'''Jad kiełbasiany''', inaczej ''toksyna botulinowa'', ''botulinotoksyna'', ''botulina'', w skrócie ''BTX'' (z [[łacina|łac.]] ''botulus'' – [[kiełbasa]]) – białkowa, należąca do [[neurotoksyny|neurotoksyn]], [[Egzotoksyny|egzotoksyna]]<ref name=Ozsoy->{{Cytuj pismo | nazwisko = Ozsoy | imię = Z. | nazwisko2 = Gözü | imię2 = A. | nazwisko3 = Genç | imię3 = B. | tytuł = Two-plane injection of botulinum exotoxin A in glabellar frown lines | czasopismo = Aesthetic Plast Surg | wolumin = 28 | numer = 2 | strony = 114-115 | miesiąc = | rok = 2004 | doi = 10.1007/s00266-004-2105-y | pmid = 15170246}}</ref><ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Kunicki-Goldfinger |imię=Władysław J.H. |autor link=Władysław Kunicki-Goldfinger |tytuł=Życie bakterii |wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN |miejsce=Warszawa |rok=1982 |isbn=83-01-02730-4 | strony=481}}</ref> wytwarzana przez bezwzględnie [[Anaerob|beztlenowe]] bakterie – [[Laseczka|laseczki]] o nazwie gatunkowej ''[[Clostridium botulinum]]'', a także przez nielicznych innych przedstawicieli rodzaju ''Clostridium''.
