Wersja z 17:37, 3 kwi 2015 edytuj 85.222.8.121 (dyskusja) "druga wojna o niepodległość USA" skończyła się 24 grudnia 1814 z podpisaniem traktatu pokojowego w Gandawie ← poprzednia edycja		Wersja z 20:32, 8 kwi 2015 edytuj anuluj edycję Jakubkaja (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 46 052 edycje poprawa linków do przek., WP:SK następna edycja →
Linia 53: == Małżeństwo == [[Plik:George IV of the United Kingdom.jpg\|thumb\|left\|Portret Jerzego IV pędzla [[Thomas Lawrence (malarz)\|Thomasa Lawrence'a]]]] Mimo zasiłków od Parlamentu książę dalej siedział po uszy w długach. Król zapowiedział, że nie będzie pomagał synowi, dopóki ten nie poślubi swojej kuzynki, [[Karolina Brunszwicka\|Karoliny]] ([[17 maja]] [[1768]] – [[7 sierpnia]] [[1821]]), córki [[Karol Wilhelm Ferdynand Brunszwicki\|Karola Wilhelma Ferdynanda]], [[Władcy Brunszwiku i Hanoweru\|księcia brunszwickiego na Wolfenbüttel]], i [[Augusta Charlotta Hanowerska\|Augusty Charlotty]], córki [[Fryderyk Ludwik Hanowerski\|Fryderyka Ludwika]], księcia Walii, siostry Jerzego III. W 1795 r. książę Jerzy wyraził w końcu zgodę na to małżeństwo. Do Brunszwiku pojechał [[James Harris, (1. hrabia Malmesbury)\|James Harris]], który reprezentował księcia ''per procura'' na ślubie. Pierwsze spotkanie przyszłych małżonków nie było szczęśliwe. Jerzy był przerażony perspektywą poślubienia brzydkiej kobiety, która na dodatek, jego zdaniem, nie przywiązywała wielkiej wagi do higieny osobistej. Harris wspominał, że kiedy książę zobaczył swoją przyszłą żonę ''Odwrócił się i odszedł do odległej części apartamentu. Zawołał mnie do siebie i powiedział: "Harris nie jest mi dobrze, proszę o szklankę brandy".'' [[Plik:Caroline of Brunswick.jpg\|thumb\|Królowa Karolina Brunszwicka]] Linia 70: Kiedy książę Walii został regentem jednym z najpoważniejszych politycznych konfliktów była sprawa [[emancypacja\|emancypacji]] katolików. Torysi, na czele z premierem [[Spencer Perceval\|Spencerem Percevalem]], sprzeciwiali się emancypacji, podczas gdy wigowie zaliczali się do jej zwolenników. Na początku regencji Jerzy wspierał lidera wigów, [[William Grenville\|lorda Grenville'a]]. Nie doprowadził jednak do natychmiastowego przejęcia władzy przez wigów. Przekonywany przez matkę, uznał, że natychmiastowa dymisja gabinetu torysów przyczyni się do pogorszenia stanu zdrowia króla Jerzego, eliminując jego szanse na wyzdrowienie. W 1812 r. stan zdrowia króla pogorszył się jeszcze bardziej i stało się jasne, że już nie wyzdrowieje. Książę jednak ponownie nie utworzył wigowskiego rządu. Poprosił natomiast wigów o wejście do rządu Percevala. Wigowie jednak odmówili. Sprzeczność stanowisk wobec katolików dała o sobie znać. Perceval pozostał na czele torysowskiego rządu. Nie na długo jednak. {{styl}} Kiedy [[10 maja]] [[1812]] r. [[John Bellingham]] zamordował Percevala, książę-regent pozostawił na swoich stanowiskach dotychczasowych ministrów. Izba Gmin wyraziła swoją wolę ''mocnej i skutecznej administracji''. Jako kandydatów na nowego premiera regent zaproponował [[Richard ~~Wellesley, 1. markiz~~ Wellesley\|markiza Wellesley]], później [[Francis Rawdon-Hastings, 1. markiz Hastins\|hrabiego Moira]]. Obie nominacje zostały odrzucone przez zainteresowanych. Ostatecznie premierem został [[Robert Jenkinson\|Robert Jenkinson, 2. hrabia Liverpool]]. Torysi, w przeciwieństwie do wigów, takich jak [[Charles Grey (2. hrabia Grey)\|Charles Grey, 2. hrabia Grey]], opowiadali się za kontynuowaniem wojny z napoleońską Francją. Ostatecznie w [[1814]] r. [[Władcy Francji\|cesarz Francuzów]] [[Napoleon Bonaparte]] został pokonany i zesłany na [[Elba\|Elbę]]. Na [[Kongres wiedeński\|kongresie wiedeńskim]] postanowiono o podniesieniu elektoratu Hanoweru do rangi królestwa. Napoleon powrócił jeszcze na słynne 100 dni w 1815 r., ale [[Arthur Wellesley (1. książę Wellington)\|książę Wellington]] pokonał go [[18 czerwca]] [[1815]] r. pod [[Bitwa pod Waterloo\|Waterloo]]. W latach 1812–1814 r. trwała [[Wojna brytyjsko-amerykańska\|wojna ze Stanami Zjednoczonymi]], która zakończyła się kompromisowym pokojem. Linia 87: Jerzy IV spędził większość swoich rządów w zamku Windsor. Starał się jednak wywierać pewien wpływ na życie polityczne kraju. Głównie chodziło o sprawę emancypacji katolików. Początkowo król ją popierał, w [[1797]] r. zaproponował ustawę o katolickiej emancypacji w Irlandii. Jednak w [[1813]] r. sprzeciwił się projektowi ustawy o wsparciu dla katolicyzmu. W [[1824]] r. skrytykował publicznie pomysł emancypacji. Składając podczas koronacji przysięgę o ochronie wiary protestanckiej nie mógł teraz, jak argumentował, wspierać katolicyzmu. Wpływ Korony na rządy był jeszcze na tyle silny, a wsparty nieugiętą postawą torysów i lorda Liverpoola sprawił, że sprawa katolicka wydawała się beznadziejną. W [[1827]] r. lord Liverpool ustąpił z urzędu. Jego miejsce zajął [[George Canning]], torys, ale popierający emancypację. Wciąż jednak napotykał na opór króla, który publicznie ogłosił, że robi to przez szacunek dla swojego pobożnego ojca. Poglądy Canninga na sprawę katolicką nie zostały dobrze przyjęte przez bardziej konserwatywnych torysów, takich jak książę Wellington. W rezultacie Canning musiał dopuścić do swojego gabinetu wigów. Premier zmarł w [[1828]] r. i został zastąpiony przez [[Frederick Robinson~~, 1. wicehrabia Goderich~~\|Fredericka Robinsona, 1. wicehrabiego Goderich]]. Koalicja wigowsko-torysowska nie przetrwała roku. Jeszcze w 1828 r. Goderich podał się do dymisji i stanowisko premiera objął książę Wellington. Sprawa równouprawnienia katolików wydawała się stracona. Jednak w 1829 r. książę Wellington doprowadził do zgody króla na podpisanie ustawy o wsparciu katolików. Teraz do akcji wszedł jednak młodszy brat króla, fanatycznie antykatolicki [[Ernest August I\|książę Cumberland]]. Pod jego wpływem król wycofał się z podpisania ustawy. [[4 marca]] gabinet Wellingtona podał się do dymisji. [[5 marca\|Następnego dnia]], pod wpływem presji środowisk politycznych, król zdecydował się jednak podpisać ustawę. Ministrowie pozostali na stanowiskach a król podpisał Akt o równouprawnieniu katolików [[13 kwietnia]] [[1829]] r.<ref>Ustawa ta zabraniała sprawowania przez katolikow określonych stanowisk : króla, regenta, kanclerza, lorda Tajnej Pieczęci i namiestnika Irlandii. [http://multitext.ucc.ie/d/The_Emancipation_Bill ''The Emancipation Bill''] {{lang\|en}}</ref> Zamiłowanie do alkoholu i rozrywkowego trybu życia sprawiło, że król mocno przybrał na wadze. Narażało go to na wyśmianie podczas publicznych wystąpień. Cierpiał również na [[dna moczanowa\|podagrę]], [[Miażdżyca\|miażdżycę]], [[zaćma\|zaćmę]] i prawdopodobnie [[Porfirie\|porfirię]]. Całe dnie spędzał w łóżku cierpiąc na spazmy i mając problemy z oddychaniem. Cierpiał na chorobę serca, którą leczył ogromnymi ilościami whisky i ponczu. Efektem tego była purpurowa twarz i puchlina wodna, która sprawiała, że stał się podobny do "puchowej kołdry". Wiosną 1830 r. przeszedł kilka ataków serca. [[23 maja]] został zmuszony do położenia się do łóżka. Linia 142: === Odznaczenia zagraniczne === * [[Order Świętego Aleksandra Newskiego]] ([[Imperium Rosyjskie]]) * [[Order Świętego Andrzeja ~~Powołańca~~Apostoła Pierwszego Powołania]] (Imperium Rosyjskie, 25 listopada 1813) * [[Order Ducha Świętego]] ([[Francja]], 20 kwietnia 1814) * [[Order Świętego Michała]] (Francja, 20 kwietnia 1814) Linia 153: * [[Order św. Januarego\|Order Świętego Januarego]] (Królestwo Obojga Sycylii, 1816) * [[Wstęga Trzech Orderów]] ([[Portugalia]], 1816) * Krzyż Wielki [[~~Wojskowy~~ Order Wieży i Miecza\|Wojskowego Orderu Wieży i Miecza]] (Portugalia, 1816) * Krzyż Wielki [[Order Wilhelma\|Orderu Księcia Wilhelma]] ([[Królestwo Zjednoczonych Niderlandów]], 27 listopada 1818) * [[Order Świętego Huberta]] ([[Bawaria]], 27 listopada 1818) Linia 166: * marszałek polny (stopień nadany w 1815 r.) {{Przypisy}} == Bibliografia == * Saul David, ''Prince of Pleasure: The Prince of Wales and the Making of the Regency'', Grove Press, 2000, ISBN 0-8021-3703-2

Jerzy IV Hanowerski: Różnice pomiędzy wersjami