Zajdyci: Różnice pomiędzy wersjami

Zajdyci liczą ok. 12 mln wyznawców (szacunek na 2006, według innych danych zaledwie 8-9 mln), niemal wyłącznie w [[Jemen]]ie, gdzie stanowią 48% populacji kraju (nowsze dane sugerują zaledwie 25%) oraz [[Arabia Saudyjska|Arabii Saudyjskiej]]. Zanikają w wyniku presji [[wahhabizm|wahhabitów]] i [[salafizm|salafitów]], którzy prowadzą w Jemenie intensywną akcję zwalczania "herezji zajdyckiej" oraz rządowego programu antyzajdyckiego prowadzonego w Arabii Saudyjskiej od [[2000]] roku (zamknięto wtedy wszystkie [[meczet]]y zajdyckie w tym kraju i przekazano je [[imam]]om sunnickim). Większość nauczycieli zajdyckich w Jemenie przeniosła się w latach 90. XX wieku na wieś, gdzie mieszka obecnie większość zajdytów. Zajdycka partia Hizb-al-Haqq poniosła druzgocącą klęskę w wyborach do jemeńskiego parlamentu w 1993 (zdobywając 2 mandaty), a od wyborów w 1997 nie jest już reprezentowana w parlamencie.

 

W kwestiach teologicznych zajdyci należą do szkoły [[Mutazylici|mutazylickiej]], natomiast w kwestiach prawa islamskiego zbliżeni są do [[Hanafici|szkoły hanafickiej]] z elementami [[Szafiʾici|szkoły szafi'ickiej]] oraz szyickiej [[Dzafaryci|szkoły dżafaryckiej]]. Odrzucają wszelkie formy religijności zbliżone do [[Sufizm|sufich]]. W przeszłości istniały 3 sekty ortodoksyjnego zajdyzmu (obecnie istnieje jedna) i jedna (do dziś istniejąca) nieortodoksyjna.

 

'''Dżarudija''' (Abu'l Dżarud Zijad ibn Abi Zijad) – była najstarszą oraz najbardziej ortodoksyjną sektą zajdycką. Odrzucała towarzyszy [[Mahomet|proroka]] jako jego ewentualnych następców i [[kalif]]ów. Twierdzili, że Mahomet zostawił jasne wskazówki, że to [[Ali ibn Abi Talib|Ali]] powinien zostać jego następcą i [[Imam (szyizm)|imamem]]. Dość aktywni przez pierwsze dwa wieki [[islam]]u, ale zanikli, wchłonięci przez bardzo zbliżony [[imamizm]].

 

'''Sulajmanija''' (Sulajman ibn Jarir) – druga w kolejności powstania sekta, której wyznawcy uważali, że kwestia imamatu powinna być rozwiązana na zasadach dyskusji tzn. – dyskusja jest dopuszczalna, ale imamem i następcą proroka powinien zostać Ali i jego potomkowie. [[Abu Bakr]], [[Umar Ibn al-Chattab|Umar]] i [[Uthman ibn Affan|Uthman]] byli według nich w poważnym błędzie, ale nie zgrzeszyli. [[Talha Ibn Abd Allah|Talha]], [[Az-Zubajr Ibn al-Awwam|Zubajr]] i [[Aisza]] przez swój "grzech" wyłączyli się ze wspólnoty wiernych i zostali uznani za niewiernych.

 

'''Tabirija''' zwana też Butriyya lub Salihiyya (Kathir an-Nawa Al-Abtar and Hasan ibn Salih) to najmłodsza ortodoksyjna szkoła (współcześni zajdyci wywodzą swe poglądy głównie z tej szkoły). Od poprzedniej różni się tylko znacznie łagodniejszym traktowaniem Usmana.

 

'''Wasyci''' – nieortodoksyjna szkoła zajdyzmu powstała w wyniku imamickich i sunickich wpływów na zajdytów pozostałych na terenie obecnego [[Irak]]u (po zabójstwie Zajda większość zajdytów wyemigrowała do [[Arabia|Arabii]]). Wastyci nie uznają [[Zajd ibn Ali|Zajda]] za prawdziwego imama, a jedynie za świętego, a ich doktryna nieznacznie tylko odbiega od [[sunnizm]]u. Uznają imamów imamickich, nadają im jednak mniejsze znaczenie. Ich największa grupa nosi nazwę ''Saadat-e-Bara'' (głównie [[Indie]] i [[Pakistan]]).

 

# [[Ali ibn Abi Talib]]

# [[Hasan ibn Ali]]