Brzeźno (Gdańsk): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Turystyka: pomnik przyrody
red., uzupełnienia
Linia 14:
|zespół =
|założone =
|w_granicach_miasta = [[1 kwietnia]] [[1914]]
|burmistrz =
|powierzchnia = 2,74
Linia 58:
Dawne zapisy nazwy: ''Prusicino'', ''Prusęcino'' (1278), ''Bresno'', ''Bresin'' (1480), ''Brieszno'' (1570), ''Bresen'' (1618).
 
Przystanek [[Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|Szybkiej Kolei Miejskiej]] o nazwie "[[Gdańsk Brzeźno]]", wbrew swojej nazwie, znajdujeznajdował się w sąsiedniej dzielnicy – NowymNowy PorciePort.
 
== Historia ==
=== Brzeźno – wieś ===
* XIII wiek – pierwsze wzmianki o Brzeźnie. Do początków [[XIX wiek]]u było [[Rybak|rybacką]] osadą, jednocześnienależąca będąc (przez ponad 600 lat) własnościądo [[cystersi|cystersów]] z [[Oliwa (Gdańsk)|Oliwy]].
* 1769 – powstanie pierwszego zakładu [[przemysł]]owego – wytwórni [[saletry]], założonej przez Franciszka Karola Deissela.
* 1891 – wybudowanie szkoły. Do tego czasu wszyscy mieszkańcy Brzeźna byli [[Analfabetyzm|analfabetami]].
* 1773– 18071773–1807okresprzejęcie przynależnościwsi Brzeźnaz do ''dóbr oliwskich'' (''Amt Oliva''),rąk zarządzanychcystersów przez [[Prusy (państwo)|państwo pruskie]]. Okresi tenwłączenie kończyjej czasdo przynależenia''dóbr wsioliwskich'' do(''Amt klasztoru oliwskiegoOliva'').
* 1758 – wybudowanie dwóch [[Latarnia morska|latarni morskich]], ułatwiających wejście do [[Port Gdańsk|gdańskiego portu]].
 
Linia 71:
[[Plik:Broesen1932.svg|thumb|450px|'''Plan Brzeźna z roku 1932'''<br />1. Kościół pod wezwaniem św. Antoniego<br />
2. Szkoła podstawowa<br />3. Rybacka część dzielnicy<br />4. Dom Zdrojowy<br />5. Hala Brzegowa<br />6. Molo<br />7. Łazienki<br />8. Stacja kolejowa Danzig Brösen<br />9. Stacja kwarantanny w Neufahwasser (Nowy Port)<br />10. Latarnia morska<br />11. Zespół budynków urzędowo-administracyjnych w Neufahwasser (Nowy Port): obóz dla uchodźców, Policja]]
* 1804 - major Ernst von Zieten rozpoczął wynajmowanie kwater oraz oferowanie kąpieli w łazienkach z podgrzaną wodą morską<ref>[http://trojmiasto.gazeta.pl/trojmiasto/5,35636,16858954,Najstarsze_kapielisko_w_Polsce_na_dawnych_pocztowkach.html?i=0 Najstarsze kąpielisko w Polsce na dawnych pocztówkach]</ref>.
* 1820 – wybudowanie, przez [[Francja|francuskiego]] mistrza murarskiego Fryderyka Bladau, zakładu kąpielowego. Zakład spłonął w pożarze, w [[1829]].
* 1810 - rozbudowa kąpieliska, zniszczonego przez sztorm w roku 1813.
* 1820 – wybudowanie, przez [[Francja|francuskiego]] mistrza murarskiego Fryderyka Bladau, zakładu kąpielowego. Zakład spłonął w pożarze, w [[1829]].
* 1826 – wydanie przez Karla Eduarda Ertela lokalnego pisma pt. "Kallisto".
* 1830 – [[Bruk|wybrukowanie]] pierwszej drogi łączącej Brzeźno z Gdańskiem (Nowym Portem).
* 1833 – powstanie kolejnego zakładu kąpielowego i wybudowanie przez Wilhelma Pastoriusa domu zdrojowego z 40 pokojami oraz łazienkami z wodą morską.
* 1838 – rozpoczęcie budowy drogi łączącej Brzeźno z Gdańskiem przez [[Nowe Szkoty]]. Budowę zakończono w [[1848]].
* 1843 – wybudowanie [[Żelazo|żelaznej]] latarni morskiej, zastępującej jedną z już istniejących.
* 1850 – budowa Fortu Brzeźno., Brzeźno zaczęło pełnić rolę w pruskim systemie umocnień. Fort miałmającego za zadanie zabezpieczaćzabezpieczenie dostępdostępu do Nowego Portu. W latach 1908–1910 system fortyfikacji nadbrzeżnych przebudowano. Na północnym stoku Fortu Brzeźno wybudowano cztery stanowiska artylerii dalekosiężnej z pięcioma bunkrami dla artylerzystów. Do dziś przetrwało pięć schronów, cztery działobitnie i fosy.
* 1867 – oddanie do użytku linii [[Transport kolejowy|kolejowej]] z Gdańska do Nowego Portu, wiodącej przez peryferie Brzeźna.
* 1892 – pożar i odbudowa (w 1893) eklektycznego domu zdrojowego z restauracją. Wewnątrz możliwe były ciepłe kąpiele w podgrzanej wodzie morskiej.
* 1899-1900 – budowa drewnianej Hali Brzegowej, z galeriami i 2 wieżami widokowymi. W hali znajdowały się restauracje, galerie spacerowe i miejsca do odpoczynku<ref>[http://trojmiasto.gazeta.pl/trojmiasto/5,35636,16858954,Najstarsze_kapielisko_w_Polsce_na_dawnych_pocztowkach.html?i=4 Najstarsze kąpielisko w Polsce na dawnych pocztówkach]</ref>.
* 1899 – budowa Hali Brzegowej, z galeriami i wieżami widokowymi.
* koniec XIX wieku – wybudowanie linii [[tramwaj]]u elektrycznego z Gdańska do Nowego Portu i z Nowego Portu przez Brzeźno do Wrzeszcza.
* 1900 – budowa stumetrowego [[molo]] (przedłużonego w latach międzywojennych do dwustu250 metrów przy 6 m szerokości), do którego zawijały statki wycieczkowe.
* początek [[XX wiek]]u – elektryfikacja Brzeźna.
* 1910 – sprzedanie kąpieliska gminie Brzeźno.