Sulejów: Różnice pomiędzy wersjami

|data założenia = pierwsza wzmianka 1145 r.

|prawa miejskie = 1292 r.

|zarządzający = Wojciech Ostrowski (zwycięzca II tury wyborów)<ref>{{cytuj stronęr| url = http://wybory2014.pkw.gov.pl/pl/wyniki/gminy/view/101009| tytuł = PKW - Wybory Samorządowe 2014| data dostępu = 2014-12-01| autor = | opublikowany = | praca = | data = | język =}}</ref>

[[Plik:OSP w Sulejowie (03) by Ron.jpg|thumb|246px|OSP w Sulejowie (założona w 1905 r.)]]

'''Sulejów''' – [[miasto]] w [[powiat piotrkowski|powiecie piotrkowskim]], [[województwo łódzkie|województwie łódzkim]], siedziba [[Sulejów (gmina)|gminy Sulejów]], nad rzeką [[Pilica|Pilicą]] i [[Radońka|Radońką]]. Według danych z 31 grudnia 20082014 r.roku miasto liczyło 63326320 mieszkańców<ref>{{cytuj pismo| nazwisko=Nowak |imię=Lucyna|nazwisko2=Stańczyk|imię2=Joanna |nazwisko3=Znajewska|imię3=Agnieszka|tytuł=Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2008&nbsp;r.) |wydawca=[[Główny Urząd Statystyczny]]|odpowiedzialność=GUS, Departament Badań Statystycznych|issn=1734liczba-6118|język=pl|data=2009|url=web.archive.org/web/20131029204614/http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_L_ludnosc_stan_struktura_31_12_2008.pdfmieszkańców}}</ref>. [[Podział administracyjny Polski 1975–1998|W latach 1975-19981975–1998]] miasto administracyjnie należało do [[województwo piotrkowskie|woj. piotrkowskiego]]. Po zbudowaniu w latach 1969–1973 tamy na Pilicy w [[Smardzewice|Smardzewicach]] (w pobliżu [[Tomaszów Mazowiecki|Tomaszowa Mazowieckiego]]) i spiętrzeniu rzeki, w pobliżu miasta powstał [[Zalew Sulejowski]]. Był miastem królewskim<ref>{{r|Przeszłość administracyjna ziem województwa łódzkiego, w: Rocznik Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego, Łódź 1929, s. 15.</ref>}}.

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 26,26 km²<ref>{{cytuj książkęr|tytuł=Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2011 r.|wydawca=Główny Urząd Statystyczny|miejsce=Warszawa|data=2011-08-10|issn=1505-5507|url=http://old.stat.gov.pl/gus/5840_908_PLK_HTML.htm}}</ref>.

Początki osady związane są z istniejącą przy przeprawie przez Pilicę [[komora celna|komorą celną]], rozwój grodu związany jest z [[opactwo|opactwem]] [[Cystersi|cysterskim]], ufundowanym tu w 1176-11771176–1177 r. przez [[Kazimierz II Sprawiedliwy|Kazimierza Sprawiedliwego]]. Opactwo zostało założone w miejscu, które obecnie nazywa się [[Opactwo Cystersów w Sulejowie|Podklasztorze]]. [[Prawa miejskie]] miasto uzyskało w połowie XIII wieku, potwierdził je [[Władysław I Łokietek|Władysław Łokietek]] w 1308 r.

Po zakończeniu działań wojennych i odbudowie zniszczonych pieców, uruchomiono produkcję wapna. Pod zarządem państwowym pracowały wapienniki „Pereswit” (piece „Ryngowiec” i „Wiktor”) oraz Zakłady Wapiennicze „Sulejów Górny” (piece „Jan” i „Wapiennik Nowy”). Do 1950 r. funkcjonowały one w ramach Zjednoczenia Terenowego Przemysłu Materiałów Budowlanych w Łodzi. W 1951 r. [[nacjonalizacja|znacjonalizowano]] prywatne piece, przekazując je do Piotrkowskiego Przedsiębiorstwa Przemysłu Terenowego Materiałów Budowlanych. Z dniem 19 marca 1956 r., zarządzeniem Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Piotrkowie Tryb., utworzono w Sulejowie przedsiębiorstwo pod nazwą „Sulejowskie Zakłady Przemysłu Materiałów Budowlanych”. W 1963 r. zreorganizowano zakłady, nadając im nazwę „Sulejowskie Przedsiębiorstwo Terenowego Przemysłu Wapienniczego w Sulejowie”. W roku następnym zmieniono nazwę na Zakłady Przemysłu Wapienniczego „Sulejów”, włączając je do Zjednoczenia Przemysłu Wapienniczego i Gipsowego w Krakowie. Od 1974 r., z powodu likwidacji Zjednoczenia w Krakowie, wapienniki sulejowskie włączono w skład Łódzkiego Kombinatu Cementowo-Wapienniczego w Działoszynie (później Kombinat Cementowo-Wapienniczy „Warta” w [[Działoszyn]]ie). W 1986 roku głównie z przyczyn ekonomicznych [[Piotrkowska Kolej Wąskotorowa|Piotrkowską Koleją Wąskotorową]] zaprzestano przewozów wapna i węgla, a w 1989 r. również pasażerów. W 1990 r. na mocy zarządzenia ministra przemysłu powstały „Zakłady Przemysłu Wapienniczego w Sulejowie”. W 1996 r. w ZPW w Sulejowie wprowadzono [[zarząd komisaryczny]]; pomimo programu naprawczego 23 września 2002 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. ogłosił upadłość przedsiębiorstwa<ref>[http://{{r|sulejow.polska.pl/miastodawniej/article,Sulejow_dawniej, id,329309.htm Sulejów dawniej – Aleksy Piasta, Piotr Głowacki].</ref>}}. W latach 2005-20062005–2006 [[Piotrkowska Kolej Wąskotorowa|linia wąskotorowa Sulejów – Piotrków Tryb.]] została rozebrana.

Obecny program [[rewitalizacja|rewitalizacji]] miasta Sulejowa nie przewiduje odnowienia wapienników i przywrócenia ich do dawnej świetności choćby dla turystów<ref>[http://{{r|biuletyn.net/nt-bin/_private/private-sulejow/360.pdf Lokalny program rewitalizacji miasta Sulejowa].</ref>}}.

Według rejestru zabytków [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|NID]]<ref>{{r|Rejestr zabytków nieruchomych}} na listę zabytków wpisane są obiekty:

* [[Świadkowie Jehowy|Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy]] ([[Sala Królestwa]])<ref>Dane według raportów [http://www.{{r|jw.org/-apps/P_YBBXHC wyszukiwarki zborów] (www.jw.org) z 4 czerwca 2014.</ref>-P-YBBXHC}}.

{{== Przypisy}} ==

[[Kategoria:Sulejów| ]]