Park Wilsona w Poznaniu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
drobne redakcyjne, źródła
Linia 15:
|www =
}}
'''Park Wilsona w Poznaniu''' – zabytkowy [[park]] w [[Poznań|Poznaniu]], do [[1925]] funkcjonujący jako Ogród Botaniczny<ref name=":0">{{Cytuj pismo|nazwisko = Synusz|imię = Zbyszek|tytuł = Park Wilsona - wszystko zaczęło się od miejskiej szkółki drzew i krzewów|czasopismo = Pasaż poznański|wolumin = |wydanie = |strony = 12|data = 2013-10-18|wydawca = |miejsce = |issn = }}</ref>.
'''Park Wilsona w Poznaniu''' – jeden z <!-- opinia autora edycji: najpiękniejszych --> [[poznań]]skich [[park]]ów.
 
Zajmuje powierzchnię 7,2 ha, a jego początki sięgają [[1834]] roku, kiedy to teren dzisiejszego parku wykupiło Towarzystwo do Upiększania Miasta i założyło tu szkółkę drzew, którymi obsadzano miejskie ulice i place. W [[1902]] Towarzystwo przekazało szkółkę miastu i udostępniono ją publiczności. Powstał tu pierwszy w Poznaniu [[ogród botaniczny]] (urządzanie parku zakończono w [[1904]] według projektu Hermana Kube). Na terenie parku w [[1910]] wzniesiono [[Palmiarnia Poznańska|palmiarnię]] (wzniesiono ją w ramach Wystawy Wschodnioniemieckiej Przemysłu, Rzemiosła i Rolnictwa). Po [[I wojna światowa|wojnie]], w [[1926]], park otrzymał jako patrona [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|prezydenta USA]] [[Woodrow Wilson|Thomasa Woodrow Wilsona]]. W [[1928]] park został włączony w tereny [[Powszechna Wystawa Krajowa|PeWuKi]]; powstała wówczas [[Fontanna w Parku Wilsona w Poznaniu|parkowa fontanna]]. [[4 lipca]] [[1931]] stanął tu pomnik prezydenta ufundowany przez [[Ignacy Jan Paderewski|Ignacego Jana Paderewskiego]], który odsłoniła wdowa po prezydencie, [[Prezydenci Polski|prezydent RP]] [[Ignacy Mościcki]], oraz prezydent Poznania [[Cyryl Ratajski]]. Autorem rzeźby był [[John Gutzon de la Mothe Borglum|Gutzon Borglum]] - autor twarzy [[George Washington|Jerzego Waszyngtona]] wyrzeźbionej w zboczu [[Mount Rushmore|góry Rushmore]]. Pomnik zniszczyli hitlerowcy.
Linia 24:
Po [[II wojna światowa|wojnie]], w [[1951]] park przemianowano na park [[Marcin Kasprzak|Marcina Kasprzaka]], a na miejscu pomnika Wilsona, w [[1963]] stanął [[Pomnik Marcina Kasprzaka w Czołowie|pomnik rewolucjonisty]]. W [[1990]] park wrócił do przedwojennej nazwy, a postać Marcina Kasprzaka zastąpiło w [[1994]] [[Pomnik Woodrowa Wilsona w Poznaniu|popiersie prezydenta Wilsona]] wyrzeźbione przez [[Zofia Trzcińska-Kamińska|Zofię Trzcińską-Kamińską]]. Pomnik działacza trafił do [[Czołowo (wieś w powiecie poznańskim)|Czołowa]], wsi między [[Kórnik]]iem a [[Rogalin]]em, gdzie Marcin Kasprzak się urodził. W Parku stoi również murowana muszla koncertowa z [[1936]], a także odlana w [[1891]] zgodnie z projektem J. Pfhula [[Uwolnienie Andromedy przez Perseusza (Poznań)|rzeźba Perseusza i Andromedy]]. Była ona podarkiem dla miasta od [[Augusta Wiktoria von Schleswig-Holstein-Sonderburg-Augustenburg|cesarzowej Wiktorii]] z okazji jej wizyty w Poznaniu w 1888 r. Rzeźba była wówczas elementem odsłoniętej uroczyście 9 kwietnia 1891 r. fontanny na pl. Królewskim, dziś Cyryla Ratajskiego<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=|imię=|tytuł=|czasopismo=Dziennik Poznański|oznaczenie=11 kwietnia 1891, r. 33, nr 82||strony=str. 3}}</ref>, a do Parku Wilsona przeniesiono ją w [[1956]]. Park poddano rewitalizacji w latach [[1993]] i [[1994]] przywracając między innymi ogrodzenie i rzeźby z bramy wejściowej pochodzące sprzed [[1929]], autorstwa [[Edward Haupt|Edwarda Haupta]]. Na terenie parku znajdują się dwa drzewa [[pomnik przyrody|pomniki przyrody]]: platan o obwodzie pnia 410 cm i wierzba o obwodzie 430 cm.
 
Park wpisany jest do rejestru zabytków<ref>Joanna Bielawska-Pałczyńska (opr.) ''Poznań, Spis zabytków architektury'', wyd. II, Poznań 2005, Wydawnictwo Miejskie dla Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków przy Urzędzie Miasta Poznania, ISBN 83-89525-37-2; str 47, poz. 367. Jako elementy zabytkowe '''Zespołu Ogrodu Botanicznego''' wymieniono:
* Park (''nr rej.: 147/Wlkp/A'')
* Palmiarnię (''nr rej.: 147/Wlkp/A'')
Linia 30:
* Muszlę koncertową (nr rej.: 147/Wlkp/A)
* Fontannę (''nr rej.: 147/Wlkp/A'')
* Ogrodzenie z bramą (od narożnika ul. Berwińskiego i Głogowskiej) (''nr rej.: 147/Wlkp/A'')</ref>, zamykany na noc<ref name=":0" />.
<!--
tego nie ma w rejestrze zabytków!! :