Filozofia francuska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
styl
drobne techniczne
Linia 18:
[[Plik:Frans Hals - Portret van René Descartes.jpg|thumb|170px|[[Kartezjusz]] (1596–1650)]]
[[Plik:Blaise Pascal Versailles.JPG|thumb|170px|[[Blaise Pascal]] (1623–1662)]]
Charakterystycznymi myślicielami dla tej epoki są: [[Kartezjusz|René Descartes]], [[Pierre Gassendi]], [[Blaise Pascal]] i [[Nicolas Malebranche]]. Kartezjusz analizując podstawy znanych sobie systemów filozoficznych, zauważył, że nie ma sposobu, aby ustalić, które z filozoficznych twierdzeń jest prawdziwe i dla niemal każdego stwierdzenia można sformułować jego antytezę. Próbował zastosować do filozofii wziętą z matematyki zasadę znalezienia podstawowego aksjomatu, od którego można by wywieść drogą dedukcji resztę systemu<ref name = Preface>{{Cytuj stronę | url = http://www.classicallibrary.org/descartes/principles/preface.htm | tytuł = Letter of the Author to the French Translator of the Principles of Philosophy serving for a preface | autor = René Descartes | author2 = Translator John Veitch | opublikowany = Classical Library | rok = 2002 | data dostępu = 2014-09-11}}</ref>. Kartezjusz przyczynił się do oddzielenia filozofii od [[scholastyka (filozofia)|scholastycznej metafizyki]]<ref>{{Cytuj książkę odn| autor = Legowicz | tytuł = Zarys historii filozofii 1991| strony s= 317}}</ref>.
 
Pascal głosił sceptycyzm wobec możliwości poznawczych rozumu. Rozum nie może niczego poznawać, dopóki nie przyjdzie mu z pomocą objawienie<ref>{{Cytuj książkę odn| autor = Legowicz | tytuł = Zarys historii filozofii 1991| strony s= 322}}</ref>. Malebranche skupił się na relacji między [[wola (psychologia)|wolą ludzką]], a rzeczywistością materialną. Zauważył, że wola nie jest w stanie oddziałać na materię w takim stopniu, jak twierdził Kartezjusz{{odn|Kenny|2005|s=245}}.
 
== Oświecenie ==
Linia 33:
W całej Europie czytani byli francuscy filozofowie polityczni: [[socjalizm utopijny|socjaliści utopijni]] [[Henri de Saint-Simon]] i [[Charles Fourier]] oraz twórca [[anarchizm]]u [[Pierre-Joseph Proudhon]].
 
W XIX wieku filozofia francuska traci swoją dynamikę, przyjmując wiele treści [[filozofia niemiecka|filozofii niemieckiej]] i angielskiej. Od lat trzydziestych centralną postacią stał się [[historia filozofii|historyk filozofii]] [[Victor Cousin]], który sprawował wiele czołowych funkcji na uczelniach wyższych i w instytucjach państwowych. Łączył on różne nurty filozoficzne i religijne w [[eklektyzm|eklektyczną syntezę]], czyniąc ją podstawą [[edukacja filozoficzna|edukacji filozoficznej]]<ref>{{cytuj książkę |autor r=George Boas|rozdział=Cousin, Victor|inni=Donald M. Borchert (red.)|tytuł=Encyclopedia of Philosophy|wydawca=Thomson Gale|rok= 2006|strony=579|isbn =0-02-866072-2}}</ref>.
{{cytuj książkę |autor r=George Boas|rozdział=Cousin, Victor|inni=Donald M. Borchert (red.)|tytuł=Encyclopedia of Philosophy|wydawca=Thomson Gale|rok= 2006|strony=579|isbn =0-02-866072-2}}</ref>.
 
Pod koniec XIX wieku rozpoczynają działalność [[Henri Bergson]] (rozwijając [[filozofia życia|filozofię życia]]), oraz [[Pierre Duhem]], [[filozofia nauki|filozof nauki]]. Szczyt ich rozwoju przypada na początek XX wieku<ref>{{Cytuj książkę odn| autor = Legowicz | tytuł = Zarys historii filozofii 1991| strony s= 450-453}}</ref>.
 
== XX wiek ==
Linia 55 ⟶ 54:
* {{cytuj książkę |nazwisko = Gutting| imię = Gary| tytuł = French Philosophy in the Twentieth Century| wydawca = Cambridge University Press| miejsce = Cambridge| rok = 2001|odn=tak}}
* {{cytuj książkę |nazwisko = Kenny| imię = Anthony| tytuł = Krótka historia filozofii zachodniej| wydawca = Prószyński i S-ka| miejsce = Warszawa| rok = 2005|isbn= 83-7469-124-7|odn=tak}}
* {{Cytuj książkę | autor = Jan Legowicz | autor link = Jan Legowicz | tytuł = Zarys historii filozofii | wydanie = VI | wydawca = Wiedza Powszechna | miejsce = Warszawa | rok = 1991 | strony = | isbn = 83-214-0701-3 | odn = tak}}
 
[[Kategoria:Filozofia francuskojęzyczna]]