Dyptyk Jeana de Froimonta: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Bibliografia: commons - owszem wszystkie grafiki w tej kategorii są już wykorzystane w artykule, ale a nuż ktoś coś tam dokoptuje, więc niech commons już tu lepiej będzie |
drobne redakcyjne, poprawa linków |
||
Linia 15:
'''Dyptyk Jeana de Froimonta''' (''Dyptyk Laurenta Froimonta'') – [[Dyptyk (sztuka sakralna)|dyptyk]] przypisywany [[Niderlandy (region historyczny)|niderlandzkiemu]] malarzowi [[Rogier van der Weyden|Rogiera van der Weydenowi]] i jego pracowni.
W latach 1450-1460 Weyden jako jeden z pierwszych zaczął tworzyć dyptyki dewocyjno-portretowe. Gdy pracował w [[Tournai]], a następnie w [[Bruksela|Brukseli]], wykonał kilka dyptyków oraz niezależnych portretów na zlecenie najważniejszych przedstawicieli burgundzkiej elity władzy. Datuje się je na ostatnią dekadę życia malarza, który zmarł w roku 1464<ref>[http://www.artic.edu/aic/collections/artwork/16298 Art Institute Chicago]</ref>. Zachowały się trzy prace Weydena z tego okresu: ''[[Dyptyk Jeana Grosa]]'', ''[[Dyptyk Philippe’a de Croÿa|Dyptyk Philippe'a de Croÿ]]'' i ''Dyptyk Laurenta Froimonta''. Madonny na dyptykach zostały namalowane w stylu naśladującym XIV-wieczne [[ikona|ikony]] italo-bizantyjskie. Innowacyjność Weydena polegała na sposobie przedstawienia postaci Maryi, która po raz pierwszy została ukazana w półpostaci, co w kolejnych latach było często kopiowane przez wielu naśladowców malarza, z niewielkimi tylko zmianami<ref>[http://www.wga.hu/frames-e.html?/html/w/weyden/rogier/15podipt/index.html Web Gallery of Art]</ref>.
[[Plik:Rogier van der Weyden - Portrait Diptych of Laurent Froimont (reverse side) - WGA25699.jpg|thumb|left|170px|Wizerunek św. Wawrzyńca na rewersie skrzydła z wizerunkiem Laurenta Froimonta]]
== Opis obrazu ==
Dyptyk jest trzecim z serii dyptykiem dewocyjno-portretowym powstałym prawdopodobnie już po śmierci Weydena ale w jego pracowni. Jak wykazały badania dendrochronologiczne praca mogła powstać dopiero po 1469 roku<ref>[http://www.wga.hu/frames-e.html?/html/w/weyden/rogier/15podipt/3froimo2.html Web Gallery of Art]</ref>. Jego wykonawcą mógł być kuzyn Weydena, Louis Le Due, autor obrazu ''Ekshumacja św. Huberta'' z [[Londyn]]u{{odn|Ziemba Tom II|2008|s=773}}.
Na lewym skrzydle, na ciemnym tle, ukazana została karmiąca Madonna z Dzieciątkiem. Ubrana jest w czerwony płaszcz z kapturem na głowie i w niebieską suknię z pod której wystaje biała koszula. Prawa pierś jest odsłonięta, przygotowana do karmienia ale mały Jezus nie zwraca na to uwagi. Patrzy w kierunku donatora i wykonuje gest błogosławieństwa na wzór tradycyjnego wizerunku [[Pantokrator]]a. Nawiązaniem do ikon italo-bizantyjskich są promieniste aureole wokół głów. Za głową Madonny, małymi złotymi literami namalowany jest pierwsze zdanie z modlitwy do Matki Bożej ''[[Zdrowaś Maryjo]]'' : '' Ave Maria, gratia plena, dominus tecum''<ref>Cynthia Robinson, ''Imagining the Passion in a Multiconfessional Castile The Virgin, Christ, Devotions, and Images in the Fourteenth and Fifteenth Centuries'', Penn State University Press, ISBN 978-0271054100, s.240</ref>
Na prawym skrzydle ukazany został donator dyptyku Jean de Froimont. Przez wiele lat, do 2003 roku, sądzono, iż sportretowaną postacią jest Laurent de Froimont. Dopiero belgijski historyk Dominique Vanwijnsberghe w swojej pracy wykazał błędną interpretację i przypisał portret Jeanowi<ref>D. Vanwijnsberghe, ''L'identification du portrait 'Froimont' de Rogier van der Weyden. Prespectives nouvelles sur jes liens du peintre avec le milieu hainuyer'',
Na rewersie portretu Jeana de Froimonta znajduje się podobizna [[Wawrzyniec z Rzymu|św. Wawrzyńca]] wykonana techniką [[grisaille]]. W lewej dłoni trzyma swój atrybut
{{przypisy|2}}
| |||