Mennonici: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, dodanie fotografii
Linia 67:
[[Plik:Doopsgezinde-Gemeente-exterior.jpg|thumb|'''Kościół mennonicki''' w [[Amsterdam]]ie ([[Holandia]])]]
[[Plik:Pentecostal Church Gdansk.jpg|thumb|'''Kościół pomennonicki''' w [[Gdańsk]]u]]
'''Mennonici''' – [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiewyznanie]] wyznanie [[protestantyzmchrześcijaństwo|protestanckiechrześcijańskie]] ozaliczane charakterzedo [[ewangelikalizmprotestantyzm|ewangelikalnymprotestantyzmu]], powstałe w roku [[1539]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Pawłowicz | imię=Zygmunt | inni= | tytuł= Leksykon Kościołów, ruchów religijnych i sekt w Polsce | data=2008 | wydawca=Kuria Metropolitalna, Tygodnik Katolicki "Niedziela" | miejsce=Częstochowa | isbn=978-83-60134-33-7 | strony=}}</ref> w [[Holandia|Holandii]]. Jeden z nurtów [[anabaptyzm]]u, wywodzący nazwę od swego założyciela – [[Menno Simmons]]a.
 
== Charakterystyka ==
Podstawą wiary mennonitów jest [[Biblia]], uznawana za nieomylne, objawione Słowo Boże. Podobnie jak inne wyznania o charakterze [[ewangelikalizm|ewangelicznym]], mennonici wierząWierzą, że człowiek został oddzielony od Boga przez grzech, a jego zbawienie możliwe jest tylko dzięki niezasłużonej łasce Boga. Mennonici wierzą, że łaskaŁaska ta dostępna jest dzięki śmierci Jezusa na krzyżu i może być przyjęta tylko wiarą. Zbawienia nie można osiągnąć poprzez dobre uczynki lub obrzędy religijne.
 
Główne zasady wiary mennonitów zostały wyłożone w piśmie ''Fondamentboek'' autorstwa Simmonsa. Obejmują one:
[[File:Mennonitenkirche Friedrichstadt 2.JPG|thumb|Wnętrze kościoła mennonickiego we Friedrichstadt (po prawej stronie widoczna chrzcielnica z naczyniem do polewania głowy katechumena)]]
 
* [[chrzest]] młodzieży od lat 14 (jako świadomychświadomie decyzji i wiarywierzących w [[Jezus Chrystus|Chrystusa]]) najczęściej przez polanie wodą głowy,
* możliwość wykluczenia z gminy mennonickiej grzeszników,
* kolegialność wyrażająca się w możliwości wyboru [[pastor]]ów przez wiernych,
Linia 80:
* zakaz przysięgania na cokolwiek,
* zakaz sprawowania wysokich urzędów.
 
Część mennonitów utożsamia się z [[Ewangelikalizm|ewangelikalnym]] typem pobożności.
 
== Osadnictwo mennonickie ==
W wyniku prześladowań część wspólnoty mennonickiej opuściła Holandię w [[1555]] roku i szukała przyjaznego miejsca do osiedlenia się w całej [[Europa|Europie]].
 
{{osobny artykuł|Olędrzy}}
W [[Polska|Polsce]] mennonici osiedlali się między innymi na [[Żuławy Wiślane|Żuławach]] w Dolinie Dolnej Wisły oraz w [[Kazuń Nowy|Kazuniu]] koło Warszawy, na terenach dotychczas niezamieszkanych, dając początek tzw. [[olędrzy|kolonizacji olęderskiej]]. Byli niezwykle pracowici, wykazywali się ogromną zręcznością i kunsztem, jeśli chodzi o osuszanie bagien, w ciągu stu lat udało im się osuszyć znaczny obszar ziemi. Mennonici skupiali się w gminach flamandzkich i fryzyjskich. Stworzyli kulturę o niezwykle surowych obyczajach i zasadach, [[praca (działalność człowieka)|praca]] stanowiła dla nich istotną wartość. Po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze]] w [[1772]] musieli uchodzić przed pruskim militaryzmem (mennonici nie uznają służby wojskowej). Część ich udała się do [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]] lub [[Rosja|Rosji]], dając początek [[ruscy mennonici|ruskim mennonitom]], pozostali szybko ulegli germanizacji (czemu sprzyjało podobieństwo języków [[język niderlandzki|niderlandzkiego]] i [[język niemiecki|niemieckiego]]). Amerykańscy mennonici żyją do dziś np. w okolicach Kitchener i St. Jacobs w [[Ontario]] w [[Kanada|Kanadzie]], gdzie wyróżniają ich charakterystyczne czarne kapelusze oraz niekorzystanie ze zdobyczy cywilizacji (prądu czy motoryzacji - podróżują bryczkami).
 
Pozostawili po sobie ciekawą kulturę materialną, zadbane wioski, schludne i czyste chałupy, a może przede wszystkim liczne [[cmentarz]]e o fantazyjnych nagrobkach (można je zobaczyć m.in. w [[StogiCmentarz (województwomennonicki pomorskie)w Stogach|Stogach]] i [[Karwieńskie Błota|Karwieńskich Błotach]]). W [[1945]] roku musieli opuścić tereny [[Żuławy Wiślane|Żuław]] z powodu zbliżającej się [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]]. Reszta tutejszej ludności została wysiedlona do [[Niemcy|Niemiec]] po włączeniu [[Żuławy Wiślane|Żuław]] do Polski.
 
Zalanie [[poldery|polderów]] oraz pozbawienie konserwacji i stałego nadzoru [[Zamknięcie (hydrotechnika)|urządzeń hydrotechnicznych]] spowodowało wyłączenie na wiele lat części Żuław z eksploatacji rolniczej.
 
== Współczesna działalność mennonitów w Polsce ==
Działalność mennonitów w Polsce koncentruje się wokół Fundacji "Dziedzictwo", mającej siedzibę w [[Mińsk Mazowiecki|Mińsku Mazowieckim]]. Prowadzi ona kursy języka angielskiego i organizuje spotkania poświęcone sprawom chrześcijańskiego wychowania oraz etyki. W Mińsku Mazowieckim działa również wspólnota mennonitów. W latach [[2004]], [[2006]], [[2008]], [[2010]] oraz [[2012]], dzięki jej staraniom, trasę koncertową po Polsce odbył [[USA|amerykański]] [[chór]] mennonitów "Hope Singers".
 
Wydają oni także bezpłatny miesięcznik ''Ziarno prawdy'', poświęcony nauczaniu biblijnemu.
Linia 108 ⟶ 110:
* [[Ewangelikalizm]]
* [[emfiteuza]]
 
 
[[Kategoria:Anabaptyzm]]