Wojna polsko-rosyjska (1632–1634): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Przebieg wojny: drobne merytoryczne
Linia 255:
Przodem poszły lotne oddziały jazdy polskiej, które dotarły pod Moskwę siejąc zniszczenie i przerażenie. Główne siły Rzeczypospolitej [[23 marca]] [[Oblężenie Białej|obległy twierdzę Biała]], której załogę stanowiło 1000 żołnierzy dowodzonych przez księcia [[Fiodor Wołkoński|Fiodora Wołkońskiego]]. Przez 7 tygodni garnizon rosyjski bronił się dzielnie, odpierając wszystkie polskie ataki. Z powodu przedłużającej się zimy wciąż trwały silne mrozy i padał śnieg, co było przyczyną wielu udręk i chorób wśród polskich żołnierzy, przetrzebiając znacznie siły wojsk Władysława IV. Z powodu kłopotów z prowiantem [[20 kwietnia]] wysłano pod wodzą [[Krzysztof Kleczkowski|Krzysztofa Kleczkowskiego]] jazdę, której dano niemal wszystkie konie z obozu. Idąc pod [[Toropiec]] koło [[Wielkie Łuki|Wielkich Łuk]] Kleczkowski w ciągu trwającej 20 dni wyprawy łupił carskie ziemie stosując metody tatarskie. W maju rozeszły się niepokojące pogłoski, że sułtan Murad IV [[8 kwietnia]] 1634 ogłosił świętą wojnę przeciw Polsce.
 
Polsko-rosyjskie rokowania pokojowe rozpoczęły się w niedzielę [[30 kwietnia]] 1634 roku. Rzeczpospolitą reprezentowali kanclerz Jakub Zadzik, hetmani Krzysztof Radziwiłł i Marcin Kazanowski, Aleksander Piaseczyński, [[Mikołaj Gniewosz]], [[Marcjan Tryzna]], [[Aleksander Ogiński]] oraz [[Andrzej Rey (zm. 1641)|Andrzej Rej]]. Rosja natomiast przysłała [[Fiodor Szeremietew|Fiodora Szeremietewa]], [[Aleksiej Lwow|Aleksieja Lwowa]], [[Stiepan Projestiew|Stiepana Projestiewa]], [[Grigorij Nieczajew|Grigorija Nieczajewa]] i [[Wasilij Prokofiew|Wasilija Prokofiewa]].
Król na wieść o chęci Rosjan do rokowań pokojowych [[17 maja]] porzucił oblężenie, ruszając na południowy wschód przez Orłowo, Archanioł i Libertową, kilkanaście mil za Białą, głęboko w puszcze, które ciągnęły się wzdłuż Dniepru oraz uchodzącej do niego [[Wiaźma (rzeka)|Wiaźmy]]. Po kilku dniach marszu przez las wojsko królewskie dotarło [[25 maja]] do [[Piatnica Serezańska|Piatnicy Serezańskiej]]. Władysław IV zostawił tu swoją armię, a sam udał się do [[Semlewo|Semlewa]], w okolicach którego stacjonowały wojska hetmana Kazanowskiego. Tam król zamierzał spotkać się z komisarzami. Armia królewska [[28 maja]] przeniosła się pod wieś [[Protasowo]], czyli półtorej mili od wojsk Kazanowskiego. Żołnierze narzekali na brak żołdu, a [[1 czerwca]] zwołali nawet [[koło generalne]]. Król [[2 czerwca]] przyjął delegację żołnierzy, a kancelaria wystawiła nadania dla najbardziej zasłużonych, co uspokoiło nastroje.
 
Król na wieść o chęci Rosjan do rokowańzawarcia pokojowychpokoju [[17 maja]] porzucił oblężenie, ruszając na południowy wschód przez Orłowo, Archanioł i Libertową, kilkanaście mil za Białą, głęboko w puszcze, które ciągnęły się wzdłuż Dniepru oraz uchodzącej do niego [[Wiaźma (rzeka)|Wiaźmy]]. Po kilku dniach marszu przez las wojsko królewskie dotarło [[25 maja]] do [[Piatnica Serezańska|Piatnicy Serezańskiej]]. Władysław IV zostawił tu swoją armię, a sam udał się do [[Semlewo|Semlewa]], w okolicach którego stacjonowały wojska hetmana Kazanowskiego. Tam król zamierzał spotkać się z komisarzami. Armia królewska [[28 maja]] przeniosła się pod wieś [[Protasowo]], czyli półtorej mili od wojsk Kazanowskiego. Żołnierze narzekali na brak żołdu, a [[1 czerwca]] zwołali nawet [[koło generalne]]. Król [[2 czerwca]] przyjął delegację żołnierzy, a kancelaria wystawiła nadania dla najbardziej zasłużonych, co uspokoiło nastroje.
 
Władysław IV początkowo sądził, że zdobędzie Moskwę i osadzi na tronie swego brata [[Jan II Kazimierz Waza|Jana Kazimierza]], by potem wspólnie z Rosją uderzyć na Szwecję i odzyskać tamtejszy tron. Piętrzące się trudności znacznie osłabiły optymizm króla – armia rosyjska walczyła nadspodziewanie dobrze, a jej wysokie wyszkolenie, wyposażenie techniczne oraz fortyfikacje zaimponowały Władysławowi IV. Ponieważ zbliżał się koniec rozejmu ze Szwecją, a na południu groziła wojna ze sprzymierzoną z Rosjanami Turcją, polski monarcha zdecydował się na rokowania. W tym celu do Moskwy wysłano [[Mikołaj Woronicz|Mikołaja Woronicza]] – Rosjanie chętnie przystali na złożoną przez polskiego posła propozycję rozmów pokojowych.