Stefan Bałuk: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lowdown (dyskusja | edycje)
kp
→‎Życiorys: Informacje o małżeństwie
Linia 34:
Syn Władysława Bałuka i Marii Uszyńskiej. W 1933 r. zdał maturę w [[Rakowice (Kraków)|Rakowicach]] pod Krakowem, po czym wstąpił ochotniczo do Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, lecz został przedterminowo zwolniony ze względów zdrowotnych po odbyciu trzymiesięcznego kursu. Uzyskał absolutorium w Szkole Nauk Politycznych w [[Warszawa|Warszawie]]. W chwili wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] był na III roku wydziału prawa na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]].
 
Po ataku Niemiec na Polskę, 6 września 1939 r. ożenił się, a następnie tego samego dnia zgłosił się ochotniczo do [[Kadra 9 Batalionu Pancernego|Kadry 9 Batalionu Pancernego]] w [[Lublin]]ie, przekształconego w Ośrodek Zapasowy Broni Pancernej nr 2. Z jednostką tą wycofywał się na wschód. Wykonał wówczas, we Lwowie, swoje pierwsze wojenne zdjęcia, przedstawiające budynki zbombardowane przez Luftwaffe. Podczas próby ewakuacji na [[Węgry]] aresztowany przez wojska radzieckie, po czym zwolniony; kolejny raz aresztowany w [[Worochta|Worochcie]], zdołał uciec i następnie przedostać się przez Węgry, [[Rumunia|Rumunię]] i [[Bejrut]] do [[Francja|Francji]] (20 grudnia 1939). Został wcielony do formowanego tam Wojska Polskiego – [[10 Brygada Kawalerii Pancernej we Francji|10 Brygady Kawalerii Pancernej]] płk. [[Stanisław Maczek|Maczka]], następnie [[10 Pułk Strzelców Konnych (II RP)|10 Pułku Strzelców Konnych]]{{odn|Kopf|1994|s=17}}. Po klęsce Francji ewakuowany do [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], służył początkowo w 10. Brygadzie Kawalerii Pancernej szkolącej się w [[Szkocja|Szkocji]], po czym w maju 1942 r. zgłosił się na Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej. Pod tą nazwą funkcjonowało szkolenie wywiadowczo-dywersyjne [[cichociemni|cichociemnych]] w Szkoła Wywiadu w [[Glasgow]]. Przeszedł kurs w Polskiej Sekcji Spadochronowej. Złożył przysięgę jako żołnierz [[AK]]. W 1943 roku otrzymał awans na podporucznika.
 
Dwukrotnie, w grudniu 1943 i styczniu 1944 r. podejmowano próby przerzucenia go z bazy we [[Włochy|Włoszech]] do Polski, lecz z powodu uszkodzenia samolotu, a następnie mgły, samolot powracał. W końcu w nocy 9 kwietnia 1944 r. został pomyślnie zrzucony na spadochronie do Polski, w okolice [[Tłuszcz (powiat wołomiński)|Tłuszcza]] (operacja lotnicza "Weller 2"). Otrzymał przydział do Wydziału Legalizacji i Techniki Wywiadu Oddziału II Komendy Głównej [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], dowodzonego przez [[Stanisław Jankowski|Stanisława Jankowskiego]] "Agatona" i zajmującego się produkcją fałszywych dokumentów i wywiadem. Specjalnością Stefana Bułaka była mikrofotografia. Robił również wiele zdjęć okupowanej Warszawy, m.in. pomnika Lotnika na placu Unii Lubelskiej z wymalowaną na cokole „kotwicą” - znakiem Polski Walczącej oraz miejsca zamachu na generała SS i Policji [[Franz Kutschera|Franza Kutscherę]] w alejach Ujazdowskich. Przed wybuchem [[powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] sporządził dokumentację fotograficzną niemieckich umocnień w Warszawie. W tym okresie dowiedział się o śmierci żony.
 
Walczył w [[powstanie warszawskie|powstaniu warszawskim]] w plutonie "Agaton" [[Batalion Pięść|batalionu "Pięść"]] [[Zgrupowanie Radosław|Zgrupowania "Radosław"]] na Woli, Starówce i [[Żoliborz]]u. Jego dowódca [[Stanisław Jankowski]], dowódca plutonu „Agaton” mawiał o nim, że ''„o swoją lajkę i zapas filmów dbał równie jak o stena i magazynki, które dostał w Kampinosie”''{{odn|Jewsiewicki|1989|s=27}}. Dokumentował też życie powstańcze na zdjęciach. Jego laboratorium fotograficzne mieściło się w kamienicy przy [[Ulica Chłodna w Warszawie|ul. Chłodnej]] 20. Uczestniczył w kilku śmiałych wypadach w celu nawiązania łączności, m.in. 13/14 sierpnia przedarł się przez pozycje niemieckie w rejonie Dworca Gdańskiego na [[Żoliborz]], dostarczając [[Rezonator kwarcowy|kwarce]] do radiostacji płk. [[Mieczysław Niedzielski|Niedzielskiemu "Żywicielowi"]], a następnie do [[Grupa Kampinos|Zgrupowania Kampinos]], gdzie wykonał wiele zdjęć{{odn|Jewsiewicki|1989|s=33}}.