Wikipedia

Energetyka jądrowa: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
poprawienie błędnych informacji, , źródła/przypisy
poprawa linków do przek., WP:SK, poprawa linków skopiowanych bez zastanowienia z en:wiki, drobne redakcyjne
Linia 13:
 
== Energetyka jądrowa na świecie ==
Energię jądrową pozyskuje się głównie w wyniku rozszczepienia jąder atomowych w [[reaktor jądrowy|reaktorach jądrowych]] w [[elektrownia jądrowa|elektrowniach jądrowych]] i na okrętach jądrowych. W niewielkim stopniu wykorzystuje się energię rozpadów promieniotwórczych np. w zasilaczach izotopowych (SNAP). Energetyka jądrowa obejmuje również problemy związane z wydobyciem uranu, przeróbką [[paliwo jądrowe|paliwa jądrowego]] oraz składowaniem odpadów jądrowych. Pierwsze elektrownie jądrowe pojawiły się w latach pięćdziesiątych, dynamiczny rozwój tej dziedziny rozpoczął się w 2. połowie lat sześćdziesiątych, w związku ze wzrostem kosztów energii uzyskiwanej ze spalania [[kopalina|kopalin]]. Rozwój ten został prawie wstrzymany po [[katastrofaKatastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu|katastrofie w Czarnobylu]]. W ostatnich latach obserwuje się działania świadczące o wzroście zainteresowania oraz powrót do planów rozwoju energetyki jądrowej.
 
W 2013 energetyka jądrowa była źródłem 10,7% energii elektrycznej na świecie. Łączna [[moc]] działających elektrowni jądrowych wynosiła 372 [[Gigawatwat|GW]]<ref name=IAEA>{{cytuj stronę | url = http://www.iaea.org/programmes/a2/index.html | tytuł = Power reactor information system | opublikowany = [[Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej]] | data dostępu = 20 czerwca 2014 | język = en}}</ref>. Pracowało 435 [[blok energetyczny|bloków energetycznych]], 72 bloki energetyczne były w budowie, 2 w trakcie wyłączania<ref name=IAEA/>. W 2013 w sumie 31 krajów wykorzystywało reaktory jądrowe do produkcji energii. Elektrownie jądrowe wyprodukowały łącznie 2489 TWh energii elektrycznej – wielkość mniejszą od produkcji w 1999 oraz niższą o 11,3% od historycznego maksimum produkcji energii jądrowej na świecie w 2006. Największy udział energia jądrowa w produkcji energii elektrycznej na świecie osiągnęła w 1993 roku - na poziomie 17 procent. Poziom ten spadł do 10,4 procent w 2012 roku, czyli poziomu wcześniej osiągniętego w 1980<ref>[http://www.worldnuclearreport.org/ World Nuclear Industry Status Report 2013]</ref>. Według BP, udział energii jądrowej w całkowitym zużyciu energii pierwotnej spadł do 4,4 procent - "poziomu najniższego od 1984 roku"<ref>[http://www.bp.com/content/dam/bp/pdf/statistical-review/statistical_review_of_world_energy_2013.pdf Statistical Review of World Energy 2013]</ref>. Dla porównania [[energetyka węglowa]] posiadała moc zainstalowaną równą 1759 GW, [[elektrownia wodna|elektrownie wodne]] 566,8 GW. Poziom rocznej produkcji [[energia elektryczna|energii elektrycznej]] w elektrowniach jądrowych wskazywał na większe wykorzystanie w nich zainstalowanej mocy (kolejno: jądrowe: 2755 [[Kilowatogodzina|TWh]], węglowe 8743 TWh, wodne 3412 TWh<ref name=bp>{{Cytuj pismo | tytuł = BP Statistical World Energy Review 2011 | url = http://www.bp.com/liveassets/bp_internet/globalbp/globalbp_uk_english/reports_and_publications/statistical_energy_review_2011/STAGING/local_assets/spreadsheets/statistical_review_of_world_energy_full_report_2011.xls | wydawca = [[BP (koncern)|BP]] | rok = 2011 | data dostępu = 14 lutego 2012}}</ref>). Najwięcej energii elektrycznej uzyskiwały z energetyki jądrowej USA (rocznie 807 TWh, 104 reaktory), Francja (410 TWh, 58 reaktorów), Japonia (280 TWh, 51 reaktorów) i Rosja (159 TWh, 33 reaktory)<ref name=WNA>{{cytuj stronę | url = http://www.world-nuclear.org/info/reactors.html | tytuł = World Nuclear Power Reactors & Uranium Requirements | opublikowany = World Nuclear Association | data dostępu = 16 lutego 2012 | język = en}}</ref>. Największy udział energetyki jądrowej w produkowanej energii elektrycznej miały: Francja (75%), Belgia (51%), Korea Południowa (31%), Szwajcaria (39%), Japonia (28%), USA (20%) i Rosja (17%)<ref name=bp/>.
 
=== Zakaz oraz programy obniżania udziału i wycofywania się z energetyki jądrowej ===
9 lipca 1997 parlament Austrii przyjął w głosowaniu pozostanie republiki państwem [[ruch antynuklearny|antynuklearnym]]. Do konstytucji Republiki Austrii został wpisany zakaz budowy elektrowni jądrowych oraz zakaz składowania materiałów jądrowych a także ich transportu do i przez terytorium Austrii<ref>[https://www.oecd-nea.org/law/legislation/austria/austria-nonnuclear-act.pdf Federal Constitutional Act for a Nonnuclear Austria]</ref>. Niemcy realizują program wyłączenia wszystkich reaktorów jądrowych do końca 2022r2022 r.<ref>[http://wyborcza.pl/1,76842,9690053,Niemcy_wylacza_wszystkie_elektrownie_atomowe_do_2022.html Niemcy wyłączą wszystkie elektrownie atomowe do 2022r2022 r.]</ref>. Francja przyjęła i realizuje program obniżenia udziału energetyki jądrowej w produkcji energii elektrycznej do 50% w 2025r2025 r.<ref>[http://www.ambafrance-pl.org/Wywiad-z-Ambasadorem-dla-Przegladu]</ref>. Rząd Belgii przyjął program wyłączenia wszystkich reaktorów jądrowych do 2025 roku, gdy ich wiek osiągnie 40 lat<ref>[http://www.world-nuclear-news.org/NP-Belgian-government-approves-life-extensions-1912145.html World Nuclear News: Belgian government approves life extensions]</ref>. Szwajcaria wycofazamierza wycofać się z energetyki jądrowej, zamykając pierwszą elektrownię jądrową w 2019, a ostatnią w 2034 roku<ref>[http://derstandard.at/1304552826299/Ab-2019-Schweiz-plant-Atomausstieg Schweiz plant Atomausstieg]</ref>.
 
Do 2030 Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej przewiduje wzrost mocy elektrowni jądrowych na świecie: do 400 GW w wariancie minimalnym i do 699 GW w wariancie maksymalnym. Od katastrofy w Fukushimie co roku globalne prognozy MAEA dot. mocy zainstalowanej w 2030r2030 r. (minimalna i maksymalna) są obniżane<ref>[http://www.iaea.org/About/Policy/GC/GC58/GC58InfDocuments/English/gc58inf-6_en.pdf IAEA: International Status and Prospects for Nuclear Power 2014]</ref>.
 
== Wady i zalety energetyki jądrowej ==
Linia 31:
Kwestie bezpieczeństwa działania pojawiają się przy okazji awarii i wycieków, które w 2008 roku zdarzyły się w elektrowniach na [[Słowenia|Słowenii]], [[Węgry|Węgrzech]] i we [[Francja|Francji]]. Wycieki te miały miejsce w obiegu zamkniętym elektrowni i nie spowodowały żadnego zanieczyszczenia środowiska zewnętrznego.
 
Pojawiają się także głosy wskazujące na wyczerpywanie się złóż [[uran (pierwiastek)|uranu]], jednak najnowsze badania dowodzą, że jego zasoby starczą na co najmniej kilkaset lat<ref name=EPS Position Paper>[http://www.eps.org/about-us/position-papers/about-us/position-papers/eps_nuclear Opracowanie Europejskiego Towarzystwa Fizycznego]</ref>. Rozwiązaniem tego problemu jest wprowadzenie [[reaktor powielającyprędki|reaktorów powielających]], które potrafią wytworzyć więcej paliwa, niż same zużywają. Innym rozwiązaniem jest użycie toru w reaktorach jądrowych IV generacji.
 
Największą zaletą energetyki jądrowej jest wysokie bezpieczeństwo i brak emisji szkodliwych dla środowiska gazów oraz pyłów. W opublikowanej w 2013 roku pracy oszacowano, że dzięki energetyce jądrowej udało się uniknąć ok. 1,8 mln zgonów związanych z [[zanieczyszczenie powietrza|zanieczyszczeniem powietrza]] z konwencjonalnych źródeł<ref>{{cytuj stronę |url=http://phys.org/news/2013-04-climate-nuclear-power-approximately-million.html |tytuł=Climate researchers claim nuclear power has prevented approximately 1.84 million deaths |data=2013 |opublikowany=Phys.org}}</ref>. Energetyka jądrowa jest także najbardziej skondensowanym źródłem energii obecnie wykorzystywanym przez człowieka. Światowe zasoby materiałów rozszczepialnych pozwalałyby na pokrycie wszelkich potrzeb energetycznych ludzkości na wiele tysięcy lat. Kwestię tę porusza się również w kontekście przewidywanego w nieokreślonej przyszłości wyczerpania się złóż [[paliwa kopalne|paliw kopalnych]].
Linia 38:
 
== Ekonomika elektrowni jądrowych ==
W 2009 roku badacze z [[Massachusetts Institute of Technology|MIT]] ustalili, że koszt kilowatogodziny z elektrowni jądrowej to 0,084 $<ref>http://web.mit.edu/nuclearpower/pdf/nuclearpower-update2009.pdf</ref>. Z wyliczeń Instytutu Energetyki Odnawialnej z grudnia 2013 wynika, że nowobudowane elektrownie jądrowe w Wielkiej Brytanii i w Polsce w 2020 (początek dekady, w której miałyby zostać uruchomione) będą wytwarzały droższą energię od energii ze [[OZEOdnawialne źródła energii|źródeł odnawialnych]]: elektrownia jądrowa 477,2 PLN/MWh, [[elektrownia wiatrowa|morskie farmy wiatrowe]] 451,7 PLN/MWh, elektrownie na [[biomasa|biomasę]] 345,7 PLN/MWh, lądowe [[elektrownia wiatrowa|farmy wiatrowe]] 321,8 oraz [[fotowoltaika|elektrownie fotowoltaiczne]] 318,9 PLN/MWh<ref>[http://www.ieo.pl/pl/aktualnosci/758-oze-tasze-ale-atom-szybszy-i-skuteczniejszy-w-ubieganiu-si-o-wsparcie-komentarz-instytutu-energetyki-odnawialnej.html OZE tańsze ale atom szybszy i skuteczniejszy w ubieganiu się o wsparcie - komentarz Instytutu Energetyki Odnawialnej]</ref><ref>[http://www.greenpeace.org/poland/pl/press-centre/dokumenty-i-raporty/Morski-wiatr-kontra-atom/ Morski wiatr kontra atom]</ref>.
 
Ekonomika nowych [[elektrownia jądrowa|elektrowni jądrowych]] jest kwestią kontrowersyjną, co wynika z różnych podejść do tego problemu, jak również z tego, że z wyborem źródła energii wiążą się inwestycje warte wiele miliardów dolarów. Porównanie z innymi metodami pozyskiwania energii w zależy od założeń przyjętych w odniesieniu do czasu trwania budowy oraz finansowania kapitału dla elektrowni jądrowych. Szacowane koszty muszą także obejmować koszty zamknięcia elektrowni i przechowywania [[odpady promieniotwórcze|odpadów nuklearnych]]. Z drugiej strony środki podejmowane dla złagodzenia [[zmiana klimatu|ocieplenia klimatu]], takie jak podatek węglowy czy [[handel emisjami zanieczyszczeń|handel emisjami]], mogą poprawiać opłacalność energetyki jądrowej. W ostatnich latach spada wzrost zapotrzebowania na energię, a finansowanie inwestycji w energetykę stało się trudniejsze, co pociąga za sobą różne rodzaje ryzyka<ref name=kidd>[http://www.neimagazine.com/story.asp?sectioncode=147&storyCode=2058653 Kidd, Steve (21.01.2011). "New reactors—more or less?". Nuclear Engineering International.]</ref>. W Europie Wschodniej część długoterminowych projektów boryka się z trudnościami w znalezieniu źródeł finansowania, między innymi budowa elektrowni jądrowej w [[Belene (miasto)|Belene]] w Bułgarii czy dodatkowych reaktorów w [[Elektrownia Jądrowa Cernavodă|Cernavodzie]] w Rumunii, a część inwestorów wycofała się<ref name=kidd />. Innym problemem dla projektów nuklearnych jest także dostępność taniego gazu i bezpieczeństwo jego dostaw w przyszłości<ref name=kidd />.
Linia 49:
 
== Wypadki i bezpieczeństwo ==
Na skutek trzęsienia ziemi, tsunami oraz [[awariaKatastrofa elektrowni jądrowej Fukushima I|awarii systemów chłodzenia w elektrowni jądrowej Fukushima I]], a także problemów w innych jednostkach nuklearnych, 11 marca 2011 r. w Japonii ogłoszono stan zagrożenia nuklearnego. Był to pierwszy przypadek zagrożenia nuklearnego w Japonii, ewakuowano 140 tysięcy osób zamieszkałych w obrębie 20 km od elektrowni<ref>[http://www.businessinsider.com/fukushima-nuclear-plant-2011-3 Weisenthal, Joe (11.03.2011). "Japan Declares Nuclear Emergency, As Cooling System Fails At Power Plant". Business Insider.]</ref>. Wybuchy i pożary spowodowały niebezpieczny wzrost poziomu [[radioaktywność|promieniowania]], co doprowadziło do załamania na japońskiej giełdzie i masowego wykupowania zapasów z supermarketów<ref>[http://www.sbs.com.au/news/article/1500862/Blasts-escalate-Japan's-nuclear-crisis "Blasts escalate Japan's nuclear crisis". World News Australia. 16.03.2011.]</ref>. Wielka Brytania, Francja i niektóre inne państwa doradzały swoim obywatelom opuszczenie Tokio, w odpowiedzi na obawy przed rozprzestrzenieniem promieniotwórczego zanieczyszczenia. Platts poinformował, że „kryzys w japońskich elektrowniach jądrowych w Fukushimie sprowokował państwa będące największymi konsumentami energii do rewizji bezpieczeństwa swoich reaktorów oraz wywołał wątpliwości co do tempa rozwoju energetyki jądrowej i skali planowanych inwestycji na całym świecie”<ref>[http://www.platts.com/RSSFeedDetailedNews/RSSFeed/ElectricPower/6925550 "NEWS ANALYSIS: Japan crisis puts global nuclear expansion in doubt". Platts. 21.03.2011.]</ref>. W marcu 2011 r. Unia Europejska zdecydowała, że reaktory nuklearne we wszystkich 27 państwach członkowskich powinny zostać poddane testom bezpieczeństwa<ref>[http://www.nytimes.com/2011/03/26/business/global/26nuke.html James Kanter (25.03.2011). "Europe to Test Safety of Nuclear Reactors". New York Times.]</ref>.
 
Wypadki w elektrowniach jądrowych o stratach przekraczających 300 milionów USD, do 2009 roku<ref>Benjamin K. Sovacool (2009). The Accidental Century - Prominent Energy Accidents in the Last 100 Years</ref><ref name="The costs of failure">Benjamin K. Sovacool. The costs of failure: A preliminary assessment of major energy accidents, 1907–2007, Energy Policy 36 (2008), s. 1802-1820</ref><ref>Benjamin K. Sovacool. A Critical Evaluation of Nuclear Power and Renewable Electricity in Asia, Journal of Contemporary Asia, Vol. 40, No. 3, August 2010, s. 369–400</ref>:
Linia 84:
Porównanie analiz cyklu życiowego (LCA) emisji dwutlenku węgla pokazuje energię nuklearną jako porównywalną do [[odnawialne źródła energii|odnawialnych źródeł energii]]<ref>[http://www.world-nuclear.org/info/inf100.html Energy Balances and CO2 Implications.] World Nuclear Association, November 2005</ref><ref>[http://www.nei.org/keyissues/protectingtheenvironment/lifecycleemissionsanalysis/ "Life-cycle emissions analyses". Nei.org.]</ref>. Ten wniosek jest podważany przez inne badania<ref name="Valuing the greenhouse"/>.
 
Według firmy Capgemini rezygnacja z energii jądrowej w Unii Europejskiej doprowadzi do ograniczenia samowystarczalności energetycznej, stabilności dostaw energii oraz zwiększenia emisji dwutlenku węgla<ref>{{}}{{cytuj stronę |url=http://www.ekonomia24.pl/artykul/526104,741085-Bez-atomu-groza-Europie-braki-energii.html |tytuł=Mniej energii bez atomu |data=2011 |opublikowany=Rzeczpospolita}}</ref>.
 
== Debata na temat energii jądrowej ==
Debata na temat energii jądrowej dotyczy kontrowersji<ref name="MacKenzie">{{Cytuj pismo | autor = James J. MacKenzie. Review| oftytuł = The Nuclear Power Controversy by Arthur W. Murphy | czasopismo = The Quarterly Review of Biology, Vol.| 52,wydanie No.= 4 (Dec.,| 1977),wolumin s.= 52 | strony = 467-468 | data = 1977 | url= http://www.jstor.org/stable/2823429|doi=10.2307/2823429}}</ref><ref>Walker, J. Samuel (2004). Three Mile Island: A Nuclear Crisis in Historical Perspective (Berkeley: University of California Press), s. 10-11.</ref> towarzyszących rozwojowi i stosowaniu [[reaktor jądrowy|reaktorów nuklearnych]] do wytwarzania [[energia elektryczna|energii elektrycznej]] z [[paliwo jądrowe|paliwa jądrowego]] dla celów pokojowych. Szczyt tej debaty przypada na lata 70. i 80., kiedy w niektórych państwach „osiągnęła intensywność bez precedensu w historii kontrowersji technologicznych”<ref>Herbert P. Kitschelt. [Political Opportunity and Political Protest: Anti-Nuclear Movements in Four Democracies] British Journal of Political Science, Vol. 16, No. 1, 1986, s. 57.</ref><ref>Jim Falk (1982). Global Fission: The Battle Over Nuclear Power, Oxford University Press.</ref>.
Zwolennicy energii nuklearnej uważają, że jest to [[zrównoważony rozwój|zrównoważone źródło energii]] , które zmniejsza emisje węglowe i zwiększa [[bezpieczeństwo energetyczne]] poprzez zmniejszanie zależności od importowanych źródeł energii<ref>[http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=newsarchive&sid=aXb5iuqdZoD4&refer=us U.S. Energy Legislation May Be 'Renaissance' for Nuclear Power.]</ref>. Utrzymują, że energetyka jądrowa praktycznie nie wytwarza konwencjonalnych zanieczyszczeń powietrza, takich jak [[Gaz cieplarniany|gazy cieplarniane]] i [[smog]], w przeciwieństwie do jej głównej alternatywy w postaci [[paliwa kopalne|paliw kopalnych]]. Wierzą także, że energia nuklearna jest jedynym dostępnym dla większości państw zachodnich sposobem na osiągnięcie niezależności energetycznej. M. King Hubbert uważał, że zasoby ropy wkrótce się [[Peak Oiloil|wyczerpią]], a [[uran (pierwiastek)|uran]] ma większą przyszłość jako źródło energii<ref>[http://www.hubbertpeak.com/hubbert/1956/1956.pdf M. King Hubbert (1956-06). "Nuclear Energy and the Fossil Fuels 'Drilling and Production Practice'" (PDF). API. s. 36. ]</ref>. Zwolennicy energetyki jądrowej sądzą, że ryzyko związane z przechowywaniem [[odpady promieniotwórcze|odpadów radioaktywnych]] jest niskie i może być jeszcze zmniejszone przez zastosowanie najnowszych technologii w nowoczesnych reaktorach, a poziom bezpieczeństwa działania elektrowni jądrowych w świecie zachodnim jest doskonały w porównaniu do innych rodzajów elektrowni<ref>[http://www.phyast.pitt.edu/~blc/book/BOOK.html Bernard Cohen. "The Nuclear Energy Option".]</ref>.
Przeciwnicy podkreślają, że energia nuklearna stwarza wiele zagrożeń dla ludzi i środowiska<ref>[http://www.projectcensored.org/top-stories/articles/4-nuclear-waste-pools-in-north-carolina/ "Nuclear Waste Pools in North Carolina". Projectcensored.org.]</ref><ref>[http://www.ncwarn.org/?cat=18 NC WARN » Nuclear Power]</ref><ref>[http://www.southernstudies.org/2009/04/post-4.html Sturgis, Sue. "Investigation: Revelations about Three Mile Island disaster raise doubts over nuclear plant safety". Southernstudies.org.]</ref>. Wskazują na ogromne ryzyko związane z transportem i przechowywaniem [[odpady promieniotwórcze|odpadów radioaktywnych]], niebezpieczeństwo [[proliferacja (politologia)|rozprzestrzeniania broni jądrowej]] i terroryzmu, zagrożeniami dla zdrowia i szkody dla środowiska wynikające z wydobywania uranu<ref>[http://www.energyblueprint.info/fileadmin/media/documents/energy_revolution.pdf Greenpeace International and European Renewable Energy Council (2007). Energy Revolution: A Sustainable World Energy Outlook, s. 7.]</ref><ref>[http://books.google.com/books?id=Kn6YhNtyVigC&pg=PA44&lpg=PA44&dq=shoreham+nuclear+power+plant+protests&source=web&ots=rmz3LVr6tR&sig=sHGK4uiUQ8KKAynuBqZa7NWqYzo Giugni, Marco (2004). Social Protest and Policy Change: Ecology, Antinuclear, and Peace Movements.]</ref>. Zauważają także, że reaktory same w sobie są ogromnymi, złożonymi maszynami, w których możliwe są awarie, a w przeszłości mieliśmy do czynienia z poważnymi [[wypadek jądrowy|wypadkami nuklearnymi]]<ref name="The costs of failure"/><ref>Stephanie Cooke (2009). In Mortal Hands: A Cautionary History of the Nuclear Age, Black Inc., s. 280.</ref>. Przeciwnicy energetyki jądrowej nie wierzą, że ryzyko związane z funkcjonowaniem reaktorów nuklearnych może być zmniejszone poprzez zastosowanie nowych technologii. Podkreślają także, że gdy będziemy rozpatrywać wszystkie fazy pozyskiwania energii jądrowej (łącznie z wydobywaniem uranu i likwidacją elektrowni), energia jądrowa nie jest niskowęglowym źródłem energii<ref>Kurt Kleiner. Nuclear energy: assessing the emissions Nature Reports, Vol. 2, October 2008, s. 130-131</ref><ref>Mark Diesendorf (2007). Greenhouse Solutions with Sustainable Energy, University of New South Wales Press, s. 252.</ref><ref>[http://web.archive.org/web/20110706120342/http://www.ceem.unsw.edu.au/content/userDocs/NukesSocialAlternativesMD.pdf Mark Diesendorf. Is nuclear energy a possible solution to global warming?]</ref>.
Argumenty opłacalności i [[bezpieczeństwo jądrowe|bezpieczeństwa]] są podejmowane przez obie strony.
Linia 97:
* [[Friends of the Earth International]], Przyjaciele Ziemi, międzynarodowa sieć organizacji ekologicznych z 77 państw<ref>[http://www.foei.org/en/who-we-are/about ”About Friends of the Earth International”. Friends of the Earth International. ]</ref>.
* [[Greenpeace]] International, międzynarodowa ekologiczna [[organizacja pozarządowa]], z biurami w 41 państwach<ref>[http://www.greenpeace.org/international/about/worldwide ”Greenpeace International. Greenpeace worldwide”. Greenpeace.]</ref>.
* [[Nuclear Information and Resource Service]] (NIRS), organizacja zajmująca się ochroną środowiska i życia publicznego.
* [[Sortir du nucléaire]], główna francuska koalicja antynuklearna, zrzeszająca ponad 720 organizacji.
* [[Pembina Institute]], kanadyjski [[think tank]] zajmujący się problematyką zrównoważonej energii.
* [[Institute for Energy and Environmental Research]], amerykański Instytut Energii i Badań Środowiskowych.
* [[Zielony Instytut]] - polski [[think tank|think&do tank]] promujący [[demokracja energetyczna|demokrację energetyczną]] - rozproszoną energetykę odnawialną<ref>[http://demokracjaenergetyczna.pl Kampania "Demokracja energetyczna" Zielonego Instytutu]</ref>.
 
=== Za ===
* Światowe Stowarzyszenie Nuklearne, [[World Nuclear Association]] (Światowe Stowarzyszenie Nuklearne), globalna organizacja zrzeszająca firmy i instytucje związane z energetyką jądrową.
* [[Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej]].
* [[Nuclear Energy Institute]], amerykański Instytut Energii Jądrowej.
* [[American Nuclear Society]].
* [[Europejska Wspólnota Energii Atomowej]] (''Euratom'').
* [[Euratom]].
* [[Environmentalists for Nuclear Energy]] (Stowarzyszenie Ekologów na Rzecz Energii Nuklearnej, Environmentalists for Nuclear Energy).
 
== Renesans nuklearny? ==
Od około 2001 roku pojęcia „renesans nuklearny” używa się dla określenia możliwej odnowy przemysłu energii jądrowej, spowodowanej przez rosnące ceny paliw kopalnych oraz dążenie do ograniczenia emisji [[gazyGaz cieplarnianecieplarniany|gazów cieplarnianych]]. Odrębnym czynnikiem jest także zdolność do zapewnienia [[bezpieczeństwo energetyczne|nieprzerwanych dostaw elektryczności]] na poziomie krajowym. Jak mawiają Francuzi, „Nie mamy [[węgiel kamienny|węgla]], nie mamy [[ropa naftowa|ropy]], nie mamy [[gaz ziemny|gazu]], nie mamy wyboru”<ref>”Nuclear renaissance faces realities”. Platts. [http://www.platts.com/Nuclear/Resources/News Features/nukeinsight]</ref>. Poprawa bezpieczeństwa [[reaktor jądrowy|reaktorów jądrowych]] oraz słabnąca pamięć o najbardziej znanych [[wypadek jądrowy|wypadkach nuklearnych]] z przeszłości ([[Wypadek w elektrowni jądrowej Three Mile Island|Three Mile Island]] w 1979 i [[katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu|Czarnobyl]] w 1986), jak również o przekraczaniu zakładanych kosztów budowy elektrowni w latach 70. i 80. powodują spadek społecznego oporu przed budową nowych elektrowni jądrowych<ref>[http://www.world-nuclear.org/info/inf104.html The Nuclear Renaissance. World Nuclear Association.]</ref>.
Jednocześnie zidentyfikowano różnorodne bariery dla renesansu nuklearnego. Obejmują one: niekorzystną ekonomikę w porównaniu do innych źródeł energii, niewielki wpływ na spowalnianie [[zmiana klimatu|zmiany klimatu]], słabości przemysłu jądrowego i braki w personelu oraz nierozwiązany problem [[odpady promieniotwórcze|odpadów nuklearnych]]. To także obawy o nowe awarie, bezpieczeństwo, [[proliferacja (politologia)|proliferację broni jądrowej]]<ref>[http://www.cigionline.org/library/future-nuclear-energy-2030-and-its-implications-safety-security-and-nonproliferation-overvie Trevor Findlay. The Future of Nuclear Energy to 2030 and its Implications for Safety, Security and Nonproliferation. 04.02.2010.]</ref><ref>{{cytuj pismo | autor = Ramana, M.V.Ramana. | tytuł = Nuclear Power: Economic, Safety, Health, and Environmental Issues of Near-Term Technologies, | czasopismo = Annual Review of Environment and Resources, 2009,| wolumin = 34, s.| 144wydanie = 1 | strony = 127-145152 | rok = 2009 | doi = 10.1146/annurev.environ.033108.092057 | język = }}</ref><ref>Międzynarodowa Agencja Energii, World Energy Outlook, 2009, s. 160</ref>.
Rozwój energetyki jądrowej może zostać powstrzymany także w wyniku nieprawidłowości w japońskich sektorze nuklearnym ujawnionych przez WikiLeaks w związku z katastrofą w [[Katastrofa elektrowni jądrowej Fukushima I|Fukushimie]]. "Guardian" opublikował, że zdaniem posła Taro Kono japońskie resorty gospodarki, handlu i przemysłu utrzymują przestarzałe standardy radioaktywności, hamują rozwój sektora energii odnawialnych, nie rozwiązały kwestii składowania odpadów oraz tuszowały fakty dot. incydentów atomowych oraz rzeczywistych kosztów i wad elektrowni nuklearnych<ref>[http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,WikiLeaks-rzad-Japonii-ukrywal-incydenty-nuklearne,wid,13226951,wiadomosc.html WikiLeaks: rząd Japonii ukrywał incydenty nuklearne]</ref>.
Nowe reaktory będące w trakcie budowy w [[Elektrownia Jądrowa Olkiluoto|Finlandii]] i [[Flamanville (Manche)|Francji]] miały przyczynić się do renesansu nuklearnego, ale borykają się z problemami opóźnienia i przekraczają 2-3 krotnie zakładany budżet<ref>[http://www.nytimes.com/2009/05/29/business/energy-environment/29nuke.html?ref=global-home James Kanter. In Finland, Nuclear Renaissance Runs Into Trouble. New York Times, 28.05.2009 ]</ref><ref>[http://greeninc.blogs.nytimes.com/2009/05/29/is-the-nuclear-renaissance-fizzling James Kanter. Is the Nuclear Renaissance Fizzling? Green, 29.05.2009.]</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8138869.stm Rob Broomby. Nuclear dawn delayed in Finland. BBC News, 08.07.2009.]</ref>. W Chinach buduje się obecnie 25 nowych reaktorów<ref name="Nuclear Power of China">[http://www.world-nuclear.org/info/inf63.html Nuclear Power in China.]</ref>, a kolejne powstają w Korei Południowej, Indiach i Rosji. Z drugiej strony co najmniej 100 starszych i mniejszych reaktorów „prawdopodobnie zostanie zamkniętych w ciągu najbliższych 10-15 lat”<ref>[http://www.smh.com.au/business/taking-stock-of-nuclear-renaissance-that-never-was-20100817-128ky.html Michael Dittmar. Taking stock of nuclear renaissance that never was. Sydney Morning Herald. 18.08.2010. ]</ref> a przemysł jądrowy nawet nie odbudowuje swoich historycznych mocy wytwórczych - trudno zatem mówić o renesansie energetyki jądrowej<ref>http://www.worldnuclearreport.org World Nuclear Industry Status Report</ref>.
Linia 122:
W 2007 roku ostatnim komercyjnym reaktorem jądrowym w Stanach Zjednoczonych był reaktor Watts Bar 1 w [[Tennessee]]. Rozpoczął pracę 7 lutego 1996 r. Często przytacza się go jako dowód sukcesu globalnej kampanii na rzecz wycofania energii jądrowej. Jednakże zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Europie nadal kontynuuje się inwestycje w badania i rozwój energii nuklearnej, a część ekspertów przemysłu nuklearnego<ref>[http://nuclear.inl.gov/docs/papers-presentations/ga_tech_woodruff_3-4.pdf Nuclear Energy’s Role in Responding to the Energy Challenges of the 21st Century. Idaho National Engineering and Environmental Laboratory.]</ref> przewiduje, że niedobory [[energia elektryczna|energii elektrycznej]], rosnące ceny paliw kopalnych, [[zmiana klimatu|globalne ocieplenie]], emisje metali ciężkich w elektrowniach zasilanych paliwami kopalnymi, nowe technologie oraz krajowe [[bezpieczeństwo energetyczne]] doprowadzą do ponownego wzrostu popytu na elektrownie jądrowe. Przeciwnicy energetyki jądrowej wskazują na potencjał zwiększania efektywności energetycznej oraz szybko spadające ceny [[odnawialne źródła energii|odnawialnych źródeł energii]] jako konkurencję, która powoduje spadek zainteresowania energetyką jądrową<ref>[http://www.worldnuclearreport.org/ World Nuclear Industry Status Report]</ref>.
 
Przeszkodę w budowie nowych elektrowni nuklearnych stanowi fakt, że tylko kilka koncernów na świecie posiada zdolność do produkcji jednoczęściowych ciśnieniowych zbiorników reaktora<ref>[http://www/neimagazine.com/story.asp?sectioncode=147&storyCode=2052302 New nuclear build-sufficient supply capability? Steve Kid, Nuclear Engineering International. 03.03.2009]</ref>, które są niezbędne w większości reaktorów jądrowych. Przedsiębiorstwa na całym świecie składają zamówienia na te zbiorniki z kilkuletnim wyprzedzeniem. Inni wytwórcy usiłują stosować zastępcze rozwiązania, łącznie z wytwarzaniem komponentów własnymi środkami bądź poszukują sposobu na budowę podobnych zbiorników przy użyciu alternatywnych metod<ref>[http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601109&sid=aaVMzCTMz3m&s=polyhoo Bloomberg exclusive: Samurai-Sword Maker’s Reactor Monopoly May Cool Nuclear Revival. 13.03.2008. ]</ref>. Kolejnym sposobem na ominięcie tej przeszkody jest budowa reaktorów, które nie wymagają zastosowania jednoczęściowych zbiorników ciśnieniowych, jak na przykład kanadyjskie reaktory [[Reaktor jądrowy ciężkowodny CANDU|CANDU]] czy reaktory IV generacji chłodzone sodem (SFR).
 
W Chinach buduje się 25 nowych reaktorów, a według planów ma ich być jeszcze więcej<ref name="Nuclear Power of China"/>, W Stanach Zjednoczonych licencje prawie połowy reaktorów przedłużono do 60 lat<ref>[http://www.world-nuclear.org/info/inf41.html#licence Nuclear Power in the USA.]</ref>, a poważnie rozważane są plany budowy kolejnych 12 reaktorów<ref>[http://green.blogs.nytimes.com/2010/12/07/nuclear-renaissance-is-short-on-largess/ Matthew L. Wald (07.12.2010). Nuclear Renaissance is Short on Largess. The New York Times.]</ref>. Chiny mogą zrealizować swój długoterminowy plan dysponowania zdolnością nuklearną rzędu 40 tysięcy megawatów 4 do 5 lat przed planowanym terminem<ref>[http://en.21cbh.com/HTML/2010-9-21/yMMDAwMDE5ODcyMA.html China is Building the World’s Largest Nuclear Capacity. 21.09.2010.]</ref>. Jednakże, zgodnie z wynikami badań rządowych, Chiny nie mogą „zbyt szybko wybudować zbyt wielu reaktorów nuklearnych”, muszą bowiem uniknąć problemów z brakami paliwa, sprzętu i wykwalifikowanego personelu<ref>[http://www.bloomberg.com/news/2011-01-11/china-should-control-pace-of-reactor-construction-outlook-says.html China Should Control Pace of Reactor Construction, Outlook Says. Bloomberg News. 11.01.2011.]</ref>.
Linia 130:
W 2010 roku rząd prezydenta [[Barack Obama|Obamy]] uruchomił nowe gwarancje kredytowe oraz szczególną formę ubezpieczenia od ewentualnego "załamania procesu legislacyjnego" (''breakdown in the regulatory process''), która ma zwiększyć stabilność prawną inwestycji jądrowych. Do 2020 roku planowane jest uruchomienie 30 nowych reaktorów. Jedną z proponowanych innowacji jest ścisła standardyzacja konstrukcji reaktorów, co ma służyć z jednej strony zwiększeniu ich bezpieczeństwa (standardyzacja zabezpieczeń i procedur) a z drugiej strony obniżyć koszty konstrukcyjne i operacyjne<ref>{{cytuj książkę |tytuł=The Quest: Energy, Security, and the Remaking of the Modern World |autor=Daniel Yergin|rok=2012 |isbn=978-0143121947}}</ref>.
 
W 2011 roku 60 krajów ogłosiło rozpoczęcie programów nuklearnych (co nie jest jednoznaczne z rozpoczęciem budowy EJ a tym bardziej uruchomieniem elektrowni)<ref>[http://www.straitstimes.com/BreakingNews/World/Story/STIStory_770616.html New countries go nuclear despite Fukushima: UN official<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. W 2012 roku Japonia, do tej pory czerpiąca 1/3 energii z elektrowni jądrowych, wyłączyła wszystkie swoje 50 reaktorów<ref>[http://wiadomosci.wp.pl/kat,8771,title,Japonczycy-wylaczyli-ostatni-reaktor-atomowy,wid,14461361,wiadomosc.html?ticaid=1e642&_ticrsn=3 Japończycy wyłączyli ostatni reaktor atomowy - Wiadomości - WP.PL<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. Ponowne ich uruchomione może zabrać nawet kilka lat<ref>[http://www.world-nuclear.org/info/inf79.html Nuclear Power in Japan | Japanese Nuclear Energy<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>, a wokół tematu toczy się burzliwa dyskusja między rządem , partiami opozycyjnymi, samorządami<ref>http://www.reuters.com/article/2015/02/06/us-japan-nuclear-restart-idUSKBN0LA08320150206 Japan aims to restart nuclear reactor in June: sources</ref>.
 
== Zobacz też ==
Linia 141:
 
== Bibliografia ==
* Elliott, David, (2007). ''[[Nuclear or Not?|Nuclear or Not? Does Nuclear Power Have a Place in a Sustainable Energy Future?]]'', Palgrave.
* Falk, Jim (1982). ''Global Fission: The Battle Over Nuclear Power'', Oxford University Press.
* Ferguson, Charles D., (2007). ''Nuclear Energy: Balancing Benefits and Risks'' [[Council on Foreign Relations]].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Energetyka_jądrowa”