Cyprian (metropolita Moskwy): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Bot: Removing Link FA template |
drobne merytoryczne |
||
Linia 5:
|imię przybrane oryginalne =
|tytuł = metropolita moskiewski
|grafika = Metropolitan Cyprian.jpg
|opis grafiki = |herb =
|dewiza =
Linia 42 ⟶ 43:
'''Cyprian''' ([[język rosyjski|ros.]] Киприан, ur. [[1336]] – zm. [[16 września]] [[1406]]) – bułgarski mnich i pisarz, mianowany [[Prawosławna metropolia kijowska|prawosławnym metropolitą kijowski]], [[metropolia litewska|litewskim]] i całej Rusi ([[1375]]) z prawem do objęcia urzędu po śmierci [[Aleksy (metropolita Moskwy)|metropolity Aleksego]], [[Metropolita]] [[Moskwa|Moskwy]] (od [[1381]]), [[Metropolita]] [[Moskwa|Moskwy]] i całej Rusi (od [[1390]]).
Cyprian pochodził z arystokratycznej rodziny [[Wielkie Tyrnowo|tyrnowskiej]] i był stryjem innego pisarza i duchownego bułgarskiego [[Grzegorz Cambłak|Grzegorza Cambłaka]]<ref name="Was113">{{Cytuj książkę |nazwisko= Wasilewski |imię=T. |autor link=Tadeusz Wasilewski |tytuł= Historia Bułgarii |strony=113 }}</ref><ref name="Lan116">{{Cytuj książkę |nazwisko= Lang |imię=D. M. |autor link=David M. Lang |tytuł= Bułgarzy |strony=116 }}</ref>. Był uczniem znakomitego pisarza i reformatora bułgarskiego [[Eutymiusz Tyrnowski|Eutymiusza Tyrnowskiego]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko= Lang |imię=D. M. |autor link=David M. Lang |tytuł= Bułgarzy |strony=116 }} Wedle T. Wasilewskiego w 1390 roku (Historia Bułgarii, s. 113)</ref>, kształcił się w szkole przy [[monaster Narodzenia Matki Bożej w Kilifarewie|monasterze Narodzenia Matki Bożej w Kilifarewie]] - pierwszym bułgarskim ośrodku [[hezychazm|hezychastycznym]]<ref>[http://www.bulgariamonasteries.com/kilifarevski_manastir.html Килифаревски манастир "Рождество Богородично"]</ref>.
W 1375 został wyświęcony w Konstantynopolu na "metropolitę kijowskiego, ruskiego i litewskiego", mimo faktu, że w [[Moskwa|Moskwie]] działał metropolita [[Aleksy (metropolita kijowski)|Aleksy]], posługujący się tytułem ''metropolity kijowskiego i całej Rusi''. Patriarcha Filoteusz twierdził, że do kroku tego skłoniło go zaniedbywanie przez Aleksego ziem litewskich, wchodzących również w skład metropolii kijowskiej<ref name="gud25"/>. Chirotonia biskupia Cypriana miała również związek z polityką religijną wielkiego księcia litewskiego [[Olgierd Giedyminowicz|Olgierda]]. W 1375 zażądał on od patriarchy Konstantynopola wyświęcenia nowego biskupa na wakującą od trzynastu lat [[metropolia litewska|metropolię litewską]], by pretensji do niej nie mógł wysuwać rezydujący w Moskwie i jawnie sprzyjający Księstwu Moskiewskiemu metropolita kijowski Aleksy<ref>{{cytuj książkę | autor = Mironowicz A.| tytuł = Biskupstwo turowsko-pińskie w XI-XVI wieku| wydawca = Trans Humana| rok = 2011| strony = 128| isbn = 978-83-61209-55-3}}</ref>. Zgodnie z poleceniem patriarchy, Cyprian miał początkowo działać na terenach Wielkiego Księstwa Litewskiego, zaś po śmierci Aleksego przejąć całość metropolii jako ''metropolita całej Rusi''<ref name="gud25">B. Gudziak, ''Kryzys i reforma. Metropolia kijowska, patriarchat Konstantynopola i geneza unii brzeskiej'', Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008, 978-83-227-2899-4, s.25-26</ref>.
| |||