Rada Pruska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m dodanie daty do parametru źródła w szablonie dopracować na podstawie http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rada%20Pruska&diff=prev&oldid=20371316
drobne merytoryczne, WP:SK
Linia 1:
'''Rada Pruska''' stanowiła w latach [[1454]]-[[1772]] organ władzy ustawodawczej w [[Prusy Królewskie|Prusach Królewskich]] i [[Warmia|Warmii]]. Rada była w [[I Rzeczpospolita|I Rzeczypospolitej]] wyrazem odrębności ustrojowej na ziemiach pruskich. Wywodziła się z rady [[Związek Pruski|Związku Pruskiego]]. Początkowo w skład jej mieli wchodzić czterej wojewodowie, gubernator oraz przedstawiciele siedmiu miast. Po [[Wojna trzynastoletnia|wojnie]] ustalił się jednak inny skład rady. Rada składała się początkowo z osób wybieranych przez sejmiki. Później skład rady stanowili wojewodowie<ref>wojewodowie: chełmiński, malborski, pomorski</ref>, kasztelanowie<ref> kasztelanowie: chełmiński, elbląski, gdański</ref>, podkomorzowie<ref>podkomorzowie: chełmiński, malborski, pomorski</ref>, przedstawiciele większych miast<ref>Gdańsk, Toruń, Elbląg</ref>, dwaj biskupi<ref>biskupi: warmiński, chełmiński</ref>, dwaj opaci<ref>opaci: pelpliński, oliwski</ref> oraz do 1508 roku przedstawiciele szlachty. Radzie przewodniczył [[Gubernator Prus|gubernator]]. Skład rady ostatecznie ustalił się na początku XVI wieku. W skład rady wchodzili: biskupi [[Biskupi warmińscy|warmiński]] i [[Biskupi chełmińscy|chełmiński]], wojewodowie [[Wojewodowie chełmińscy|chełmiński]], [[Wojewodowie malborscy|malborski]], [[Wojewodowie pomorscy|pomorski]], kasztelanowie [[Kasztelanowie chełmińscy|chełmiński]], [[Kasztelanowie elbląscy|elbląski]], [[Kasztelanowie gdańscy|gdański]], podkomorzowie [[podkomorzowie chełmińscy|chełmiński]], [[podkomorzowie malborscy|malborski]], [[podkomorzowie pomorscy|pomorski]] oraz przedstawiciele miast, po trzech z [[Toruń|Torunia]] i [[Gdańsk]]a, dwóch z [[Elbląg]]a. W późniejszym czasie delegacje gdańska i toruńska ograniczyły się także do dwóch osób. Delegacje miast posiadały po jednym głosie. Obradom przewodniczył biskup warmiński. Rada Pruska była najwyższym organem [[Prusy Królewskie|Prus Królewskich]]. Najczęściej obradowała w czasie [[Sejmik generalny|sejmików generalnych]], od roku 1526 jako izba wyższa. Rada nie miała uprawnień do prowadzenia polityki zagranicznej, jej prerogatywy ograniczały się do polityki wewnętrznej (Prusy posiadały własny skarb, monetę, system podatkowy, prawo sądowe, herb i pieczęć).
{{Dopracować|źródła=2010-02|przede wszystkim informację, GDZIE konkretnie rządziła rada i z czyjego ramienia..}}
 
'''Rada Pruska''' (niem. ''Landsrat'') stanowiła w latach [[1454]]-[[1772]] organ władzy ustawodawczej na terenie [[Prusy Królewskie|Prus Królewskich]] i [[Warmia|Warmii]]. Rada była w [[I Rzeczpospolita|I Rzeczypospolitej]] wyrazem odrębności ustrojowej na ziemiach pruskich. Rada składała się z izby ziemskiej, w skład której wchodzili przedstawiciele dostojników duchownych, posiadaczy ziemskich, urzędników królewskich i szlachty oraz z izby miejskiej, w skład której wchodzili przedstawiciele mieszczan. W [[1526]] roku Rada przekształciła się w izbę wyższą (senat) [[Sejm Pruski|Sejmu Pruskiego]] {{fakt|data=2010-01}}.
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj pismo
| autor = Karol Górski
| autor link = Karol Górski
| tytuł = Pierwsze czterdziestolecie Prus Królewskich (1466 - 1506)
| url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=222263&from=publication
| czasopismo = [[Rocznik Gdański]]
| wolumin = 11
| rok = 1938
| wydawca = [[Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku]]
| miejsce = Gdańsk
| język = pl
| data dostępu = 26-03-2015
| odn = tak
}}
* {{Cytuj książkę
| autor = Janusz Małłek
| autor link = Janusz Małłek
| tytuł = Prusy Książęce a Prusy Królewskie w latach 1525-1548
| url = http://otworzksiazke.pl/ksiazka/prusy_ksiazece_a_prusy_krolewskie_w_latach_1525-1548/| wydawca = [[Państwowe Wydawnictwo Naukowe]]
| miejsce = Warszawa
| rok = 1976
| język = pl
| data dostępu = 26-03-2015
| odn = tak
}}
* {{Cytuj książkę
| autor = Janusz Małłek
| autor link = Janusz Małłek
| tytuł = Dwie części Prus: studia z dziejów Prus Książęcych i Prus Królewskich w XVI i XVII wieku.
| url = http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?id=48262&from=pubindex&dirids=29&lp=605
| wydawca = [[Wydawnictwo Pojezierze]]
| miejsce = Olsztyn
| rok = 1987
| język = pl
| data dostępu = 26-03-2015
| odn = tak
}}
 
[[Kategoria:I Rzeczpospolita]]
[[Kategoria:Prusy Królewskie]]