Hieronim (Ekziemplarski): Różnice pomiędzy wersjami

W kwietniu 1894 biskup Hieronim został przeniesiony na katedrę [[eparchia wileńska i litewska|wileńską i litewską]], zaś rok później otrzymał godność arcybiskupa. W [[Wilno|Wilnie]] stanął na czele bractw Św. Ducha i utworzył przy nim drukarnię. Założył również stowarzyszenie niosące pomoc ubogim uczniom miejscowych szkół duchownych<ref name="pravenc"/>. Jego homilie były wielokrotnie drukowane w eparchialnym organie prasowym. Z jego inicjatywy wzniesiono w mieście cerkwie [[cerkiew św. Michała Archistratega w Wilnie|św. Michała Archanioła]] oraz [[cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Wilnie|św. Aleksandra Newskiego]]<ref name="pravenc"/>. W 1895 otworzył trzyklasową szkołę przy [[monaster św. Marii Magdaleny w Wilnie|wileńskim monasterze św. Marii Magdaleny]] oraz szkołę parafialną i bractwo św. św. Piotra i Pawła przy [[kościół św. Michała Archanioła w Kownie|soborze pod tym samym wezwaniem w Kownie]], zaś dwa lata później szkołę dla psalmistów i nauczycieli śpiewu cerkiewnego. Łącznie hierarcha przekazał na różne przedsięwzięcia podejmowane przez eparchię dary w wysokości 70 tys. rubli<ref name="pravenc"/>.

 

W 1898 został arcybiskupem [[eparchia warszawska (Rosyjski Kościół Prawosławny)|chełmskim i warszawskim]]<ref name="mir">{{cytuj książkę |nazwisko = Mironowicz | imię = A.| tytuł = Kościół prawosławny w Polsce| wydawca = Białoruskie Towarzystwo Historyczne| miejsce = Białystok|rok = 2006| strony = 486-488| isbn = 836045602X}}</ref>. W eparchii tej kontynuował działalność poprzedników w zakresie budowy nowych świątyń prawosławnych, zarówno cywilnych, jak i przeznaczonych dla wojska<ref name="mir"/>. Dążył również do trwałego zaprowadzenia prawosławia na terenie [[likwidacja unickiej diecezji chełmskiej|byłej unickiej diecezji chełmskiej]]. W 1902 zasugerował rosyjskim władzom zlikwidowanie również [[archidiecezja lubelska|łacińskiej diecezji lubelskiej]], by uniemożliwić duchownym katolickim działalność wśród opornych unitów. Projekt ten został jednak odrzucony, gdyż car nie chciał dalszego zaostrzania się stosunków z papieżem<ref name="szab69">{{cytuj książkę |nazwisko = Szabaciuk | imię = A.| tytuł = "Rosyjski Ulster". Kwestia chełmska w polityce imperialnej Rosji w latach 1863-1915| wydawca = Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego| miejsce = Lublin|rok = 2013| strony = 69-71| 9788377028193}}</ref>. W marcu tego samego roku Hieronim był jednym z inicjatorów spotkania ministrów spraw wewnętrznych, sprawiedliwości, wojny i finansów z oberprokuratorem [[Świątobliwy Synod Rządzący|Świętego Synodu]] [[Konstantin Pobiedonoscew|Konstantinem Pobiedonoscewem]], w czasie którego dyskutowano nad projektem utworzenia [[gubernia chełmska|guberni chełmskiej]] i wdrożenia na jej terenie specjalnego ustawodawstwa faworyzującego prawosławnych<ref name="szab69"/>. Również ta propozycja została odrzucona, jedynie generał-gubernatora warszawskiego [[Michaił Czertkow|Michaiła Czertkowa]] zobowiązano do podjęcia szczególnych starań na rzecz dalszego utrwalania prawosławia wśród byłych unitów i ich [[rusyfikacja|rusyfikacji]]. Na prośbę generał-gubernatora arcybiskup Hieronim przedstawił swoje stanowisko w tej kwestii i sugestie dalszego postępowania. Opinia hierarchy nie różniła się od ocen sytuacji formułowanych przez przedstawicieli carskiej administracji. Duchowny twierdził, że problem unitów jest zarówno zagadnieniem religijnym, jak i politycznym, gdyż wykorzystywany jest przez polskich działaczy narodowych do działań antyrosyjskich. Konsekwentnie zatem władze carskie powinny działać podobnie. Hieronim konkludował, iż ich zadaniem jest wdrożenie

{{Cytat|twardej i niezachwianej polityki wobec problemu unickiego (...), [aby] wszystkie organy władzy na terenach pounickich z całej duszy, realnie i nieprzerwanie służyły i sprzyjały prawosławno-rosyjskiej idei<ref name="szab69"/>}}

W 1905, po podziale eparchii chełmsko-warszawskiej na dwie administratury z siedzibami w [[eparchia chełmska (Patriarchat Moskiewski)|Chełmie]] i w [[Warszawa|Warszawie]], arcybiskupowi Hieronimowi powierzono kierowanie drugą z eparchii z tytułem arcybiskupa warszawskiego i nadwiślańskiego<ref name="mir"/>.

 

 

{{Uwagi}}

 

== Bibliografia ==

{{Poprzednik Następca|Pop=– |Info=Biskup warszawski i nadwiślański

1905|Nast=[[Nikanor (Kamienski)]]}}

[[Kategoria:Urodzeni w XIX wieku]]

[[Kategoria:Zmarli w 1905]]