnia na 1 maja 1945 roku został po raz kolejny wysadzony, tym razem przez wycofujących się niemieckich żołnierzy<ref name="par">{{Cytuj stronę | url = http://www.parostroj.net/historie/150_Bohumin/bohumin_99.htm | tytuł = 150 let tratě Bohumín - Chalupki (Annaberg) PKP, aneb prvního mezinárodního spojení Moravy a Slezska s Pruskem | opublikowany = www.parostroj.nenet | język = cs | data dostępu = 2014-05-09}}</ref><ref name="oko">{{Cytuj pismo | autor = Jan F. Teister | tytuł = Vzpomínky na osvobození Starého Bohumína po šedesáti letech | czasopismo = OKO bohumínské městské noviny | wydawca = Město Bohumín | wolumin = číslo 9 | strony = 10–11 | język = cs | data = 5 maja 2005 | url = http://www.mesto-bohumin.cz/data/oko/oko_2005-09.pdf}}</ref>. Tuż po wojnie znów wybudowano tymczasowy, prowizoryczny most. Stała przeprawa została odbudowana wspólnie przez [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]] i [[Československé státní dráhy|ČSD]] w 1957 roku<ref name="odb">{{cytuj książkę|autor=Michał Jerczyński, [[Stanisław Koziarski]]|tytuł=150 lat kolei na Śląsku|wydawca=Instytut Śląski w Opolu|miejsce=Opole, Wrocław|data=1992|strony=123|język=pl}}</ref>. [[Sieć trakcyjna|Sieć trakcyjną]] na odcinku linii kolejowej przebiegającym przez most oddano do użytku w 1990 roku<ref name="bkl">{{Cytuj stronę | url = http://www.bazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=413&od=0&do=20&okno=historia | tytuł = Linia Kędzierzyn Koźle - Bohumín | opublikowany = www.bazakolejowa.pl | język = pl | data dostępu = 2014-05-09}}</ref>. 19 stycznia 2007 roku tuż obok mostu kolejowego oddano do użytku [[Nowy most graniczny w Starym Boguminie|nowy most drogowy]]<ref name="nms">{{Cytuj pismo | autor = Lucie Balcarová | tytuł = Otevření silničního mostu až napotřetí | czasopismo = OKO bohumínské městské noviny | wydawca = Město Bohumín | wolumin = číslo 2 | strony = 1–2 | język = cs | data = 1 lutego 2007 | url = http://www.mesto-bohumin.cz/data/oko/oko_2007-02.pdf}}</ref>.
 
W momencie powstania most znajdował się na granicy [[Królestwo Prus|Królestwa Prus]] (później [[Cesarstwo Niemieckie]]) z [[Cesarstwo Austrii|Cesarstwem Austrii]] (później [[Austro-Węgry]]). Po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] w 1918 roku biegła tędy granica [[Niemcy|niemiecko]]-[[Czechosłowacja|czechosłowacka]], a po zajęciu w 1938 roku [[Zaolzie|Zaolzia]] przez [[Polska|Polskę]] granica niemiecko-polska. W trakcie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] tereny po obu stronach rzeki zostały wcielone do Niemiec. Po II wojnie światowej Zaolzie powróciło do Czechosłowacji, a tereny należące do Niemiec przeszły w ręce Polaków. Po rozpadzie Czechosłowacji 1 stycznia 1993 roku granica polsko-czechosłowacka przeszła w granicę polsko-[[Czechy|czeską]]. 21 grudnia 2007 roku na mocy [[Układ z Schengen|układu z Schengen]] zniesiono kontrolę na [[Przejście graniczne Chałupki-Bogumin (kolejowe)|przejściu granicznym]].