Telomeraza: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 99.90.196.227 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Mpn. |
|||
Linia 1:
[[Plik:Working principle of telomerase.png|thumb|300px|Schemat działania telomerazy]]
[[Plik:Ciliate telomerase RNA.JPG|thumb|300px|Cześć RNA telomerazy [[Tetrahymena]] (Tetrahymena thermophila)]]
'''Telomeraza''' – [[enzym]] rybonukleoproteinowy, którego zadaniem jest dobudowanie brakującego (w związku z tzw. [[problem replikacji końca|problemem replikacji końca]]) 3'-terminalnego odcinka nici [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]] (tak zwanej [[nić wiodąca|nici wiodącej]])<ref name="Gavory-2002">{{Cytuj pismo | nazwisko = Gavory | imię = G. | nazwisko2 = Farrow | imię2 = M. | nazwisko3 = Balasubramanian | imię3 = S. | tytuł = Minimum length requirement of the alignment domain of human telomerase RNA to sustain catalytic activity in vitro. | czasopismo = Nucleic Acids Res | wolumin = 30 | numer = 20 | strony = 4470-4480 | rok = 2002 | doi = 10.1093/nar/gkf575 | pmid = 12384594 }}</ref>. Telomeraza posługuje się w tym celu zintegrowaną z nią cząsteczką [[Kwas rybonukleinowy|RNA]]. Cząsteczka ta ma 'CCCAAUCCC' - odcinek bogaty w [[cytozyna|cytozynę]], odgrywający rolę matrycy do wydłużenia
Telomeraza występuje w intensywnie dzielących się komórkach, a jej aktywność zmniejsza się z wiekiem. To zmniejszenie aktywności łączy się ze starzeniem się komórek.
Telomeraza występuje w intensywnie dzielących się komórkach, a jej aktywność zmniejsza się z wiekiem. To zmniejszenie aktywności łączy się ze starzeniem się komórek. W [[Komórka nowotworowa|komórkach nowotworowych]] aktywność telomerazy zwykle (poza niektórymi nowotworami w późnych stadiach{{r|ŚN239}}) jest podwyższona. Znaczne ilości telomerazy występują w [[limfocyt]]ach i [[makrofag]]ach{{r|ŚN239}}. Aktywność telomerazy przedłużają [[kurkuminoidy]] występujące w roślinach z [[rodzaj (biologia)|rodzaju]] [[traganek]]: ''[[Astragalus propinquus]]'' i ''[[Astragalus membranaceus]]''<ref>{{cytuj pismo| tytuł = Curcuminoid derivatives enhance telomerase activity in an in vitro TRAP assay | autor = Thanachai Taka, Chatchawan Changtam, Pak Thaichana, Navakoon Kaewtunjai, Apichart Suksamrarn, T. Randall Lee & Wirote Tuntiwechapikul | czasopismo = Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters | data = 2014 | url = http://www.researchgate.net/profile/Wirote_Tuntiwechapikul/publication/266205015_Curcuminoid_derivatives_enhance_telomerase_activity_in_an_in_vitro_TRAP_assay/links/54504e6b0cf24e8f7374b43d.pdf | język = en}}</ref>.▼
▲
Według [[Carol Greider]] i [[Elizabeth Blackburn]] telomeraza jest intensywnie syntetyzowana w komórkach [[Linia płciowa|linii płciowej]] a w komórkach somatycznych ulega [[Represor|represji]]. Rozwój nowotworów jest natomiast związany z zahamowaniem działania represora<ref name="ŚN239">{{cytuj pismo|nazwisko=Jabr|imię=Ferris|tytuł=Święto nauki|czasopismo=[[Świat Nauki]]|wydawca=Prószyński Media|wolumin=nr. 7 (239)|issn=0867-6380|data=lipiec 2011|strony=42-51}} za {{cytuj pismo|nazwisko=Greider|imię=Carol W.|nazwisko2=Blackburn|imię2=Elizabeth H|tytuł=Telomery, telomeraza i nowotwory|czasopismo=[[Świat Nauki]]|wydawca=Prószyński Media|issn=0867-6380|data=kwiecień 1996}}</ref>.▼
▲
Telomeraza jest intensywnie syntetyzowana w komórkach [[Linia płciowa|linii płciowej]] a w komórkach somatycznych ulega [[Represor|represji]] tak że po ok 120 podziałach telomer jest za krótki, komórka nie może sie dzieleić i następuje jej śmierć. Znaczne ilości telomerazy występują w [[limfocyt]]ach i [[makrofag]]ach{{r|ŚN239}}.
W 2009 Nobla za prace z telomerazą dostali [[Carol W. Greider]], [[Elizabeth Blackburn]] i [[Jack Szostak]].
{{Przypisy}}
|