Komisje Kongresu Stanów Zjednoczonych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
m WPCleaner v1.34 - przy użyciu WP:CHECK (Link do innego języka)
Linia 13:
==== Liczba członków ====
[[Plik:John F. Kerry.jpg|thumb|200px|Dla [[John Kerry|Johna Kerry’ego]] nagięto zwyczaje Senatu i mógł być członkiem dwóch „ważniejszych komisjach”, co miał zwiększyć jego szansę na reelekcję]]
Ustawa o Reorganizacji Legislatywy z [[1946]] określiła liczbę członków komisji stałych i ich kompetencje. Od tamtej pory obie izby Kongresu zwiększały liczbę członków, a w [[1975]] Izba Reprezentantów w ogóle wykreśliła z regulaminu izby wzmianki o członków komisji (ich liczbie i partyjnych proporcjach). Obecnie liczbę członków komisji i partyjnej proporcji w Izbie Reprezentantów określają liderzy partii większościowej, a w Senacie liderzy większości i mniejszości w drodze negocjacji. Zresztą Senat, który charakteryzuje się swoistą kurtuazją wzajemnych stosunkach, dopuszcza wyjątkowo liberalne prawo w obowiązkach pracach w komisjach. Na przykład dopuszcza się zniesienie limitu pracy w maksymalnie dwóch ważniejszych komisjach: czterech [[Partia Demokratyczna (USA)|demokratów]] [[Max Baucus]], [[Howell Heflin]], [[John Kerry]] i [[Jay Rockefeller|John Rockefeller IV]] mogło pracować w czterech ważniejszych komisjach w 101. Kongresie ([[1989]]-[[1991]]), co miało zwiększyć ich szanse w reelekcji w [[1990]].
 
W przypadku Izby Reprezentantów, w której o obsadzie osobowych komisji decyduje partia większościowa, zdarzają się takie sytuacje, że partia większościowa umniejsza rolę mniejszości także poprzez przydzielenie im znacznie mniejszej ilości personelu etatowego. Na przykład regulamin Klubu Demokratów w Izbie stanowił, iż „należy tak ustanowić proporcje w komisjach, aby tworzyć silne robocze większości w każdej komisji. Określając proporcje w komisjach stałych, [[Spiker Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Spiker Izby]] powinien zapewnić relacje co najmniej trzech demokratów na każdych dwóch [[Partia Republikańska (USA)|republikanów]]”.
Linia 21:
 
=== Komisje nadzwyczajne lub specjalne ===
Komisje nadzwyczajne (ang. ''select committees'') i komisje specjalne (ang. ''special committees'') to najczęściej tymczasowymi ciałami działającymi zwykle do końca dwuletniej kadencji Kongresu. Niekiedy jednak komisje nadzwyczajne przyjmują cechy komisji stałych: na przykład Izba Reprezentantów ma Stałą Specjalną Komisję do Spraw Ludzi Starych i Stałą Specjalną Komisję do Spraw Wywiadu. Komisje nadzwyczajne nie mają charakteru „władzy ustawodawczej” (prawa do opiniowania czy proponowania aktów prawnych), a jedynie badać, prowadzić dochodzenia i przedstawiać zalecenia. Na przykład obie izby powołały w [[1987]] komisje do zbadania potajemnej sprzedaży broni amerykańskiej [[Iran]]owi w zamian za zakładników amerykańskich, a następnie przekazanie funduszy z tych transakcji partyzantom contrans w [[Nikaragua|Nikaragui]].
 
Komisje nadzwyczajne są powoływane z różnych powodów:
Linia 31:
=== Komisje wspólne ===
[[Plik:LibraryCongressFront4.jpg|thumb|200px|[[Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych|Bibliotekę Kongresu]] jest nadzorowana przez wspólną komisję reprezentantów i senatorów]]
W skład komisji wspólnych (ang. ''Joint congressional committees'') wchodzą członkowie obu izb. Komisje wspólne powoływano już w za czasów 1. Kongresu w [[1789]] do badania, prowadzenia dochodzeń, nadzorowania i prac rutynowych. Członkowie są mianowani przez [[Spiker Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Spikera]] w przypadku [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izby Reprezentantów]] i [[Przewodniczący Senatu Stanów Zjednoczonych|wiceprezydenta USA]] w przypadku [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senatu]]. Przewodniczenie komisji wspólnych zmienia się rotacyjnie między przedstawicielem Izby i Senatu w każdej nowej kadencji Kongresu lub kolejnej sesji.
 
Obecnie funkcjonują cztery komisje wspólne:
Linia 43:
 
Jeden z kongresmenów tak opisał znaczenie komisji uzgodnień:
: ''Kiedy wszedłem do Kongresu, nie miałem pojęcia o znaczeniu komisji uzgodnień, które w rzeczywistości piszą ustawy. Wszyscy wiedzieliśmy, że są w nich formułowane ważne prawa, ale nie sądzę, aby choć jednak osoba na milion potrafiła docenić ich znaczenie i procedurę, według której działają. Częściowy wyjaśnieniem może być oczywiście to, że nigdy nie powstaje żadnej drukowany zapis tego, co się odbywa podczas uzgodnień''<ref>Charles L. Clapp, ''The Congressman: His Job As He Sees It'', [[:{{Link-interwiki|pl=Brookings Institution|lang=en:|tam=Brookings Institution|tekst=Brookings Institution]]}}, Waszyngton D.C., 1963, s. 245.</ref>
 
== Przydzielanie do komisji ==
Linia 82:
'''Kryteria formalne.''' Komitety partyjne mają wewnętrzne kryteria przydziałów. Na przykład Republikanie w Izbie Reprezentantów dzielą komisje na ekskluzywne, ważniejsze i mniej ważne. Żaden reprezentant nie może zasiadać w dwóch ekskluzywnych komisjach.
 
Demokraci w Senacie od [[1953]] stosują tzw. „regułę [[Lyndon B. Johnson|Johnsona]]”: każdy senator najpierw wybiera sobie jedną ważniejszą komisję; gdy senatorowie dokonają pierwszego wyboru, mogą wybrać sobie kolejną komisje itd. Republikanie w Senacie również zastosowali tę regułę.
[[Plik:JesseHelms.jpg|thumb|200px|Senator [[Jesse Helms]] odwołał się do zwyczajów partyjnych, kiedy chciał objąć funkcję lidera mniejszości w jednej z komisji.]]
'''Kryteria nieformalne.''' Oprócz formalnych regulaminów obowiązujących w obu partiach, komitety przydzielają członków swojej partii także na ich życzenie i zainteresowania. [[Gerald Ford]], niegdyś lider mniejszości w Izbie Reprezentantów powiedział: „Lubimy dawać ludziom przydziały do komisji, ponieważ tego chcą i ponieważ poszerza to ich atrakcyjność polityczną”<ref>''Committee Organization in the Hause'', Hause Doc. 94-187, 94. Kongres, sesja pierwsza, 1975, s. 32.</ref>.
Linia 88:
'''Starszeństwo.''' Partie doceniają długość sprawowania urzędów przez członków Kongresu (szczególnie w Senacie). Kongresmen o najdłuższym jest zawsze umieszczany na pierwszym miejscu w kolejce jako pierwszy. Najbardziej sztywno stosują do Republikanie w Senacie: zasada długość sprawowania urzędu odgrywa decydującą rolę, gdy więcej niż jeden senatorów ubiega się o miejsce w jednej komisji.
 
W 99. Kongresie ([[1985]]-[[1987]]) przewodniczącym Komisji Spraw Zagranicznych został republikanin [[Richard Lugar]], pomimo iż dłuższym stażem w komisji był [[Jesse Helms]] (ten jednak w kampanii w [[1984]] obiecał to swoim wyborcom). W 100. Kongresie większość objęli demokraci i Lugar został głosami komisji wybranym Liderem Mniejszości w Komisji (ang. ''Ranking Member'', właśc. Funkcyjny Członek). Helms powołując się na zwyczaj partyjny domagał się jednak tej funkcji. Decyzję Komisji musiał – zgodnie z regulaminem Konferencji Republikanów w Senacie – zatwierdzić klub. W tajnym głosowaniu Helms wygrał stosunkiem 24:17.
 
== Przewodnictwo komisjom ==