Wojny izraelsko-arabskie: Różnice pomiędzy wersjami

|data = [[15 maja]] [[1948]] – nadal

'''Wojny izraelsko-arabskie''' – część dużo szerszego pojęcia [[Konflikt izraelsko-arabski|konfliktu izraelsko-arabskiego]], który toczy się na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]] pomiędzy [[Izrael]]em a [[Liga Państw Arabskich|Ligą Państw Arabskich]]. Określenie to dotyczy wszystkich konfliktów zbrojnych pomiędzy Izraelem a państwami arabskimi, które miały miejsce od powstania państwa Izrael [[14 maja]] [[1948]] roku.

{{Osobny artykuł|I wojna izraelsko-arabska 1948-19491948–1949}}

[[I wojna izraelsko-arabska 1948-19491948–1949]] wybuchła [[15 maja]] [[1948]]. Na terytorium państwa żydowskiego w [[Palestyna|Palestynie]] wkroczyły oddziały wojsk [[Egipt|egipskich]], [[Irak|irackich]], [[Syria|syryjskich]], [[Transjordania|transjordańskich]] i [[Liban|libańskich]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Kubiak|imię= Krzysztof|tytuł= Pierwsza wojna bliskowschodnia 1947-1949. Studium polityczno-wojskowe|wydawca= Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu|miejsce= Wrocław|rok= 2006|strony= |isbn= 8389518384}}</ref>.

W [[1949]] roku podpisano porozumienia rozejmowe między walczącymi stronami. Izrael poszerzył swoje terytorium w stosunku do obszaru przyznanego przez ONZ o zachodnią [[Galilea|Galileę]], zachodni [[Pustynia Negew|Negew]] i część [[Jerozolima|Jerozolimy]]. Pod kontrolą Transjordanii pozostała [[Samaria (kraina)|Samaria]] i [[Judea]] z częścią Jerozolimy, a Egipt zachował pozycję w [[Strefa Gazy|Strefie Gazy]].

[[24 kwietnia]] [[1950]] roku [[Jordania]] dokonała formalnej [[Aneksja|aneksji]] Samarii i Judei, które jako [[Zachodni Brzeg|Zachodni Brzeg Jordanu]] zostały włączone do Królestwa Jordanii. Automatycznie wszyscy mieszkańcy tych terenów otrzymali obywatelstwo jordańskie i pełne prawa wyborcze do jordańskiego parlamentu. Aneksja została uznana jedynie przez [[Wielka Brytania|Wielką Brytanię]] i [[Pakistan]]. Niemal równocześnie Strefa Gazy weszła w skład Egiptu bez formalnej aneksji. Ciekawostką jest, że żadne z państw Ligi Arabskiej nie wspomniało ani razu o utworzeniu państwa arabskiego w Palestynie.

W kilka miesięcy później (w [[1950]] r.) egipscy żołnierze zajęli dwie wyspy ([[Tiran (wyspa)|Tiran]] i [[Sanafir (wyspa)|Sanafir]]) w [[Cieśnina Tirańska|Cieśninie Tirańskiej]] u wejścia do [[Zatoka Akaba|Zatoki Akaba]] na [[Morze Czerwone|Morzu Czerwonym]]. W ten sposób Egipcjanie przejęli całkowitą kontrolę nad żeglugą morską w Cieśninie Tirańskiej, przez którą od tego momentu nie mogły przypływać statki płynące do portu [[Ejlat]] z towarami dla Izraela. Równocześnie Egipcjanie zamknęli [[Kanał Sueski]] dla izraelskich statków i wystosowali żądanie o zwrot [[Pustynia Negew|pustyni Negew]]. Było to wyraźne pogwałcenie postanowień Konwencji Konstantynopolskiej [[1888]], która gwarantowała swobodne korzystanie z Kanału Sueskiego przez statki wszystkich państw w warunkach wojny i pokoju<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Sachar|imię= Howard M.|tytuł= A History of Israel from the Rise of Zionism to Our Time|wydawca= Alfred A. Knopf|miejsce= New York|rok= 1976|strony= 455|isbn= 0394285645}}</ref>.

Pod koniec [[1950]] roku pojawił się zupełnie nowy poważny problem dla Izraela. Liga Państw Arabskich utworzyła i udzieliła wsparcie oddziałom arabskich ''fedainów'' (od słowa [[Język arabski|arab.]] ''fidā'ī'', powstało ''fidā'īyun'', فدائيون: „ktoś, kto jest gotowy poświęcić swoje życie”), którzy zaczęli z egipskiej Strefy Gazy przenikać na terytorium Izraela i napadać na żydowskie osady. O skali problemu najlepiej świadczą cyfry: w latach [[1949]]-[[1956]] w atakach ''fedainów'' zginęło 400 Izraelczyków, a ponad 900 zostało rannych<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.jafi.org.il/education/100/maps/fed.html| tytuł = Fedayeen Raids 1951-1956| data dostępu = 10 lutego 2008| autor = The Jewish Agency for Israel| język = en}}</ref>. Rząd Izraela nazwał setki tych ataków „Największym zagrożeniem terrorystycznym dla Izraela do [[1967]] roku”<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.mfa.gov.il/MFA/Facts+About+Israel/Israel+in+Maps/1948-1967-+Major+Terror+Attacks.htm| tytuł = 1948-1967- Major Terror Attacks| data dostępu = 10 lutego 2008| autor = Ministerstwo Spraw Zagranicznych Izrela| język = en}}</ref>. Zobacz też: [[Lista arabskich zamachów w Izraelu|Lista największych arabskich zamachów w Izraelu]].

W odwecie izraelskie siły zaczęły przeprowadzać wypady na terytoria arabskie, w celu niszczenia baz używanych przez ''fedainów''. Jednak bardzo szybko okazało się, że izraelska armia nie jest odpowiednio przygotowana do prowadzenia działań bojowych w zupełnie nowych warunkach. Z tego powodu rozpoczęto długi proces przebudowy [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]]. Za wzór przyjęto zmodyfikowany [[Szwajcaria|szwajcarski]] model organizacji armii. W celu gromadzenia informacji wywiadowczych [[1 kwietnia]] [[1951]] powołano do życia agencję wywiadowczą [[Mossad]]. Natomiast w celu poprawienia obronności żydowskich osad położonych w pobliżu granic, stworzono zupełnie nowy typ osadnictwa – placówki ''Nahal'' (''He’ahzut''). Pierwsza taka placówka Nahlaim Aleph (obecne [[Nahal Oz]]) powstała [[25 lipca]] [[1951]] naprzeciw Gazy. Izraelscy żołnierze byli jednymi z mieszkańców takich osiedli i wspólnie z cywilami pracowali przy wszystkich pracach rolnych, pełniąc jednocześnie służbę wojskową.

W lipcu [[1953]] rząd Izraela podjął decyzję o utworzeniu specjalnej [[Oddziały antyterrorystyczne|jednostki antyterrorystycznej]] (''Jednostka 101''), której pierwszym dowódcą został [[Ariel Szaron]]. Zadaniem tej tajnej jednostki była aktywna walka z ''fedainami'', którzy przenikali przez granicę izraelską. Izraelscy komandosi dokonywali wypady poza granicę i niszczyli obozy szkoleniowe ''fedainów'' w Egipcie i Jordanii.

Między innymi [[14 października]] [[1953]] ''Jednostka 101'' przeprowadziła odwetowy atak na terytorium Jordanii. Komandosi wkroczyli do przygranicznej wioski Qibya, na północny zachód od Jerozolimy. Wysadzono 42 domy, szkołę i [[meczet]]. Zginęło 75 Arabów.

W [[1954]] roku [[Stany Zjednoczone]] starały się pozyskać władze Egiptu i wspólnie stworzyć na Bliskim Wschodzie regionalny arabski system obronny. Proponowano Egipcjanom dostawy amerykańskiej broni. Według założeń [[Departament Stanu USA|Departamentu Stanu USA]], Izrael miał oddać Egiptowi południowy [[Pustynia Negew|Negew]], przyjąć na swoje terytorium 75 tys. arabskich uchodźców i wypłacić pozostałym odszkodowanie.

Zabiegom Stanów Zjednoczonych towarzyszyła otwarta postawa wrogości Egiptu, który popierał akcje ''fedainów'' oraz blokował możliwość korzystania z Kanału Sueskiego statkom izraelskim lub innym statkom przewożącym towary izraelskie. Między innymi [[24 grudnia]] [[1953]] Egipcjanie zatrzymali u wejścia do Kanału [[Norwegia|norweski]] statek płynący z ładunkiem dla Izraela. Na międzynarodowe protesty Egipt odpowiedział, że jest w stanie wojny z Izraelem. Dodatkowo w lipcu [[1954]] Wielka Brytania podpisała z Egiptem porozumienie o ewakuacji wojsk brytyjskich znad Kanału Sueskiego.

Operacja „Suzanna” rozpoczęła się [[2 lipca]] [[1954]], kiedy to izraelscy agenci wrzucili [[Bomba zapalająca|bomby zapalające]] do urzędu pocztowego w [[Aleksandria|Aleksandrii]]. W następnych dniach podobne zamachy przeprowadzono w [[Kair]]ze i ponownie w Aleksandrii. Plan nie powiódł się, gdyż Egipcjanie aresztowali 11 izraelskich agentów. [[11 grudnia]] odbyła się rozprawa sądowa i na 2 agentach wykonano wyrok śmierci<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.mideastweb.org/lavon.htm| tytuł = The Lavon Affair – Israel and Terror in Egypt| data dostępu = 10 lutego 2008| autor = MidEast Web| język = en}}</ref>.

Od początku [[1955]] narastało napięcie na granicy Izraela z Egiptem. ''Fedainowie'' nieustannie przenikali przez granicę i dokonywali licznych napaści i aktów sabotażu. Często podkładano [[Mina lądowa|miny]] na drogach komunikacyjnych w pobliżu żydowskich osiedli. Mordowano cywilów, ostrzeliwano osiedla, przecinano linie telefoniczne i uszkadzano linie energetyczne. Ilość aktów terroru była tak duża, że izraelska armia zdecydowała o przeprowadzeniu serii odwetowych operacji. Między innymi [[28 lutego]] [[1955]] izraelscy komandosi dokonali odwetowy rajd w Strefie Gazy, niszcząc egipskie posterunki graniczne. W starciu zginęło 42 egipskich żołnierzy i 8 izraelskich komandosów. W kolejnej operacji [[31 sierpnia]] [[1955]] komandosi zaatakowali obóz szkoleniowy ''fedainów'' w [[Khan Younis]] w Strefie Gazy. Zniszczono cały sprzęt wojskowy zgromadzony w obozie. W starciu zginęło 72 Arabów.

Jesienią [[1955]] eskalacja przemocy przybrała rozmiary regularnych starć, podczas których [[26 października]] egipscy żołnierze wkroczyli do zdemilitaryzowanej strefy atakując izraelski posterunek obserwacyjny w Nitsana. W odwecie [[28 października]] izraelscy komandosi zaatakowali egipskie pozycje w Es-Sabha, zabijając w walce 70 Egipcjan.

[[10 grudnia]] [[1955]] eskalacja przemocy przeniosła się na granicę izraelsko-syryjską. Właśnie w tym dniu syryjscy żołnierze ostrzelali izraelskich rybaków, uniemożliwiając im połowy w północno-wschodniej części [[Jezioro Tyberiadzkie|Jeziora Tyberiadzkiego]]. W odwecie [[11 grudnia]] izraelscy komandosi zaatakowali syryjskie pozycje. W walce zginęło 50 Syryjczyków oraz 6 Izraelczyków.

Gdy [[26 lipca]] [[1956]] Egipt ogłosił [[Nacjonalizacja|nacjonalizację]] Kanału Sueskiego, wywołało to natychmiastową reakcję Wielkiej Brytanii i Francji, które postanowiły wykorzystać Izrael do wywołania wojny izraelsko-egipskiej, co umożliwiłoby wojskom brytyjsko-francuskim wylądowanie w Egipcie w celu zapewnienia bezpieczeństwa międzynarodowej żeglugi po Kanale. Do działań wojennych doszło na przełomie października i listopada [[1956]]. Pod międzynarodowym naciskiem Wielka Brytania, Francja i Izrael musiały wycofać swoje wojska z Egiptu, a ich miejsce zajęły międzynarodowe siły [[UNEF]]. Wojna ta jest często uznawana za ostatnią wojnę w stylu kolonialnym. Izrael osiągnął w niej dokładnie to co zamierzał – wymusił odblokowanie dla jego żeglugi Cieśniny Tirańskiej<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= McLean|imię= Ian i Alistair|tytuł= Suez crisis. The Concise Oxford Dictionary of Politics|wydawca= Oxford University Press|miejsce= Oxford|rok= 2003|strony |id= |isbn=}}</ref>.

Po przegranej [[Kryzys sueski|wojnie sueskiej]] [[1956]], państwa arabskie nasiliły presję wywieraną na Izrael. W początkowym okresie Arabowie unikali otwartego zaangażowania się w starcia zbrojne i wyręczali się grupami ''fedainów'', którzy z Syrii i Jordanii przenikali na terytorium Izraela przeprowadzając zamachy terrorystyczne i akty sabotażu. Zobacz: [[Lista arabskich zamachów w Izraelu#Lata 1957-1967|ataki ''fedainów'' w latach 1957-1967]].

Jednak bardzo szybko państwa arabskie otwarcie zaangażowały się w konflikt zbrojny, zrywając w ten sposób warunki zawieszenia broni [[1949]]. Jako pierwsza, [[28 marca]] [[1958]] syryjska artyleria z rejonu [[Wzgórza Golan|Wzgórz Golan]] ostrzelała żydowskie osady rolnicze w [[Dolina Hula|Dolinie Hula]]. Następnie [[22 kwietnia]] [[1958]] jordańscy żołnierze ostrzelali izraelską łódź rybacką w pobliżu portu [[Akaba]], na Morzu Czerwonym. Zginęło 2 izraelskich rybaków.

[[10 października]] [[1959]] w [[Kuwejt|Kuwejcie]] powstała radykalna palestyńska organizacja terrorystyczna [[Al-Fatah]], w której skupili się najbardziej radykalni uchodźcy palestyńscy. Korzystając z pomocy finansowej państw Ligi Arabskiej rozpoczęli oni szkolenia wojskowe w bazach, które utworzono w obozach uchodźców na terenie Jordanii, Syrii i Libanu. Celem działalności była zbrojna walka z Izraelem i wyzwolenie Palestyny spod okupacji [[Syjonizm|Syjonistów]]. Pierwszą swoją akcję terrorystyczną ''Al-Fatah'' przeprowadził w grudniu [[1964]].

Bardzo szybko po przegranej [[Kryzys sueski|wojnie sueskiej]] Egipt zbliżył się do [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]], który w [[1957]] zawarł porozumienie o współpracy wojskowej z Syrią. W jej rezultacie do Egiptu i Syrii zaczęły docierać dostawy radzieckiej broni, a arabscy oficerowie przechodzili szkolenie wojskowe w państwach [[Układ Warszawski|Układu Warszawskiego]].

[[1 lutego]] [[1958]] Egipt połączył się unią z Syrią tworząc nowe państwo, [[Zjednoczona Republika Arabska|Zjednoczoną Republikę Arabską]]. [[5 lutego]] jej prezydentem został [[Gamal Abdel Naser]], a syryjska armia i policja przeszły pod dowództwo egipskie.

W ramach wdzięczności za współpracę wojskową podczas [[Kryzys sueski|wojny sueskiej]] Francja podpisała w [[1957]] tajne porozumienie z Izraelem o budowie [[Reaktor jądrowy|reaktora jądrowego]] w [[Dimona|Dimonie]] na [[Pustynia Negew|pustyni Negew]].

W [[1958]] [[Francja]] jeszcze mocniej zaangażowała się w pomoc wojskową dla Izraela. Załogi izraelskich okrętów wojennych szkoliły się pod okiem francuskich szkoleniowców, a co najważniejsze, Francja dostarczyła Izraelowi myśliwce naddźwiękowe nowej generacji typu [[Dassault Mirage III|Mirage IIIBJ]].

W latach [[1964]]-[[1967]] przeprowadzono gruntowną reorganizację [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]]. Siły uderzeniowe oparto na [[Wojska pancerne|korpusie pancerno-zmechanizowanym]], [[Wojska powietrznodesantowe|spadochroniarzach]], elitarnych [[brygada]]ch [[Piechota|piechoty]] i [[Artyleria|artylerii polowej]]. Siły obronne oparto na pozostałych jednostkach piechoty i artylerii.

W listopadzie [[1959]] przedstawiciel [[Arabia Saudyjska|Arabii Saudyjskiej]] w [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]] zakwestionował prawo Izraela do korzystania z [[Zatoka Akaba|Zatoki Akaba]]. Zdaniem Arabii Saudyjskiej Zatoka ta stanowiła arabskie [[Morze terytorialne|wody terytorialne]] i dlatego [[Żydzi]] nie powinni byli z nich korzystać. Równocześnie król [[Saud ibn Abd al-Aziz as-Saud]] zażądał wycofania z rejonu Zatoki Akaba międzynarodowych sił pokojowych [[UNEF]], które zapewniały bezpieczeństwo swobodnej żeglugi przez [[Cieśnina Tirańska|Cieśninę Tirańską]]. W tym samym momencie władze egipskie zatrzymały na [[Kanał Sueski|Kanale Sueskim]] dwa statki ([[Dania|duński]] i [[Grecja|grecki]]) wiozące towary izraelskie.

[[31 stycznia]] [[1960]] [[Syria|syryjska]] [[artyleria]] rozpoczęła ze [[Wzgórza Golan|Wzgórz Golan]] nieustanny nękający ostrzał [[Żydzi|żydowskich]] [[kibuc]]ów położonych w rejonie [[Jezioro Tyberiadzkie|Jeziora Tyberiadzkiego]]. Dochodziło do coraz częstszych przypadków ostrzelania [[rybak]]ów na [[Jezioro Tyberiadzkie|Jeziorze Tyberiadzkim]]. Nieustannie grupy ''fedainów'' przenikały przez granicę na terytorium [[Izrael]]a, napadając na osady i podkładając [[Mina lądowa|miny lądowe]] na drogach. Równocześnie mnożyła się ilość incydentów zbrojnych na granicy [[izrael]]sko-[[Egipt|egipskiej]], których kulminacja nastąpiła w lutym [[1960]]. Do tych incydentów dochodziło pomimo obecności międzynarodowych wojsk rozjemczych [[UNEF]], które były gwarantem bezpieczeństwa dla [[Izrael]]a.

[[25 maja]] [[1964]] z inicjatywy [[Egipt]]u i [[Jordania|Jordanii]] powstała w [[Kair]]ze [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny]]. Uchwalona [[28 maja]] ''Palestyńska Karta Narodowa'' stwierdzała nielegalność powstania państwa [[Izrael]] i konieczność [[Wojna|wojny]] o wyzwolenie [[Palestyna|Palestyny]] spod [[Syjonizm|syjonistycznej]] [[okupacja pokojowa|okupacji]]. [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny]] otrzymywała na swoją działalność 400 [[Milion|mln]] [[Dolar amerykański|USD]] rocznie, od państw [[Liga Państw Arabskich|Ligi Arabskiej]].

Od początku lat 60. [[Izrael]] prowadził rozległe prace budowlane przy stworzeniu ''Narodowego Systemu Wodnego'' (''HaMovil Ha’Artzi''), który miał dostarczyć [[Woda|wodę]] z [[Jezioro Tyberiadzkie|Jeziora Tyberiadzkiego]] i rzeki [[Jordan (rzeka)|Jordan]] w [[Galilea|Galilei]] do położonej na południu [[Pustynia Negew|pustyni Negew]]. Projekt i realizacja dużych prac budowlanych wywołały silne protesty państw [[Arabowie|arabskich]]. [[10 września]] [[1963]] przywódcy państw [[Liga Państw Arabskich|Ligi Arabskiej]] wyrazili oficjalny sprzeciw przeciwko budowanemu przez [[Izrael]] krajowemu systemowi wodnemu. Następnie, [[12 grudnia]] [[1963]] [[Liga Państw Arabskich|Liga Arabska]] podjęła decyzję o zmianie kierunku górnego biegu [[Jordan (rzeka)|rzeki Jordan]], aby zatrzymać [[Woda|wodę]] w [[Liban]]ie i [[Syria|Syrii]]. W ten sposób [[Izrael]] zostałby pozbawiony większości [[Woda|wody]] zdatnej do picia.

W dniach [[13 stycznia|13]]-[[17 stycznia]] [[1964]] odbył się pierwszy szczyt [[Liga Państw Arabskich|Ligi Arabskiej]] w [[Kair]]ze. Podczas obrad szczytu [[Arabowie|arabscy]] przywódcy oficjalnie zatwierdzili decyzję o zmianie kierunku górnego biegu [[Jordan (rzeka)|rzeki Jordan]], aby uniemożliwić [[Woda|wodzie]] dopływ do [[Izrael]]a.

[[10 czerwca]] [[1964]] [[Izrael]] uruchomił ''Narodowy System Wodny'' (''HaMovil Ha’Artzi''). System [[Pompa|pomp]] każdego dnia przepompowywał 1 [[Milion|mln]] [[Metr sześcienny|m<sup>3</sub>]] [[Woda|wody]] z [[Jezioro Tyberiadzkie|Jeziora Tyberiadzkiego]], który poprzez system otwartych kanałów, tuneli i olbrzymich rurociągów docierał do [[Pustynia Negew|pustyni Negew]].

Do pierwszych starć doszło [[13 listopada]] [[1964]], gdy [[Syria|syryjscy]] żołnierze ostrzelali izraelski patrol graniczny w rejonie rzeki [[Dan (rzeka)|Dan]], w [[Górna Galilea|Górnej Galilei]]. W odwecie [[izrael]]skie samoloty przeprowadziły nalot na [[Syria|syryjskie]] pozycje na [[Wzgórza Golan|Wzgórzach Golan]], a [[Syria|syryjska]] [[artyleria]] ponownie rozpoczęła regularny ostrzał [[Żydzi|żydowskich]] osiedli położonych w rejonie [[Jezioro Tyberiadzkie|Jeziora Tyberiadzkiego]]. Równocześnie [[Syria]], [[Jordania]] i [[Liban]] rozpoczęły prace budowlane, mające na celu odwrócenie biegu niektórych dopływów [[Jordan (rzeka)|rzeki Jordan]] ([[Hacbani (rzeka)|Hacbani]] i [[Banias (rzeka)|Banias]]), które znajdowały się na ich obszarze, tak aby uniemożliwić przepływ [[Woda|wody]] do [[Izrael]]a.

Kolejny [[1965]] rok był szczególnie zły pod względem ilości incydentów zbrojnych na granicy [[izrael]]sko-[[Syria|syryjskiej]]. Aby przeciwdziałać przenikaniu ''fedainów'' na terytorium [[Izrael]]a dowództwo [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]] utworzyło specjalną grupę dywersyjno-rozpoznawczą ''Sayered Egoz'', która początkowo liczyła 23 [[Siły specjalne|komandosów]] i 3 [[Beduini|Beduinów]] tropicieli. Oddział z czasem został rozbudowany do wielkości [[batalion]]u. Przeprowadzał on rocznie około 300 zasadzek na ''fedainów'' i był wykorzystywany (od [[1967]]) do przeprowadzania zadań specjalnych na terytorium [[Syria|Syrii]], [[Liban]]u i [[Jordania|Jordanii]]. Ilość starć granicznych była tak duża, że zaczęto mówić o „'''Bitwie o Wodę'''”.

[[31 maja]] [[1965]], gdy [[Jordania|jordańscy]] żołnierze ostrzelali osiedle Musrara w [[Jerozolima|Jerozolimie]], zabijając 2 Izraelczyków i raniąc 4 osoby.

Równocześnie z atakami na [[Izrael]], [[Syria|Syryjczycy]] rozpoczęli prace budowlane, dążąc do zmienienia kierunku górnego biegu [[Jordan (rzeka)|rzeki Jordan]]. W okresie lata [[1965]] [[izrael]]scy [[Siły specjalne|komandosi]] w odwetowym ataku uszkodzili [[Syria|syryjskie]] urządzenia wodne. Następnie, w lipcu [[1966]] [[izrael]]skie samoloty zbombardowały i zniszczyły [[Syria|syryjskie]] kanały oraz sprzęt budowlany, który miał posłużyć do odwrócenia biegu dopływów rzeki [[Jordan (rzeka)|Jordan]].

[[4 listopada]] [[1966]] [[Egipt]] i [[Syria]] zawarły porozumienie o współpracy wojskowej. Przewidywało ono rozpoczęcie wojny w przypadku jakiejkolwiek napaści na drugie państwo. Obronny sojusz był wymierzony przeciwko [[Izrael]]owi, gdyż z terytoriów [[Syria|Syrii]] i [[Jordania|Jordanii]] działały grupy [[Arabowie|arabskich]] [[Terroryzm|terrorystów]], które atakowały cele w [[Izrael]]u. W ten sposób [[Syria]] zabezpieczyła się przed ewentualnym [[izrael]]skim odwetem.

[[13 listopada]] [[1966]] [[Siły Obronne Izraela]] przeprowadziły operację odwetową, wkraczając siłami 3000 żołnierzy do [[Jordania|Jordanii]]. Podczas tej operacji zajęte zostały [[Arabowie|arabskie]] wioski Es Samu, Kirbet El-Markas i Kirbet Jimba w pobliżu [[Hebron]]u, w [[Judea|Judei]]. W wiosce Es Samu zniszczonych zostało 125 domów. W pobliżu wioski doszło do starcia z [[Jordania|jordańskim]] wojskiem. Zginęło 15 [[Jordania|jordańskich]] żołnierzy i 3 cywilów, rannych zostało 54 żołnierzy i 29 cywilów. Zginął także 1 [[izrael]]ski [[Wojska powietrznodesantowe|spadochroniarz]], a 10 zostało rannych.

[[Izrael]]ska operacja odwetowa spotkała się z wielką krytyką ze strony [[Jordania|Jordanii]] i innych [[Arabowie|arabskich]] sąsiadów. [[20 listopada]] król [[Husajn ibn Talal]] ogłosił [[Mobilizacja|mobilizację]] [[Jordania|jordańskiej]] armii. [[25 listopada]] [[Rada Bezpieczeństwa ONZ]] przyjęła '''Rezolucję nr 228''' potępiając [[Izrael]] za operację wojskową w [[Jordania|Jordanii]].

Na początku [[1967]] liczba incydentów na granicy [[izrael]]sko-[[Syria|syryjskiej]] przybrała rozmiary normalnej [[Wojna|wojny]]. [[Arabowie|Arabscy]] [[Terroryzm|terroryści]] przenikali przez granicę i podkładali [[Mina lądowa|miny lądowe]] na drogach, a [[Syria|syryjska]] [[artyleria]] prowadziła ostrzał [[Żydzi|żydowskich]] [[kibuc]]ów.

W odwecie za kolejny artyleryjski ostrzał, [[7 kwietnia]] [[1967]] [[izrael]]skie samoloty zbombardowały pozycje [[Syria|syryjskiej]] [[Artyleria|artylerii]] na [[Wzgórza Golan|Wzgórzach Golan]]. Odpowiedzią był tak silny ostrzał artyleryjski, że tylko na [[kibuc]]u Gadot spadło 1519 pocisków. Odwetem był kolejny [[izrael]]ski nalot, w którym zniszczonych zostało 40 domów we wsi Sqoufive. Doszło wówczas do bitwy powietrznej nad [[wzgórza Golan|Wzgórzami Golan]], podczas której zestrzelonych zostało 6 [[Syria|syryjskich]] [[Samolot myśliwski|myśliwców]] [[MiG-21]]. Po zwycięskiej bitwie [[izrael]]skie [[Samolot myśliwski|myśliwce]] [[Dassault Mirage III|Mirage III]] przeleciały nad [[Damaszek|Damaszkiem]]. [[Syria]] zwróciła się wówczas do [[Egipt]]u z prośbą o udzielenie wojskowej pomocy.

[[13 maja]] [[1967]] przewodniczący ''Prezydium Rady Najwyższej'' [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]] [[Nikołaj Podgorny]] przekazał [[Egipt|egipskiemu]] wiceprezydentowi [[Anwar Sadat]]owi fałszywą informację o koncentracji 12 [[izrael]]skich [[Brygada|brygad]] przy granicy z [[Syria|Syrią]]. Wprowadzeni w błąd [[Egipt|Egipcjanie]] byli przekonani, że [[Izrael]] przygotowuje się do inwazji na [[Syria|Syrię]]. Dlatego reakcja [[Egipt]]u była natychmiastowa i zdecydowana. [[14 maja]] prezydent [[Gamal Abdel Naser]] zarządził [[Mobilizacja|mobilizację]] [[Egipt|egipskiej]] armii i rozpoczęto przerzucanie wojsk na [[Synaj (półwysep)|Półwysep Synaj]].

[[30 maja]] [[1967]] zawiązało się porozumienie wojskowe [[Egipt]]u i [[Jordania|Jordanii]]. Armia jordańska została podporządkowana Egiptowi. Jednocześnie [[Irak]], [[Kuwejt]], [[Tunis]], [[Sudan]], [[Maroko]] i [[Algieria]] zgodziły się skierować swoje wybrane oddziały przeciwko [[Izrael]]owi. Po stronie [[Zjednoczona Republika Arabska|Zjednoczonej Republiki Arabskiej]] opowiedziały się: [[Pakistan]], [[Indonezja]], [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] i [[Chińska Republika Ludowa|Chiny]].

[[5 czerwca]] [[1967]] [[Izrael]] zaatakował [[Egipt]], [[Syria|Syrię]] i [[Jordania|Jordanię]], rozbijając w ciągu 6 dni [[Arabowie|arabskie]] wojska. [[Izrael]] odniósł zwycięstwo zajmując ponad 60 tys. [[Kilometr kwadratowy|km²]] ziem arabskich: syryjskie [[Wzgórza Golan]], jordański [[Zachodni Brzeg]] i część [[Jerozolima|Jerozolimy]], egipski [[Synaj (półwysep)|Synaj]] oraz [[Strefa Gazy|Okręg Gazy]]. Pod naciskiem [[Rada Bezpieczeństwa ONZ|Rady Bezpieczeństwa ONZ]] wstrzymano działania wojenne.

[[Rada Bezpieczeństwa ONZ]] [[22 listopada]] [[1967]] przyjęła '''Rezolucję nr 242''', wzywającą [[Izrael]] do wycofania się z ziem zagarniętych w czasie [[Wojna sześciodniowa|wojny sześciodniowej]].

[[17 czerwca]] [[1967]] ministrowie spraw zagranicznych trzynastu państw [[Arabowie|arabskich]] proklamowali w [[Kuwejt|Kuwejcie]] utworzenie wspólnego frontu walki przeciwko [[izrael]]skiej agresji. Postanowiono, że żadne [[Arabowie|arabskie]] państwo nie będzie prowadziło z [[Izrael]]em żadnych rozmów, nie zawrze z nim traktatu pokojowego i nie uzna istnienia państwa [[Żydzi|żydowskiego]] w [[Palestyna|Palestynie]]. Izolując [[Izrael]] [[Polityka|politycznie]] i [[Gospodarka|gospodarczo]], postanowiono rozpocząć [[Wojna na wyczerpanie|wojnę na wyczerpanie]]. Na [[Izrael]] miały spadać jednocześnie ze wszystkich stron różnorodne ataki przeprowadzane przez [[Arabowie|arabskich]] [[Terroryzm|terrorystów]], jak i przez [[Arabowie|arabskie]] armie. Miały one zmęczyć i wyczerpać [[zasoby strategiczne]] [[Izrael]]a, aby osłabiony był przygotowany do ostatecznej inwazji i zniszczenia. Jednak terminem [[wojna na wyczerpanie]] przyjęło się określać starcia zbrojne do których doszło w latach [[1967]]-[[1970]] na froncie [[izrael]]sko-[[Egipt|egipskim]].

W lipcu [[1967]] [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny]] rozpoczęła atakować [[Izrael]]. Początkowo były to przypadki ostrzału [[moździerz]]owego prowadzonego z terytorium [[Jordania|Jordanii]], jednak bardzo szybko grupy [[Terroryzm|terrorystów]] zaczęły przenikać przez granicę i przeprowadzać akcje [[sabotaż]]owo-[[Dywersja|dywersyjne]]. Ogółem w latach [[1967]]-[[1970]] na granicy [[izrael]]sko-[[Jordania|jordańskiej]] doszło do 5840 incydentów zbrojnych.

Niemal równocześnie w lipcu [[1967]] aktywiści [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|Organizacji Wyzwolenia Palestyny]] rozpoczęli działalność antyizraelską w [[Samaria (kraina)|Samarii]] i [[Judea|Judei]]. Organizowano [[Strajk szkolny|szkolne strajki]], zamykano [[sklep]]y i wstrzymywano publiczną komunikację. [[Izrael]]skie władze wojskowe odpowiedziały wprowadzeniem sankcji ekonomicznych na [[Arabowie|arabskich]] mieszkańców [[Samaria (kraina)|Samarii]] i [[Judea|Judei]]. Przeprowadzono liczne aresztowania i deportacje lokalnych przywódców [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|OWP]] i po miesiącu strajki oraz demonstracje ustały. Do sporadycznych protestów dochodziło jeszcze na [[Zachodni Brzeg|Zachodnim Brzegu]] do [[1969]], a w [[Strefa Gazy|Strefie Gazy]] do [[1972]].

Na początku [[1968]] grupy [[Arabowie|arabskich]] [[Terroryzm|terrorystów]] z [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|OWP]] zwiększyły swoją aktywność, przenikając z [[Jordania|Jordanii]] na terytorium [[Izrael]]a. Szczególnie aktywnym w tej działalności był [[Al-Fatah]], na czele której stał [[Jaser Arafat]].

[[21 marca]] [[1968]] [[izrael]]scy [[Siły specjalne|komandosi]] przeprowadzili odwetową operację na bazy [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|Organizacji Wyzwolenia Palestyny]] położone wokół miasta Al-Karameh, w [[Jordania|Jordanii]]. W trakcie tej operacji doszło do gwałtownych starć, w które zaangażowała się także armia [[Jordania|jordańska]] atakując [[izrael]]skie oddziały przy użyciu lotnictwa i [[czołg]]ów. W walkach zginęło 150 [[Arabowie|Arabów]] i 20 [[izrael]]skich żołnierzy (70 zostało rannych). [[Izrael]]czycy stracili także kilka czołgów i 1 samolot. Do niewoli wzięto 150 [[Arabowie|Arabów]]. Pomimo to, [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|OWP]] okrzyknęła swoje zwycięstwo.

Do kolejnej podobnej, ale dużo mniejszej [[izrael]]skiej operacji odwetowej doszło [[1 grudnia]] [[1968]], kiedy [[Siły specjalne|komandosi]] ''Sayeret Matkal'' przeprowadzili w nocy desant z [[Śmigłowiec|helikopterów]], wysadzając cztery mosty w okolicy [[Amman]]u. [[3 grudnia]] [[izrael]]skie lotnictwo zbombardowało jedną z baz szkoleniowych [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|OWP]] w [[Jordania|Jordanii]].

[[23 lipca]] [[1968]] doszło do pierwszego w [[Historia|historii]] porwania [[izrael]]skiego samolotu. Trzech [[Arabowie|arabskich]] [[Terroryzm|terrorystów]] z [[Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny|Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny]] uprowadziło samolot pasażerski linii [[El Al]] lecący z [[Rzym]]u do [[Tel Awiw-Jafa|Tel Awiwu]] (10 członków załogi i 28 pasażerów). Samolot został uprowadzony do [[Algieria|Algierii]], gdzie po 40 dniach [[Terroryzm|terroryści]] zwolnili wszystkich zakładników. Do porwania doszło ponieważ terroryści spodziewali się, że tym samolotem będzie leciał ambasador [[Izrael]]a w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] [[Icchak Rabin]].

[[1 grudnia]] [[1968]] izraelscy [[Siły specjalne|komandosi]] (''Sayeret Matkal'') przeprowadzili w nocy desant z [[Śmigłowiec|helikopterów]], niszcząc cztery mosty w okolicy [[Amman]]u w [[Jordania|Jordanii]]. [[3 grudnia]] izraelskie samoloty zbombardowały bazę szkoleniową [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|Organizacji Wyzwolenia Palestyny]] w [[Jordania|Jordanii]].

[[28 grudnia]] [[1968]] izraelscy [[Siły specjalne|komandosi]] przeprowadzili desant z [[Śmigłowiec|helikopterów]] na [[Port lotniczy Bejrut|międzynarodowym porcie lotniczym]] w [[Bejrut|Bejrucie]]. Izraelczycy zablokowali drogi prowadzące do [[Lotnisko|lotniska]] i wysadzili 13 samolotów pasażerskich libańskich linii lotniczych [[Middle East Airlines]].

W styczniu [[1969]] izraelskie samoloty zbombardowały kilka obiektów wojskowych w [[Syria|Syrii]].

Ogółem w latach [[1968]]-[[1972]] [[Siły Obronne Izraela]] przeprowadziły 5270 odwetowych operacji wojskowych na lądowych, morskich i powietrznych granicach [[Izrael]]a. Do większych zagranicznych operacji należała [[operacja Gniew Boży|operacja „Gniew Boży”]].

[[6 października]] [[1973]] wojska [[Arabowie|arabskie]] niespodziewanie napadły na [[Izrael]] w dniu [[święta żydowskie|żydowskiego święta]] [[Jom Kippur]] (''Dzień Pojednania''). Po początkowych porażkach, [[Siły Obronne Izraela]] przeprowadziły [[Mobilizacja|mobilizację]] i odrzuciły Arabów poza linię zawieszenia broni z [[1967]] roku, a nawet przekroczyły [[Kanał Sueski]] i zagroziły [[Kair]]owi. Dzięki wysiłkom mediacyjnym [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] i [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Radzieckiego]] [[25 października]] podpisano [[Rozejm|zawieszenie broni]], a na linii frontu rozlokowano międzynarodowe siły [[UNDOF]] i [[UNEF]].

W ramach akcji odwetowych [[Siły Obronne Izraela]] przeprowadzały operacje w [[Liban]]ie. Między innymi [[12 kwietnia]] [[1974]] izraelscy [[Siły specjalne|komandosi]] przeprowadzili akcję odwetową, wkraczając do Libanu i zajmując sześć przygranicznych wiosek. Po ewakuacji mieszkańców wysadzono kilka domów, należących do rodzin palestyńskich [[Terroryzm|terrorystów]].

W maju [[1974]] Sztab Główny [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]] podjął decyzję o rozpoczęciu budowy specjalnego ogrodzenia granicznego wzdłuż całej granicy z [[Liban]]em, [[Syria|Syrią]] i w dolinie [[Jordan (rzeka)|Jordanu]]. W najdalej wysuniętych na północ osadach budowano fortyfikacje obronne oraz przeprowadzono szkolenia wojskowe mieszkańców. Miało to na celu zwiększenie bezpieczeństwa ludności cywilnej oraz przeciwstawienie się ewentualnej arabskiej agresji.

[[13 kwietnia]] [[1974]] [[Syria|syryjska]] armia rozpoczęła serię potyczek [[Artyleria|artyleryjskich]] na [[Wzgórza Golan|Wzgórzach Golan]], oczekując przeprowadzenia ostatecznej [[Syria|syryjsko]]-[[Irak|iracko]]-[[Libia|libijskiej]] ofensywy przeciwko Izraelowi. Starcia trwały przez prawie 100 dni. Pierwszego dnia starć syryjscy komandosi wysadzili z helikopterów desant na górze [[Hermon]]. Po ciężkich walkach musieli się jednak wycofać. Przez cały czas dochodziło do licznych bitw powietrznych, w których sukcesy odnosili Izraelczycy.

Starcia zaczęły wygasać, gdy [[31 maja]] [[1974]] przedstawiciele Izraela i Syrii podpisali w [[Genewa|Genewie]] porozumienie w sprawie wycofania wojsk izraelskich z terytorium [[Syria|Syrii]]. Strefa graniczna na [[Wzgórza Golan|Wzgórzach Golan]] miała być zdemilitaryzowana i obsadzona przez międzynarodowe siły pokojowe [[UNDOF]].

[[1 września]] [[1975]] doszło do zawarcia izraelsko-egipskiego porozumienia w sprawie [[Synaj (półwysep)|Półwyspu Synaj]]. Na jego mocy Izrael przeprowadził częściowe wycofanie swoich wojsk na odległość 70 [[Kilometr|km]] na wschód od [[Kanał Sueski|Kanału Sueskiego]]. W zamian [[Egipt]] obiecał złagodzić [[bojkot]] ekonomiczny oraz umożliwić żeglugę po Kanale Sueskim statkom handlowym wiozącym towary do lub z Izraela. Te pierwsze kroki dobrej woli uruchomiły cały proces pokojowy pomiędzy Izraelem a Egiptem.

[[13 kwietnia]] [[1975]] wybuchły ciężkie starcia we wschodnim [[Bejrut|Bejrucie]], które rozpoczęły pierwszą fazę [[Wojna domowa|wojny domowej]] w [[Liban]]ie. Konflikt rozpoczął się od ostrzelania przez [[Palestyńczycy|Palestyńczyków]] [[Kościół (budynek)|kościoła]] [[Chrześcijaństwo|chrześcijańskiego]] w dzielnicy Ain El Rummaneh. W odwecie członkowie chrześcijańskiej ''Falangi'' zabili 27 Palestyńczyków jadących autobusem przez tę dzielnicę. W rezultacie starcia palestyńskich oddziałów [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|OWP]] z chrześcijańską Falangą objęły swoim zasięgiem cały Bejrut.

Wykorzystując osłabienie libańskiego rządu, palestyńskie organizacje terrorystyczne stworzyły własne państwo w południowej części Libanu, z której prowadziły regularne ataki wymierzone przeciwko Izraelowi. Wywoływało to sporadyczne działania odwetowe [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]]. Między innymi [[7 lipca]] [[1975]] izraelskie siły powietrzne i marynarka wojenna przeprowadziły odwetowe bombardowanie baz palestyńskich w okolicach miasta [[Tyr (miasto)|Tyr]].

W maju [[1976]] [[Prezydenci Libanu|libański prezydent]] [[Sulajman Farandżijja|Suleiman Frangieh]] zwrócił się do Izraela z prośbą o udzielenie pomocy wojskowej. Izrael rozpoczął wówczas dostarczać uzbrojenie i amunicję do oddziałów [[Chrześcijaństwo|chrześcijańskich]], które walczyły z [[Muzułmanin|Muzułmanami]] na północy Libanu. Wysyłano także pomoc medyczną i humanitarną chrześcijanom na południu Libanu. W czerwcu [[1976]] rozpoczęła się [[Syria|syryjska]] interwencja zbrojna w [[Liban]]ie, a w październiku [[1976]] interwencja wojsk [[Liga Państw Arabskich|Ligi Arabskiej]]. Wojska arabskie wymusiły wprowadzenie [[Rozejm|zawieszenia broni]].

Po historycznej wizycie egipskiego prezydenta [[Anwar Sadat]]a w Izraelu rozpoczął się [[Proces pokojowy w konflikcie izraelsko-egipskim|proces pokojowy pomiędzy Izraelem a Egiptem]]. Był on otwarcie krytykowany przez wszystkie państwa arabskie, a [[Syria]] dodatkowo wydała w listopadzie [[1977]] zezwolenie oddziałom [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|OWP]] w południowym [[Liban]]ie swobodnego atakowania terytorium Izraela. Palestyńskie grupy terrorystyczne przenikały przez granicę lądem lub morzem, a na północną [[Galilea|Galileę]] spadały pociski [[BM-21 Grad|Katiusza]].

W odwecie na liczne ataki, [[14 marca]] [[1978]] [[Siły Obronne Izraela]] zajęły południowy [[Liban]]. Podczas operacji zniszczono liczne bazy [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|OWP]]. Wycofując się ([[21 marca]]) pozostawiono [[Strefa buforowa|strefę buforową]], którą patrolowały oddziały chrześcijańskich milicji – uzbrojone i szkolone przez Izrael. Dodatkowy nadzór nad granicą izraelsko-libańską sprawowały międzynarodowe siły [[UNIFIL]].

W dniach od [[5 września|5]] do [[18 września]] [[1978]] roku odbyła się trójstronna konferencja pokojowa [[izrael]]sko-[[Egipt|egipsko]]-[[Stany Zjednoczone|amerykańska]] w [[Camp David]]. [[18 września]] podpisano dwa izraelsko-egipskie porozumienia, które tworzyły podstawę dla przyszłych negocjacji w sprawie trwałego pokoju pomiędzy oboma państwami. Izrael zgodził się wycofać w ciągu 3 lat wszystkie swoje wojska z [[Synaj (półwysep)|Półwyspu Synaj]], w zamian Egipt zgadzał się na nawiązanie normalnych stosunków dyplomatycznych z Izraelem, uznając tym samym prawo do istnienia państwa Izrael. Egipt gwarantował również swobodną żeglugę izraelskich statków przez [[Kanał Sueski]] i inne drogi wodne, takie jak [[Cieśnina Tirańska|Cieśniny Tirańskie]].

[[26 marca]] [[1979]] roku podpisano [[Traktat pokojowy izraelsko-egipski]]. [[27 maja]] otworzono granicę egipsko-izraelską, a [[30 kwietnia]] pierwszy izraelski frachtowiec swobodnie przepłynął przez [[Kanał Sueski]]. [[18 lutego]] [[1980]] roku nastąpiło otwarcie [[ambasada|ambasady]] Izraela w [[Kair]]ze.

[[6 czerwca]] [[1982]] roku Izrael zdecydował się na ingerencję w pogrążonym w chaosie wojny domowej [[Liban]]ie. Celem operacji wojskowej była likwidacja baz i rozbicie oddziałów [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|OWP]], która miała swoją główną siedzibę w [[Bejrut|Bejrucie]]. Podczas działań doszło do ciężkich starć z wojskami [[Syria|syryjskimi]], które okupowały część Libanu (od [[1976]] r. z tytułu mandatu Ligi Państw Arabskich). [[11 czerwca]] [[1982]] pod naciskiem międzynarodowym wprowadzono w życie rozejm syryjsko-izraelski. Armia izraelska przystąpiła wówczas do oblężenia Bejrutu. Po zaciętych walkach i wyniszczającym bombardowaniu miasta, międzynarodowa mediacja polityczna [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]] oraz [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] nakłoniła Palestyńczyków do ewakuacji oddziałów OWP z Libanu. Ewakuowali się oni do [[Tunezja|Tunezji]], [[Algieria|Algierii]], [[Libia|Libii]], [[Jemen]]u, [[Sudan]]u i [[Irak]]u.

Armia izraelska wycofała się z Libanu w czerwcu [[1985]] roku, pozostawiając pod swoją kontrolą tzw. „strefę bezpieczeństwa” (pas ziemi szerokości 8-10 [[Kilometr|km]] przy granicy izraelsko-libańskiej), którą nadzorowały oddziały [[Armia Południowego Libanu|Armii Południowego Libanu]]. Pomimo to, ataki szyickiego [[Hezbollah]]u wciąż trwały. W latach [[1985]]-[[1990]] na granicy izraelsko-libańskiej doszło do 2,4 tys. incydentów zbrojnych.

Ewakuacja sił OWP z Libanu trwała od [[21 sierpnia|21]] do [[30 sierpnia]] [[1982]]. Ogółem wyjechało około 8,8 tys. palestyńskich bojowników. Jako jeden z ostatnich Bejrut opuścił [[Jaser Arafat]]. Palestyńczycy odpłynęli promami do [[Tunezja|Tunezji]], [[Libia|Libii]], [[Jemen]]u, [[Irak]]u, [[Syria|Syrii]] i [[Jordania|Jordanii]]. Równocześnie Bejrut opuściło około 6 tys. syryjskich żołnierzy.

Działalność terrorystyczna OWP, kierowana bezpośrednio przez Jasera Arafata z Libii, doprowadziła do podjęcia przez izraelskie dowództwo decyzji o przeprowadzeniu bezpośredniego ataku na [[Trypolis]]. [[1 października]] [[1985]] izraelskie samoloty zbombardowały kompleks budynków Hamam-a-Shatt w Trypolisie. Znajdowała się tam główna kwatera OWP. Nalot trwał 6 minut. W jego wyniku zginęło 60 Palestyńczyków, a 70 zostało rannych. W momencie nalotu Jaser Arafat był nieobecny w swojej kwaterze.

[[15 kwietnia]] [[1986]] siły powietrzne Stanów Zjednoczonych również zbombardowały obozy szkoleniowe OWP w Libii.

[[9 grudnia]] [[1987]] roku wybuchła [[Pierwsza intifada|Pierwsza Intifada]], masowe powstanie Palestyńczyków przeciwko izraelskiej okupacji Strefy Gazy i Zachodniego Brzegu Jordanu. Przeciągające się starcia były mocnym czynnikiem osłabiającym gospodarkę Izraela, który nie potrafił znaleźć rozwiązania konfliktu. Dopiero uwikłanie się [[Jaser Arafat|Jasera Arafata]] w [[I wojna w Zatoce Perskiej|I wojnie w Zatoce Perskiej]] po stronie [[Irak]]u, mocno osłabiło jego pozycję i doprowadziło do wygaśnięcia siły powstania w [[1991]]. Równocześnie ruszył proces pokojowy na Bliskim Wschodzie.

[[Kategoria:Wojny izraelsko-arabskie|* ]]

[[Kategoria:WydarzeniaWojny 1985w Azji]]