Fregata (okręt żaglowy): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, usunięcie nadmiarowych linków do dat
rfytfr
Linia 3:
[[Plik:Lebreton engraving-26.jpg|thumb|250px|Francuska fregata z mieszanym napędem żaglowym i bocznokołowym, 1844]]
[[Plik:USS Merrimack;h46248.jpg|thumb|250px|Amerykańska duża fregata [[USS Merrimac|USS "Merrimac"]] z mieszanym napędem żaglowym i śrubowym]]
Na'''Fregata''' przestrzeni wiekówhistoryczna jakoklasa fregaty[[okręt]]ów określanożaglowych, różnew okrętyXIX wieku także parowo-żaglowych (nie należy jej mylić z [[fregata (żaglowiec)|fregatą]] w znaczeniu typu ożaglowania).gaty żaglowe. Początkowo, do XVI wieku nazywano tak różne małe jednostki wiosłowe, z pomocniczym [[ożaglowanie rejowe|ożaglowaniem rejowym]], zbliżone do [[galera|galer]]<ref name="olend" />. Ustalona klasa fregat jako pełnomorskichpełvcfhxfhjbnhnomorskich okrętów żaglowych zaczęła się wykształcać od połowy XVI wieku i zaczęto tak wówczas określać okręty pełnomorskie, cechujące się smukłą sylwetką i obniżonymi [[Kasztel (nadbudówka)|kasztelami]] lub ich brakiem. Inspiracją dla tych okrętów były szybkie żaglowce [[korsarz]]y hiszpańskich z [[Dunkierka|Dunkierki]]. Na przełomie XVI i XVII wieku klasa fregat jednak dopiero formowała się i budowano jeszcze okręty o wielu cechach [[galeon]]ów. Ostatecznie klasa wczesnych fregat została ukształtowana w połowie XVII wieku (za pierwszą klasyczną fregatę uznaje się brytyjską "Constant Warwick" z 1645)<ref name="olend">P. Olender: "Okręty wojenne 1492-1650"...</ref>. Klasa ta uległa jednak dalszym zmianom w drugiej połowie XVIII wieku, w związku z rozwojem [[flota liniowa|flot liniowych]] i standaryzacją klas okrętów i [[artyleria okrętowa|artylerii]].
'''Fregata''' – historyczna klasa [[okręt]]ów żaglowych, w XIX wieku także parowo-żaglowych (nie należy jej mylić z [[fregata (żaglowiec)|fregatą]] w znaczeniu typu ożaglowania).
 
Na przestrzeni wieków jako fregaty określano różne okręty żaglowe. Początkowo, do XVI wieku nazywano tak różne małe jednostki wiosłowe, z pomocniczym [[ożaglowanie rejowe|ożaglowaniem rejowym]], zbliżone do [[galera|galer]]<ref name=olend/>. Ustalona klasa fregat jako pełnomorskich okrętów żaglowych zaczęła się wykształcać od połowy XVI wieku i zaczęto tak wówczas określać okręty pełnomorskie, cechujące się smukłą sylwetką i obniżonymi [[Kasztel (nadbudówka)|kasztelami]] lub ich brakiem. Inspiracją dla tych okrętów były szybkie żaglowce [[korsarz]]y hiszpańskich z [[Dunkierka|Dunkierki]]. Na przełomie XVI i XVII wieku klasa fregat jednak dopiero formowała się i budowano jeszcze okręty o wielu cechach [[galeon]]ów. Ostatecznie klasa wczesnych fregat została ukształtowana w połowie XVII wieku (za pierwszą klasyczną fregatę uznaje się brytyjską "Constant Warwick" z 1645)<ref name=olend>P. Olender: "Okręty wojenne 1492-1650"...</ref>. Klasa ta uległa jednak dalszym zmianom w drugiej połowie XVIII wieku, w związku z rozwojem [[flota liniowa|flot liniowych]] i standaryzacją klas okrętów i [[artyleria okrętowa|artylerii]].
 
Klasyczne fregaty, od XVI do początku XIX wieku, były to średnie lub duże okręty [[Żaglowiec|żaglowe]] konstrukcji drewnianej, mniejsze i słabiej uzbrojone od galeonów i późniejszych [[Okręt liniowy|okrętów liniowych]], ale szybsze i zwrotniejsze. Ostatecznie ukształtowały się jako okręty [[Maszt|trzymasztowe]], z ożaglowaniem [[Fregata (żaglowiec)|typu fregata]]. Wyporność fregat wynosiła zwykle 1000-2000 t., załoga – 250-300. Mniejsze od fregat były [[Korweta (okręt żaglowy)|korwety]] i [[Slup wojenny|slupy]]. Fregaty przeznaczone były głównie do zadań rozpoznawczych i eskortowych oraz samodzielnych działań na odległych akwenach (np. zwalczania żeglugi – działań [[rajder]]skich, zwalczania piratów itp.). Często też zatrudniane były do wypraw badawczych.