Wikipedia

Rewolucja 1905 roku w Królestwie Polskim: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m WP:SK, lit.
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Rewolucja 1905 roku w Królestwie Polskim''' – wydarzenia [[Rewolucja 1905 roku|rosyjskiej rewolucji 1905 roku]] na terenie będącego pod zaborem rosyjskim [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Polskiego]] (Kongresówki). Spontaniczne strajki i walki trwały w polskich ośrodkach przemysłowych od 1905 do 1907 roku. Poza Kongresówką w tym okresie wybuchały także strajki w Krakowie (28 listopada 1905), na Śląsku Cieszyńskim, na Górnym Śląsku (124 strajki w 1905 roku).
 
Poza Krajem Przywiślańskim w tym okresie wybuchały także strajki w rejonach zamieszkałych przez Polaków sąsiadujących z tą częścią [[Imperium Rosyjskie|Imperium Rosyjskiego]]. W kresach północnych [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]] zamieszkałych przez Polaków: rejonie przemysłowym [[Wielkie Księstwo Krakowskie|Wielkiego Księstwa Krakowskiego]] (28 listopada 1905), rejonie przemysłowym [[Śląsk Austriacki|Księstwa Górnego i Dolnego Śląska]]. W [[Cesarstwo Niemieckie|Rzeszy Niemieckiej]] na kresach wschodnich [[Rejencja opolska|Rejencji opolskiej]] (124 strajki w 1905 roku).
 
== Geneza ==
Linia 12 ⟶ 14:
 
'''Warszawa'''
W [[Warszawa|Warszawie]] w styczniu 1905 w starciach demonstrantów z wojskiem zginęło około stu osób (zob. [[Krwawa środa]]). Śmiercią 32 osób zakończyła się warszawska demonstracja pierwszomajowa. Opinią publiczną wstrząsnęła egzekucja 19-letniego [[Stefan OkrzeiaOkrzeja|Stefana Okrzei]], bojowca OB PPS i bohatera bitwy stoczonej z oddziałami carskimi na placu Grzybowskim<ref>Norman Davies ''Boże Igrzysko'' Znak, Kraków str. 841</ref>. 1 maja pochód z okazji Święta Pracy został rozbity, zginęło 37 osób<ref>Norman Davies ''Boże Igrzysko'' Znak, Kraków str. 841</ref>.
 
'''Łódź'''
Linia 21 ⟶ 23:
 
'''Dąbrowa Górnicza'''
Pod wpływem wydarzeń w Sosnowcu w Dąbrowie rozpoczęły się strajki i demonstracje w których uczestniczyli pracownicy KWK Koszelew, [[KWK Paryż]], [[Huta Bankowa|Huty Bankowej]] oraz uczniowie Szkoły realnej i Szkoły Górniczej. W trakcie zamieszek zginęła jedna osoba. Kolejne strajki, w tym w KWK Mortimer nastąpiły w lipcu, które złamano przez [[lokaut]].
 
*[[Republika Zagłębiowska]]
*[[Republika Sławkowska]]
'''Ostrowiec Świętokrzyski'''
W [[Ostrowiec Świętokrzyski|Ostrowcu]] proklamowano [[27 grudnia]] [[Republika Ostrowiecka|Republikę Ostrowiecką]]. W dławieniu robotniczych wystąpień z caratem współdziałali przemysłowcy, przedstawiciele [[Narodowa Demokracja|endecji]] i [[kościół katolicki]].
 
'''Częstochowa'''
8 lutego 1905 roku wybuchł strajk w [[Huta Częstochowa|hucie żelaza Hantkego]]. Wkrótce do strajku przystąpiły załogi fabryki "Częstochowianka", "Warta", przędzalnia bawełny Mottów, fabryka szpagatu „Stradom”, przędzalnia wełny Peltzerów, fabryka Brassa i fabryka kwasów Zachsa.
 
'''Radom'''
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Rewolucja_1905_roku_w_Królestwie_Polskim”