Józef I Reformator: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa linków
TarBot (dyskusja | edycje)
m szablon fix
Linia 1:
[[Plik:EstatuaDJoseIemLisboa.JPG|thumb|right|200px|Pomnik Józefa I na ''Praça do Comércio'' w [[Lizbona|Lizbonie]].]]
[[Plik:JoseIPortugal.jpg|thumb|right|200px|Józef I]]
'''Józef I''' zwany Reformatorem ([[język portugalski|port.]] '''''José o Reformador''''') ([[6 czerwca]] [[1714]] - [[24 lutego]] [[1777]]) - król [[Portugalia|Portugalii]] z dynastii [[Bragança (dynastia)|Bragança]]. Urodził się w [[Lizbona|Lizbonie]] jako trzecie dziecko króla [[Jan V Wielkoduszny|Jana V]] i jego żony [[Maria Anna Habsburg (królowa Portugalii)|Marii Anny Austriaczki]]. Starszy brat Józefa Piotr (''Pedro'') zmarł w wieku 2 lat.
 
W [[1729]] Józef ożenił się z księżniczką [[Marianna Wiktoria Burbon|Marianną Wiktorią Burbon]] (córką króla [[Hiszpania|Hiszpanii]], [[Filip V Hiszpański|Filipa V]] i [[Elżbieta Farnese|Elżbiety Farnese]]), jednocześnie jego starsza siostra [[Maria Barbara Portugalska|Maria Barbara]] wyszła za przyszłego króla Hiszpanii - [[Ferdynand VI Hiszpański|Ferdynanda VI]].
 
== Józef i Marianna mieli 4 córki ==
Linia 11:
* [[Maria Franciszka Benedykta Portugalska|Marię Franciszkę '''Benedyktę''']] (1746-1829), żonę swojego siostrzeńca [[Józef (książę Brazylii)|Józefa, księcia Brazylii]].
 
Małżonka królewska wolała muzykę i polowania niż sprawy królewskie, z kolei Józef poświęcał się głównie sprawom Kościoła i [[Opera (dzieło)|operze]]. Zasiadł na tronie w [[1750]] w wieku 35 lat i wkrótce przekazał władzę wykonawczą w ręce [[Sebastião José de Carvalho e Melo]], który zapisał się w historii jako markiz de [[Pombal]]. Markiz starał się kontrolować wszelkie aspekty życia w kraju, gospodarcze, społeczne i politykę kolonialną, starając się zmienić państwo w efektywną organizację.
 
Spisek arystokratów wymierzony przeciwko królowi i jego premierowi dał Pombalowi pretekst do pozbycia się swoich osobistych wrogów, rodziny Távora. Z kolei wypędzenie [[jezuici|jezuitów]] we wrześniu [[1759]] pozwoliło przejąć kontrolę nad edukacją młodzieży i bogatym majątkiem zakonu.
 
Za rządów Józefa [[1 listopada]] [[1755]] miało miejsce wielkie trzęsienie ziemi w Lizbonie, w którym i następującej po nim fali [[tsunami]], zginęło 100 tysięcy ludzi. Trzęsienie przyczyniło się do rozwinięcia się u władcy ciężkiej postaci [[klaustrofobia|klaustrofobii]]. Jako że król nie mógł znieść przebywania w murowanych budynkach, przeniósł dwór do wystawionego na wzgórzach Ajuda miasteczka namiotowego. Stolica została odbudowana ze zniszczeń, a wielka statua króla po dziś dzień dominuje na głównym placu miasta.
 
Po śmierci króla tron objęła jego najstarsza córka jako [[Maria I (królowa Portugalii)|Maria I]]. [[Sebastião José de Carvalho e Melo|Markiz de Pombal]] został odsunięty od władzy.
 
{{Władcy Portugalii}}
{{Władca-Portugalia|urząd=król Portugalii|lata=1750–1777|poprzednik=[[Jan V Wielkoduszny]]|następca=[[Maria I (królowa Portugalii)|Maria I Bragança]]}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}