Mengli I Girej: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
m poprawa linków
Linia 2:
'''Mengli I Girej''' ({{lang2|crh|I Meñli Geray}}) ([[1445]]-[[1515]]) – [[lista chanów krymskich|chan]] [[Chanat Krymski|Chanatu Krymskiego]] w latach 1466, 1469-1475 i 1478-1515, szósty syn [[Hadżi Girej]]a, założyciela państwa [[Tatarzy krymscy|Tatarów krymskich]].
 
Po raz pierwszy wstąpił na tron w 1466, już po kilku miesiącach został jednak usunięty przez brata [[Nur Dewlet]]a. Powtórnie został chanem w 1469, jednak w marcu 1475 zmuszony był [[abdykacja|abdykować]] w wyniku frondy swoich braci i możnych.
W 1475 został pojmany w [[Teodozja (miasto)|Kaffie]] przez [[Turcja|Turków]] i zmuszony w [[Stambuł|Stambule]] do uznania zwierzchnictwa [[Imperium osmańskie|Imperium Osmańskiego]] nad [[Krym]]em. W [[1478]] z turecką pomocą osadzony po raz trzeci na tronie Chanatu Krymskiego. W 1482 roku zdobył Kijów i porwał wojewodę [[Iwan Chodkiewicz|Iwana Chodkiewicza]] z rodziną i biskupem katolickim.
 
Założył w 1492 roku posiadającą strategiczne znaczenie w północno-zachodnim basenie [[Morze Czarne|Morza Czarnego]] twierdzę [[Oczaków]]. W [[1502]] roku rozbił ostatecznie [[Wielka Orda|Wielką Ordę]] (pozostałość [[Złota Orda|Złotej Ordy]]), przejmując kontrolę nad jej stolicą w [[Saraj (Złota Orda)|Saraju]]. Obwołał się wówczas [[kagan]]em, roszcząc sobie pretensje do władzy nad wszystkimi plemionami turko-mongolskimi na [[Kaukaz (kraina historyczna)|Kaukazie]] i w dorzeczu dolnej [[Wołga|Wołgi]].
 
Pochowany został w [[Bakczysaraj]]u.