Wikipedia

Król: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
{{Inne znaczenia}}
 
[[Plik:Stanisław II August Poniatowski in coronation clothes.PNG|thumb|Król [[Stanisław August Poniatowski]] w szatach [[Koronacja na Króla Polski|koronacyjnych]] (obraz olejny na płótnie, [[Marcello Bacciarelli]], 1764)]]
 
'''Król''' ([[Łacina|łac.]] ''rex'') – [[tytuły i zwroty honorowe|tytuł]] osoby sprawującej najwyższą władzę w [[państwo|państwie]] o ustroju [[monarchia|monarchicznym]]; władca przeważnie [[koronacja|koronowany]] w specjalnym obrzędzie; najpowszechniej występujący tytuł monarszy. Słowo „król” w języku polskim i innych językach pochodzi od imienia [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]], np. [[Język czeski|czeski]] ''král'', [[Język litewski|litewski]] ''karalius'', [[Język rosyjski|rosyjski]] ''король''.
 
Z czasem nadanie [[tytuł]]utytułu królewskiego chrześcijańskiemu władcy połączono z namaszczeniem przez [[papież]]a lub [[arcybiskup]]a. [[Insygnia]] królewskie to [[korona (atrybut)|korona]], [[berło]], [[jabłko królewskie]]. Obecnie królowie państw [[Europa|europejskich]] pełnią zwykle funkcje reprezentacyjne i są jedynie symbolem wieloletnich tradycji państwowych, jak np. w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] lub [[Szwecja|Szwecji]]. W niektórych państwach europejskich królowie ograniczają się do funkcji reprezentacyjnych, pomimo iż posiadają liczne prerogatywy, umożliwiające im sprawowanie realnej władzy nad państwem, jak np. w [[Dania|Danii]]. W krajach pozaeuropejskich król posiada znacznie większą władzę (np. [[Maroko]], [[Jordania]], [[Tajlandia]]). W niektórych państwach sprawuje władzę absolutną, np. w [[Arabia Saudyjska|Arabii Saudyjskiej]].
 
Pierwszym królem [[Polska|Polski]] był [[Bolesław I Chrobry]] ukoronowany w [[1025]] roku. W literaturze nie wyklucza się symbolicznego aktu włożenia korony na głowę Bolesława przez [[Otton III (cesarz rzymski)|cesarza Ottona III]] w [[1000]] roku – jednak odrzuca się tradycję o koronacji Chrobrego dokonanej przez Ottona III<ref>J. Wyrozumski, ''Dzieje Polski piastowskiej'', Kraków 1999, s. 92.</ref>. Ostanim koronowanym królem Polski był [[car]] [[Mikołaj I Romanow|Mikołaj I Pawłowicz]] z dynastii [[Romanowowie|Romanowów]].
Linia 12 ⟶ 10:
 
== Etymologia słowiańska ==
Według profesora [[Wilhelm Bogusławski|Wilhelma Bogusławskiego]] słowo będące w języku słowiańskim odpowiednikiem króla pojawiło się co najmniej na kilka stuleci, a może i tysiącleci przed narodzinami [[Karol_WielkiKarol Wielki|Karola Wielkiego]]. Z tego względu [[XVI wiek|XVI wieczna]] teoria jakoby słowo to u [[Słowianie|Słowian]] wywodziło się od imienia wielkiego władcy [[Frankowie|Franków]] nie może być prawdziwa. Oto co pisze Wilhelm Bogusławski w drugim tomie swojej książki ''Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku'', wydanej w [[Poznań|Poznaniu]], w roku [[1887]], strony 463-464.:
:''U wszystkich ludów słowiańskich znajdujemy od dawna nazwę kral, król, którą zaszczycano zwierzchników, posiadających obszerniejszą władzę i siłę, niż zwyczajni książęta plemienni. Nazwa ta zjawia się w dawnych formach: u Czechów, Morawianów, Słowaków, Serbów-łużyckich, Słoweńców, Chorwatów král, u Bosniaków král, u Serbów dunajskich крaль, u Polaków król, u Rusinów король, sięga w przedchrześcijańskie czasy i bezwątpienia wytworzyła się z narodowego ducha wtedy, kiedy Słowianie nie podzielili się jeszcze na osobne ludy.''
 
Linia 27 ⟶ 25:
* [[władcy Polski]] – lista wszystkich władców Polski (królów, książąt etc.)
* [[polskie królowe]] – lista królowych polskich
* [[książę małżonek|król małżonek]]
 
{{Przypisy}}
Linia 33 ⟶ 31:
{{Monarchia}}
 
[[Kategoria:Monarchia]]
[[Kategoria:Władcy]]
[[Kategoria:Tytuły monarsze]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Król”