Hebrydy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Bot: Removing Link GA template |
WP:SK, drobne techniczne |
||
Linia 9:
| liczba_wysp = około 500
| morze = [[Ocean Atlantycki]]
| wielkość =
| rok = 2001
| populacja = 43,4 tys.
Linia 20:
| stopniS = |minutS = |sekundS =
}}
'''Hebrydy''' ([[Język angielski|ang.]] ''Hebrides'', wym. {{IPA|[ˈhɛbrɨdiːz]}}, lub ''Western Isles''; [[język gaelicki szkocki|gael.]] ''Innse Gall'') – [[archipelag]] ok. 500 wysp na [[Ocean Atlantycki|Oceanie Atlantyckim]], wzdłuż północno-zachodnich wybrzeży [[Szkocja|Szkocji]]. Hebrydy należą do [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Główna miejscowość wysp to [[Stornoway]]. Wyspy zajmują powierzchnię
== Geografia ==
Hebrydy dzielą się na:
* [[Hebrydy Zewnętrzne]] (m.
* [[Hebrydy Wewnętrzne]] (m.
Te grupy wysp rozdzielone są [[Morze Hebrydzkie|Morzem Hebrydzkim]] i [[kanał morski|kanałem]] [[The Minch]]. Hebrydy stanowią teren górzysty do niemal 1000 m n.p.m. ([[Sgurr Alasdair]] 993 m), znajdują się na nich liczne [[bagno|bagna]] i [[jezioro|jeziora]].
Linia 32:
== Historia ==
[[Plik:Callanish standing stones 1.jpg
Pierwsze ślady ludzkiej bytności na Hebrydach pochodzą z okresu 8500 – 8250 [[Przed naszą erą|p.n.e.]] czyli z ery [[mezolit]]u. Wyspy w I tysiącleciu zasiedlone przez [[Celtowie|Celtów]]. Na wyspie [[Iona (wyspa)|Iona]] od [[563]] r. [[klasztor]], założony przez [[Kolumba opat z Hy|świętego Kolumbę]], stał się ważnym ośrodkiem [[monastycyzm]]u celtyckiego, skąd prowadzono chrystianizację [[Piktowie|Piktów]] i [[Nortumbria|Nortumbrii]]. W [[VIII wiek|VIII]] w. rozpoczęły się najazdy norweskich [[wikingowie|wikingów]]. Od [[IX wiek|IX]] w. wyspy znalazły się pod panowaniem [[Normanowie|Normanów]]. W [[1266]] r. zostały włączone do [[Szkocja|Szkocji]]. W czasach nowożytnych Hebrydy, położone poza obszarem niszczonym przez wojny oraz dzięki pomyślnie rozwijającej się tu uprawie [[ziemniak]]ów, stanowiły region stabilizacji gospodarczej i społecznej. W [[XIX wiek|XIX]] i [[XX wiek|XX]] w. dość znaczna emigracja gospodarcza do [[Australia|Australii]] i [[Kanada|Kanady]].
== Wpływ na kulturę ==
Od nazwy wysp wzięła swój tytuł skomponowana w 1829 roku przez [[Felix Mendelssohn-Bartholdy|Feliksa Mendelssohna]] [[uwertura koncertowa]] ''[[Hebrydy (Mendelssohn)|Hebrydy h-moll, op.26]]''. [[Marjory Kennedy-Fraser]] wydała trzy tomy ''Songs of the Hebrides (Pieśni Hebrydów)'' (1909, 1917, 1921), czwarty wolumin
Akcja eksperymentalnej gry komputerowej ''[[Dear Esther]]'' toczy się na jednej z hebrydzkich wysp.
Linia 42:
== Zobacz też ==
* [[Nowe Hebrydy]]
[[Kategoria:Hebrydy| ]]▼
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* Lewis Foreman tekst w książeczce do nagrania: ''Granville Bantock
== Linki zewnętrzne ==
▲[[Kategoria:Hebrydy| ]]
|