Oblężenie Damietty (1218–1219): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
- szablon
rozbudowa artykułu
Linia 6:
|grafika =Capturing Damiate.jpg
|opis =<small>Walki o Damiettę</small>
|data = [[1218]]1218–1219
|miejsce = [[Damietta]]
|wynik = Zwycięstwo krzyżowców
Linia 13:
|strona1 = Krzyżowcy
|strona2 = Muzułmanie
|dowódca1 = [[Jan z Brienne]]<br/ > [[Pelagio Galvani]]
|dowódca2 = [[Al-Adil]]<br/ > [[Al-Kamil]]
|siły1 =
|siły2 =
|straty1 = niewielkieznaczne
|straty2 = znaczne
}}
'''Oblężenie Damietty''' – największa akcja militarna [[V wyprawa krzyżowa|V wyprawy krzyżowejoblężenie]] (1217–1221). Oblężenie i zdobycie przez krzyżowców egipskiego miasta [[Damietta]], leżącegoprzez wkrzyżowców odległościpodczas 3[[V kmwyprawa odkrzyżowa|V morzawyprawy krzyżowej]] (1217–1221).
 
== Oblężenie ==
Chrześcijanie przypuścili szturm na miasto w dniu [[24 sierpnia]] [[1218]]. Po 24 godzinach zażartych walk krzyżowcy dostali się na wały i wtargnęli do fortu. Garnizon poddał się dopiero wtedy gdy przy życiu pozostało 100 żołnierzy egipskich. W zdobytej twierdzy chrześcijanie zdobyli ogromne łupy.
=== 1218 ===
27 maja 1218 pierwsze okręty krzyżowców dopłynęły do ujścia [[Nil]]u. Dwa dni później wojska zachodnie założyły przyczółek na lądzie i po raz pierwszy starły się z muzułmanami. Niebawem przybyła reszta floty pod dowództwem [[Jan z Brienne|Jana z Brienne]]<ref>Steven Runciman, ''Dzieje wypraw krzyżowych. Tom III'', Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1997, s. 152–153.</ref>.
 
Sułtan [[Al-Adil]] wysłał armię pod dowództwem [[Al-Kamil]]a, która założyła obóz w odległości ok. 10 kilometrów od Damietty. Pod koniec czerwca krzyżowcy przeprowadzili szturm na strategiczny fort znajdujący się na jednej z wysp obok Damietty. 24 sierpnia 1218 krzyżowcy zaatakowali po raz kolejny i po całodobowej bitwie zdobyli fort, a potem przecięli łańcuch i zniszczyli most łyżwowy, które blokowały ich okrętom dostęp do murów miasta. Kilka dni później zmarł sułtan Al-Adil<ref>Tamże, s. 153.</ref>.
Zwycięstwo krzyżowców nie zostało jednak wykorzystane i nie pociągnęło za sobą większych korzyści terytorialnych.
 
Krzyżowcy nie wykorzystali swego sukcesu i nie zaatakowali miasta. Zamiast tego postanowili czekać na posiłki pod dowództwem kardynała [[Pelagio Galvani|Pelagiusza]]<ref>Tamże, s. 154.</ref>. Opieszałość krzyżowców skłoniła Al-Kamila do przejęcia inicjatywy. W październiku 1218 flota muzułmańska zaatakowała krzyżowców, a kilka dni później do walki poszły też wojska lądowe. Atak Al-Kamila został odparty m.in. dzięki posiłkom z Francji. Po tej bitwie doszło do kilkumiesięcznego zastoju w działaniach wojennych. 29 listopada 1218 sztorm zniszczył znaczną część floty krzyżowców, a niedługo później w ich obozie wybuchła epidemia<ref>Tamże, s. 155.</ref>.
 
=== 1219 ===
2 lutego 1219 zdziesiątkowana armia krzyżowców przypuściła kolejny szturm na Damiettę, ale została odparta. Kilka dni później Al-Kamil został zmuszony do wycofania się spod miasta, aby udaremnić spisek jednego z emirów. Krzyżowcy wykorzystali sytuację i otoczyli Damiettę. Po kilkunastu dniach Al-Kamil powrócił wraz z armią, ale nie był już w stanie odzyskać dawnej pozycji. Przez kilka następnych miesięcy dochodziło do sporadycznych walk, ale krzyżowcy nie przeprowadzali kolejnych szturmów na miasto<ref>Tamże, s. 156.</ref>.
 
Latem 1219 krzyżowcy zaczęli bombardować Damiettę przy użyciu machin oblężniczych. Próbowali kolejnych szturmów, ale jednocześnie musieli bronić własnego obozu przed natarciami muzułmanów. Wśród krzyżowców dochodziło też do sporów o przywództwo pomiędzy królem Janem a kardynałem Pelagiuszem. 29 sierpnia 1219 część armii krzyżowej zaatakowała bez rozkazu obóz Al-Kamila. Bitwa ta niemal doprowadziła do klęski całej wyprawy<ref>Tamże, s. 157.</ref>.
 
Obie strony były zmęczone wielomiesięcznym oblężeniem i postanowiły zawrzeć rozejm. Według podań w rozmowach z Al-Kamilem miał brać udział [[Franciszek z Asyżu]]. We wrześniu 1219 ustalono warunki rozejmu, choć krzyżowcy odrzucili propozycję trwałego pokoju. Zwieszenie broni trwało tylko kilkanaście dni, bowiem już 24 września muzułmanie zaatakowali obóz krzyżowców. W październiku Al-Kamil wystąpił z kolejną propozycją. Zaoferował krzyżowcom zwrócenie m.in. [[Jerozolima|Jerozolimy]] i znacznych terenów w Palestynie w zamian za wycofanie się z Egiptu<ref>Tamże, s. 158–159.</ref>. Jan z Brienne był gotów zawrzeć pokój, ale Pelagiusz zażądał odrzucenia warunków. Przeważyło zdanie tego ostatniego<ref>Tamże, s. 160.</ref>.
 
5 listopada 1219 krzyżowcy po raz kolejny zaatakowali Damiettę, ale tym razem nie napotkali prawie żadnego oporu. W mieście szalała epidemia, a przy życiu pozostało tylko ok. 3 tysięcy ludzi. Krzyżowcy oszczędzili mieszkańców, choć wzięli trzystu zakładników i splądrowali skarbiec<ref>Tamże.</ref>.
 
Krzyżowcy nie wykorzystali tego zwycięstwa, a wyprawa ostatecznie skończyła się niepowodzeniem. W 1221 muzułmanie odzyskali Damiettę<ref>Tamże, s. 168.</ref>.
 
== Nawiązania w kulturze ==
 
Oblężenie Damietty zostało opisane przez [[Zofia Kossak|Zofię Kossak]] w powieści pt. ''Bez oręża''.
 
{{Przypisy|2}}
 
== Bibliografia ==
* [[Steven Runciman]], ''Dzieje wypraw krzyżowych. Tom III'', Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 19871997 (wydanie trzecie), ISBN 83-06-0145702542-X3.
 
{{DEFAULTSORT:Damietty (1218), Oblężenie}}