Wikipedia

Chorągiew Łódzka ZHP: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
AusLodz (dyskusja | edycje)
2853 edycje
drobne redakcyjne
m poprawa linków do przek. -linki do lat -podwójne spacje, WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 17:
 
== Komendanci Chorągwi Łódzkiej ==
=== lataLata 1921-19391921–1939 ===
{| class="wikitable"
! Chorągiew Łódzka (męska) harcerzy
Linia 46:
|}
 
=== lataPo 1945-współcześnie ===
* hm. Jerzy Kasprzyk
* hm. [[Władysława Matuszewska]] (1957-1961)
Linia 71:
=== Początki działalności harcerskiej w Łódzkiem ===
[[Plik:Tablica Łódź Legionów 51.jpg|thumb|Tablica pamiątkowa; Łódź, ul. Legionów 51]]
Łódzki [[skauting]] swe początki ma w roku [[1910]], kiedy przy organizacji "[[Organizacja Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”|Zarzewie]]" powstał pierwszy oddział ćwiczebny. Z tego oddziału wyrosły pierwsze łódzkie [[drużyna (harcerstwo)|drużyny harcerskie]] im. [[Emilia Plater|Emilii Plater]] i [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszki]]. Za sprawą Antoniego Ostrowskiego w lesie [[lutomiersk]]im odbył się pierwszy kurs skautowy. Komendantem i późniejszym drużynowym [[I Łódzka Drużyna Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki|I Łódzkiej Drużyny Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki]] był [[Konstanty Zachert]]. Po nim kierownictwo nad tajnym skautingiem w Łodzi objął Tadeusz Kalusiński – uczestnik kursu instruktorskiego w [[Skole]]m.
 
W [[1912]] w [[Kutno|Kutnie]] w ramach [[Polska Organizacja Wojskowa|Polskiej Organizacji Wojskowej]] powstaje zastęp strzelców. Z biegiem czasu z inicjatywy Alojzego Olińskiego przekształcił się w [[I Kutnowska Drużyna Wędrownicza im. Tadeusza Rejtana|I Drużynę im. T. Rejtana w Kutnie]] oficjalnie zarejestrowaną jako zastęp harcerski 8 lipca 1916, a jako drużyna rok później 26 lipca 1917 na czele z drużynowym Felicjanem Wiśniewskim.
 
We wrześniu 1913 roku prowadzenie drużyn skautowych w Łodzi z rąk [[Tadeusz Kalusiński|Tadeusza Kalusińskiego]] przejmuje [[Jerzy Szletyński]], stając się komendantem łódzkiego harcerstwa.
 
Pierwsza siedziba komendy łódzkiego skautingu (harcerstwa) mieściła się w mieszkaniu zasłużonej dla łódzkiego skautingu i harcerstwa rodziny Wocalewskich przy ul. Konstantynowskiej (dziś [[Ulica Legionów w Łodzi|Legionów]]) 51.
 
=== Harcerze łódzcy w odzyskaniu niepodległości ===
''do napisania''
 
=== II Rzeczpospolita ===
''do napisania''
 
W okresie międzywojennym Komenda Zarządu Okręgu łódzkiego Związku Harcerstwa Polskiego mieściła się przy ul. Ewangelickiej (od VII 1934 – B. Pierackiego; dziś F.D. Roosevelta) 9.
 
=== Szare Szeregi – w czasie II wojny światowej ===
Harcerstwo łódzkie działało w okresie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w ścisłym związku z łódzkim [[Związek Walki Zbrojnej|ZWZ]]-[[Armia Krajowa|AK]]. Harcerki i harcerze rozpoczęli swa działalność samorzutnie niemal od początku okupacji miasta. Organizowali pomoc dla ukrywających się żołnierzy polskich, działaczy politycznych i społecznych oraz innych osób dotkniętych prześladowaniami okupanta. Pomagano polskim jeńcom wojennym znajdującym się w przejściowych obozach jenieckich bądź w szpitalach. Starano się także zabezpieczyć harcerski sprzęt obozowy, polskie książki i inne przedmioty, które mogły ulec zniszczeniu przez okupanta.
 
Z dniem 2 XI 1939 w myśl instrukcji Głównej Kwatery [[Szare Szeregi|Szarych Szeregów]] (konspiracyjny kryptonim ZHP) w Warszawie, rozwiązana została przedwojenna Komenda Chorągwi Łódzkiej Harcerzy i powołana nowa w składzie: [[Józef Pawliczak]] – komendant, [[Mieczysław Łętowski]] – zastępca komendanta, [[Dominik Patora]] – II zastępca komendanta. Harcerze wykonywali zadania zlecane im przez odpowiednie komórki SZP, a następnie ZWZ i AK. Działalnością harcerzy dla potrzeb ZWZ–AK kierował [[Mieczysław Łętowski]], utrzymujący bezpośrednie kontakty z szefem sztabu łódzkiego okręgu. Natomiast pracę ideowo-wychowawczą harcerstwo prowadziło samodzielnie, za którą odpowiadał D. Patora. W połowie 1940 [[Józef Pawliczak]] opuścił Łódź, a [[Mieczysław Łętowski]] przeszedł do pracy w sztabie łódzkiego okręgu ZWZ. Odtąd do końca okupacji komendantem Chorągwi Łódzkiej był [[Dominik Patora]].
 
Chorągiew Łódzka Harcerzy posiadała podczas okupacji kryptonim „Kominy”. Zasięgiem działania obejmowała początkowo całe województwo łódzkie. Później, ze względu na rosnące trudności w utrzymywaniu kontaktu z hufcami na terenie [[GeneralnaGeneralne GuberniaGubernatorstwo|Generalnego Gubernatorstwa]], ograniczyła swą działalność do terenów województwa włączonych do Rzeszy. W 1943 z polskich ziem wcielonych do Rzeszy utworzono odrębna jednostkę organizacyjną „Szarych Szeregów”. Jej działalnością kierował wizytator Głównej Kwatery.
 
W grudniu 1939 wyłoniono kierownictwo konspiracyjnej organizacji Harcerek Chorągwi Łódzkiej. Komendantką została [[Władysława Keniżanka–Olbromska]]. Nawiązała kontakt z Komendą Organizacji Harcerek w Warszawie i w myśl otrzymanych wytycznych zaczęła organizować pracę w Łodzi, W marcu 1942 [[Władysława Keniżanka–Olbromska]] zagrożona aresztowaniem opuściła Łódź, a jej funkcję przejęła [[Irena Chwiałkowska-Gembalska]], do chwili aresztowania w 1944.
Linia 111 ⟶ 105:
 
=== Działalność po II wojnie światowej ===
; Tragedia na jeziorze Gardno
{{sekcja stub}}
W okresie tuż powojennym w dziejach łódzkiego harcerstwa doszło w dniu 18 lipca 1948 r. na jeziorze [[Gardno]] doszło do tragicznego zdarzenia, w wyniku którego utonęło 22 harcerek z 15 ŁDH oraz komendantka ich obozu w [[Gardna Wielka|Gardnie Wielkiej]] – Eugenia Leszewska<ref group="uwaga">Ponadto w wypadku zginęła żona przewoźnika oraz miejscowa kobieta zatrudniona w obozowej kuchni. W sumie 25 osób.</ref>. Przyczyną wypadku była nieodpowiedzialność miejscowego przewoźnika, który w dwóch łódkach (jedna z silnikiem a druga na holu), mogących w sumie pomieścić maksymalnie 21 osób, umieścił 40 osób. Harcerki miały przepłynąć do [[Rowy (województwo pomorskie)|Rowów]], by zobaczyć morze. W czasie rejsu zerwał się wiatr, a podniesiona nim fala spowodowała wywrócenie się obu łódek. Utonęła wówczas m.in. 13-letnia córka profesora [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytetu Łódzkiego]] [[Stefania Skwarczyńska|Stefanii Skwarczyńskiej]] – Joanna<ref>Golicka-Jabłońska Małgorzata, ''"Tak trzeba."''. Łódź 2013. Wyd. "Dom Literatury w Łodzi", ss. ....-.... .</ref>. Ofiary tego tragicznego wypadku w większości spoczywają w jednej kwaterze na cmentarzu św. Józefa przy ul. Ogrodowej w Łodzi<ref>Gronczewska Anna, Tragiczne, harcerskie wakacje. [w:] "Kocham Łódź" (dod. do "Polska. Dziennik Łódzki"). 2 VII 2012, nr 84, s. 6.</ref>.▼
 
==== tragedia na jez. Gardno (18 VII 1948) ====
▲W okresie tuż powojennym w dziejach łódzkiego harcerstwa doszło w dniu 18 lipca 1948 r. na jeziorze [[Gardno]] do tragicznego zdarzenia, w wyniku którego utonęło 22 harcerek z 15 ŁDH oraz komendantka ich obozu w [[Gardna Wielka|Gardnie Wielkiej]] – Eugenia Leszewska<ref>Ponadto w wypadku zginęła żona przewoźnika oraz miejscowa kobieta zatrudniona w obozowej kuchni. W sumie 25 osób.</ref>. Przyczyną wypadku była nieodpowiedzialność miejscowego przewoźnika, który w dwóch łódkach (jedna z silnikiem a druga na holu), mogących w sumie pomieścić maksymalnie 21 osób, umieścił 40 osób. Harcerki miały przepłynąć do [[Rowy (województwo pomorskie)|Rowów]], by zobaczyć morze. W czasie rejsu zerwał się wiatr, a podniesiona nim fala spowodowała wywrócenie się obu łódek. Utonęła wówczas m.in. 13-letnia córka profesora [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytetu Łódzkiego]] [[Stefania Skwarczyńska|Stefanii Skwarczyńskiej]] – Joanna<ref>Golicka-Jabłońska Małgorzata, ''"Tak trzeba."''. Łódź 2013. Wyd. "Dom Literatury w Łodzi", ss. ....-.... .</ref>. Ofiary tego tragicznego wypadku w większości spoczywają w jednej kwaterze na cmentarzu św. Józefa przy ul. Ogrodowej w Łodzi<ref>Gronczewska Anna, Tragiczne, harcerskie wakacje. [w:] "Kocham Łódź" (dod. do "Polska. Dziennik Łódzki"). 2 VII 2012, nr 84, s. 6.</ref>.
 
Była to w ogóle największa tragedia w dziejach polskiego harcerstwa po dzień dzisiejszy (kon. 2014).
 
== Chorągiew Łódzka współcześnie ==
Chorągiew tworzy 25 [[hufiec|hufców]] ([[2012]]), działających na terenie jednego lub więcej [[powiat]]ów oraz dwie samodzielne jednostki: Ośrodek Szkoleniowo Wypoczynkowego ZHP „Nadwarciański Gród” w [[Załęcze Wielkie|Załęczu Wielkim]] oraz „Centrum Dialogu [[Kościuchnówka|Kostiuchnówka]]” na Ukrainie. Stan organizacyjny Chorągwi na dzień [[1 stycznia]] [[2008]] roku wynosił 8941 osób.
 
W dniach 2–4 września 2005 roku w [[Spała|Spale]] odbył się Zlot Chorągwi Łódzkiej ZHP "''Na Szlaku Harcerskiej Przygody''", połączony z upamiętnieniem 70. rocznicy słynnego [[Jubileuszowy Zlot ZHP w Spale|Jubileuszowego Zlotu ZHP]], który miał miejsce w [[Spała|Spale]] w [[1935]] roku, na terenach letniej rezydencji [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydenta RP]] – [[Ignacy Mościcki|Ignacego Mościckiego]].
 
Od [[2002]] do [[15 stycznia]] [[2006]] Komendantem Chorągwi Łódzkiej ZHP był hm. Adam Kocher. W związku z wyborem podczas XXXIII [[Zjazd ZHP|Zjazdu ZHP]] hm. Adama Kochera na funkcję członka [[Główna Kwatera ZHP|GK ZHP]] i Zastępcy [[Naczelnik ZHP|Naczelnika ZHP]] ds. programu i pracy z kadrą, na dzień [[15 stycznia]] [[2006]] zwołany został nadzwyczajny Zjazd Chorągwi Łódzkiej, który wybrał nową Komendę Chorągwi Łódzkiej ZHP. Komendantką Chorągwi Łódzkiej ZHP została hm. Ewa Grabarczyk. W dniu [[21 października]] [[2006]] roku, V Zjazd Chorągwi ponownie wybrał na funkcję komendantki chorągwi hm. Ewę Grabarczyk. W dniu [[5 grudnia]] [[2010]] roku VI Zjazd Chorągwi powtórnie wybrał hm. Ewę Grabarczyk na funkcję komendantki.
 
4 października 2014 r. odbył się VII Zjazd Chorągwi, podczas którego na nowego komendanta Chorągwi wybrano hm. Tomasza Ciepluchę.
 
== Aktualne władze Chorągwi Łódzkiej ==
Linia 202 ⟶ 192:
* [[harcerstwo]]
* [[Związek Harcerstwa Polskiego]]
 
{{Uwagi}}
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* JUREK Krzysztof Jurek, Lilijka i łódka. Historia harcerstwa łódzkiego do 1939 roku. Łódź 2006.
* PAWŁOWSKI Marek Pawłowski, Harcerstwo Chorągwi Łódzkiej ZHP w latach 1939 – 1945 (w świetle relacji). Łódź 1984.
* „Szare Szeregi”. Harcerze 1939 – 1945. Pod red. Jerzego Jabrzemskiego. Warszawa 1988, Tom I: Materiały – relacje, Tom II: Materiały – relacje, Tom III: Lista poległych i zmarłych. Indeksy, ilustracje).
* BOJANOWSKI Tadeusz Bojanowski, Łódź pod okupacją niemiecką w latach II wojny światowej (1939-1945). Łódź 1992, ss. 335 – 337.
 
== Linki zewnętrzne ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Chorągiew_Łódzka_ZHP”