Soleczniki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: korekta wielkości nagłówków |
|||
Linia 2:
{{Miasto infobox
|nazwa = Soleczniki
|nazwa oryginalna =
|zdjęcie = Salcininkai church.jpg
|opis zdjęcia = Kościół w Solecznikach
|herb = Herb Soleczników.svg
|flaga =
|dopełniacz nazwy = Soleczników
|dewiza =
|przydomek =
|państwo = LTU
|1. jednostka administracyjna = [[Plik:LT Vilnius county.gif|20px]] [[okręg wileński|wileński]]
|data założenia =
|prawa miejskie = 1956
|powierzchnia = 2,98
|wysokość =
|rok = 2005
|liczba ludności = 6 644
Linia 21:
|numer kierunkowy = 380
|kod pocztowy = LT-17116
|tablice rejestracyjne =
|podział miasta =
|plan miasta =
|stopniN = 54 |minutN = 19 |sekundN =
|stopniE = 25 |minutE = 23 |sekundE =
|commons = Category:Šalčininkai
|wikinews =
|wikicytaty =
|wikisłownik =
|www = http://www.salcininkai.lt/index.php/pl
}}
Linia 50:
Po [[unia horodelska|unii horodelskiej]] pojawili się w Krakowie studenci z Litwy, m.in. z Solecznik. W lecie 1493 roku w dokumentach tej sławnej akademii wymieniany jest bakałarz Stanisław de Zolocznyky (z Solecznik). W historii znany jest [[Mikołaj z Solecznik|Mikołaj Dzierzkowicz z Solecznik]] (ok. 1427–1467), kustosz krakowski, prepozyt wileński, sekretarz króla [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierza Jagiellończyka]] (1451), od 1453 roku biskup wileński. Od 1531 r. Soleczniki należały do [[Jerzy Radziwiłł Herkules|Jerzego Radziwiłła]] (1480–1541), kasztelana wileńskiego, [[hetman wielki litewski|hetmana wielkiego litewskiego]].
W 1523 roku Jan i Anna [[Jan Juriewicz Hlebowicz|Hlebowiczowie]] zapisali swoje dobra na rzecz tutejszej parafii, podobnie uczynił w 1622 roku Iwan (Jan) Alfons Lacki, podkomorzy wileński. Za Hlebowiczów w Solecznikach istniała kaplica protestancka oraz żydowski dom modlitwy. Były tutaj też huta szkła, [[młyn zbożowy|młyn]] i liczne [[gorzelnia|gorzelnie]]. W 1655 roku wojska moskiewskie zdobyły i zniszczyły Soleczniki. Podczas wojny 1812 r. wojska napoleońskie zniszczyły miasteczko, potem przyszła zaraza.
W początkach XIX w. trakt do Wilna często przemierzał [[Adam Mickiewicz]]. W XIX wieku istniała tu poczta konna i listowa (dziś budynek banku przy ulicy Wileńskiej). Podróż z Solecznik do Wilna zajmowała 6 godzin. Stacja pocztowa znajdowała się również w [[Jaszuny|Jaszunach]]. Od 1818 roku proboszczem w Solecznikach był ksiądz Paweł Hrynaszkiewicz, siostrzeniec ks. Józefa Mickiewicza (u niego przebywał, ucząc się Wilnie, Adam Mickiewicz). Ksiądz Paweł był starszy od Adama, studiował na [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytecie Wileńskim]], później był prefektem przy kościele uniwersyteckim. Poetę musiały z nim łączyć szczególne związki duchowe, czego świadectwem był nieoczekiwany wyjazd z Wilna do Solecznik w wigilię świąt Bożego Narodzenia 1818 roku. "''U księdza Pawła Hrynaszkiewicza w Solecznikach Adam był także latem 1821 r.''" – pisze A. A. Bajor. Tu miał się też dowiedzieć, że [[Maryla Wereszczakówna|Maryla]] po zamążpójściu za hrabiego Puttkamera, zamieszkała w Bolciennikach, które leżą "o milę stąd".
Linia 67:
Olgierd Wagner dorównywał swoją aktywnością swemu ojcu Karolowi. Gdy stał się pełnoprawnym właścicielem majątku, imperium rosyjskie przystąpiło do likwidacji pańszczyzny. W pierwszej fazie reformy Wagnerom zabrakło rąk do pracy i pieniędzy. W tej sytuacji Olgierd zaczął gospodarować według nowych metod: zatroszczył się o najemnych robotników, budując dla nich domy i wydzielając im działki ogrodowe i pastwiska. Przystąpił do organizowania przemysłu rolno spożywczego (np. w 1870 r. uruchomił gorzelnię). Po spłaceniu czterech zamężnych córek Olgierd, wspólnie z pomagającym mu synem Witoldem Marcinem (1844–1906) – rozpoczął budowę pałacu. Budowa została zakończona w 1880 r. Urządzanie wnętrz pałacowych i otoczenia trwało do wybuchu [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Witold Wagner żonaty z Heleną Ziemacką ukończył studia we [[Wrocław]]iu. Po skończeniu studiów zajął się gospodarstwem stawiając Soleczniki i Sokoleńsczyznę na bardzo wysokim poziomie. Dbał też o pracowników, posyłając niektórych do zakładów rolniczych i ogrodniczych na swój koszt. Założył też w swoich dobrach trzy szkoły.
W 1914 roku solecznickie dobra podzielone zostały pomiędzy dwóch synów Witolda Wagnera. Witoldowi jun. przypadły Gudełki i dom w Wilnie, a Karol otrzymał Soleczniki, Sokoleńsczyznę i Raczków z należącymi doń folwarkami. W [[
W 1882 roku zbudowana została kolej żelazna łącząca Wilno z Lidą.
Linia 73:
Na początku XX w. mieszkańcy dzisiejszego rejonu solecznickiego rozmawiali po polsku i nabożeństwa były odprawiane wyłącznie w języku polskim. W 1913 r. w miasteczku rozpoczęła działalność pierwsza szkoła.
Na początku 1919 roku Soleczniki zostały zajęte przez bolszewików. 17 kwietnia 1919 roku o godzinie 21:00 1. Brygada Jazdy [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]] pod dowództwem mjr. [[Władysław Belina-Prażmowski|Władysława Beliny-Prażmowskiego]] zajęła Wielkie Soleczniki bez walki. Dokonano tego w trakcie ofensywy przeciwko bolszewikom, której celem było odbicie z ich rąk [[Wilno|Wilna]]. Miejscowa polska ludność przyjęła kawalerzystów entuzjastycznie<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Wojna polsko-rosyjska 1919–1920| strony = 89| rozdział = Wyprawa wileńska| adres rozdziału = | nazwisko r = Wyszczelski| imię r = Lech| autor r link = Lech Wyszczelski}}</ref>.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę Soleczniki znalazły się w jej granicach, w 1929 roku mieszkało tu 587 osób.
| |||