Elektroliza: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2010-03}}
'''Elektroliza''' w chemii i fizyce - ogólna nazwa na wszelkie zmiany struktury chemicznej substancji, zachodzące pod wpływem przyłożonego do niej zewnętrznego [[napięcie elektryczne|napięcia elektrycznego]]. W węższym zakresie pojęcie to obejmuje tylko procesy rozkładu.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/183116/electrolysis Definicja z encyklopedii "Brittanica„Brittanica on-line"line”].</ref>. Elektrolizie towarzyszyć może (choć nie musi) szereg dodatkowych zjawisk, takich jak [[dysocjacja elektrolityczna]], transport jonów do [[elektroda|elektrod]], wtórne przemiany jonów na elektrodach i inne. W sensie technologicznym przez elektrolizę rozumie się wszystkie te procesy łącznie.
 
== Mechanizm elektrolizy ==
[[Plik:Elektroliza wody.svg|thumb|left|200px|Elektroliza wody]]
Elektroliza zachodzi w układach, w których występują substancje zdolne do [[jonizacja|jonizacji]], czyli rozpadu na jony. Samo zjawisko jonizacji może być wywołane zarówno przyłożonym napięciem elektrycznym, jak i zjawiskami nie generowanymi bezpośrednio przez prąd - [[dysocjacja elektrolityczna|dysocjacją elektrolityczną]], [[autodysocjacja|autodysocjacją]], wysoką [[temperatura|temperaturą]] czy działaniem silnego promieniowania.
 
Proces elektrolizy jest napędzany wymuszoną wędrówką [[jon|jonów]]ów do [[elektroda|elektrod]], zanurzonych w substancji, po przyłożeniu do nich odpowiedniego napięcia prądu elektrycznego. W elektrolizie elektroda naładowana ujemnie jest nazywana [[katoda|katodą]], a elektroda naładowana dodatnio [[anoda|anodą]]. Każda z elektrod przyciąga do siebie przeciwnie naładowane jony. Do katody dążą więc dodatnio naładowane [[kation]]y, a do anody ujemnie naładowane [[anion]]y. Po dotarciu do elektrod jony przekazują im swój ładunek, a czasami wchodzą też z nimi w [[reakcja chemiczna|reakcję chemiczną]], na skutek czego zamieniają się w obojętne elektrycznie [[związek chemiczny|związki chemiczne]] lub [[pierwiastek chemiczny|pierwiastki]]. Ponadto, wędrujące przez substancję jony mogą po drodze ulegać rozmaitym [[reakcja chemiczna|reakcjom chemicznym]] z innymi jonami lub substancjami, które nie uległy rozpadowi na jony. Powstające w ten sposób substancje zwykle albo osadzają się na elektrodach albo wydzielają się z układu w postaci [[gaz]]u. Proces elektrolizy wymaga stałego dostarczania energii elektrycznej.
 
Zjawisko elektrolizy zostało opisane ilościowo w dwóch [[prawa elektrolizy Faradaya|prawach elektrolizy Faradaya]].
Linia 12:
== Zastosowanie elektrolizy ==
Elektroliza jest procesem stosowanym na skalę przemysłową m.in. do:
* produkcji metali: [[glin|aluminium]], [[Lit (pierwiastek)|litu]], [[sód|sodu]], [[potas]]u
* produkcji rozmaitych związków chemicznych, w tym [[kwas trifluorooctowy|kwasu trifluorooctowego]], [[wodorotlenek sodu|wodorotlenku sodu]], [[wodorotlenek potasu|potasu]], [[chloran(V) sodu|chloranu sodu]] i [[chloran(V) potasu|chloranu potasu]]
* produkcji gazów: [[wodór|wodoru]], [[chlor]]u i [[tlen]]u.
* [[Galwanizacja|galwanizacji]] - pokrywanie cienką warstwą metalu innego metalu
Aparaty do przeprowadzania elektrolizy nazywane są '''elektrolizerami'''.
 
Linia 27:
|-
|Charakter procesów
|align=center width=30%| wymuszony przepływem prądu
|align=center width=30%| samorzutny generuje prąd
|-
|Kierunek przepływu [[elektron|elektronów]]ów
|align=center| od katody do anody
|align=center| od anody do katody
|-
|Elektroda ujemna
|align=center| katoda
|align=center| anoda
|-
|Elektroda dodatnia
|align=center| anoda
|align=center| katoda
|-
|Utlenianie
|align=center colspan=2| zawsze zachodzi na anodzie
|-
|Redukcja
|align=center colspan=2| zawsze zachodzi na katodzie
|}
 
{{przypisy}}
 
== Zobacz też ==
* [[elektrochemia]]
* [[elektrometalurgia]]
* [[galwanostegia|powlekanie elektrolityczne]]
* [[polaryzacja elektrod]]
 
{{przypisy}}
 
[[Kategoria:Elektroliza| ]]