Epoka edwardiańska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Beau.bot (dyskusja | edycje)
m Sprawdzanie nowych stron, w artykule należy dopracować: kategorie
m PawełMM przeniósł stronę Wikipedysta:Miszaki89/Epoka edwardiańska 2 do Epoka edwardiańska: łączenie historii
Linia 1:
{{Dopracować|kategoriawer=2015-04}}
'''Epoka edwardiańska''' – okres w historii [[Wielka Brytania|Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii]] za panowania króla [[Edward VII|Edwarda VII]]. Epoka nazwana jest od imienia tego władcy. Trwała przez 9 lat, od 1901 do 1910.
 
Śmierć królowej [[Wiktoria Hanowerska|Wiktorii]] w styczniu 1901, która zapoczątkowała panowanie jej syna Edwarda była początkiem nowej epoki i końcem [[epoka wiktoriańska|epoki wiktoriańskiej]], najdłuższej w historii Wielkiej Brytanii. Edward był głównym przedstawicielem elity będącej pod wpływem sztuki i mody Europy kontynentalnej. Jednym z powodów tego wpływu na króla mogła być jego skłonność do podróżowania. Okres cechował się znaczącymi zmianami w polityce, takich jak interes społeczeństwa, zwłaszcza kobiet i pospólstwa.
 
Epoka edwardiańska często bywa przedłużana od roku 1910, roku śmierci Edwarda, do zatonięcia [[RMS Titanic|Titanica]] w 1912 roku, do wybuchu [[I wojna światowa|pierwszej wojny światowej]] w 1914 roku, a nawet do 1918 roku<ref>https://www.youtube.com/watch?v=pdRddYn605c</ref>[1].
 
'''Społeczeństwo'''
 
'''== Społeczeństwo''' ==
Pod względem społecznym był to czas bardzo jasno podzielonych klas społecznych. Jednak zmiany gospodarcze i społeczne stworzyły środowisko, w którym ruch społeczny następował w bardziej znaczącym stopniu, niż w poprzednim okresie. Zmiany były spowodowane rosnącym zainteresowaniem socjalizmem, dbałością o niekorzystną sytuację ubogich, statusu kobiet i ich praw wyborczych, a także wzrostem możliwości ekonomicznych spowodowanych przez industrializację. Zmiany te zostały przyspieszone po zakończeniu pierwszej wojny światowej.
 
Członkowie niższych klas społecznych byli, podobnie jak w poprzednim okresie, oddzieleni od arystokracji i zamożnej klasy społecznej, a ich standard życia był znacznie oddalony od luksusu bogatych<ref>http://www.edwardianpromenade.com/the-edwardian-era/</ref>[2].
 
'''Moda i sztuka'''
 
Członkowie klasy wyższej byli zainteresowani wypoczynkiem i sportem. Epoka edwardiańska jest również znana jako belle époque. Pomimo krótkiego czasu trwania tego okresu charakteryzowała się własnym, niepowtarzalnym stylem architektonicznym, modą i stylem życia<ref>http://edwardianculture.com/</ref>. W dziedzinie literatury znani twórcy to: Herbert George Wells, Arnold Bennett, Joseph Conrad, Edward Morgan Forster, Kenneth Grahame, Lucy Maud Montgomery i Pelham Grenville Wodehouse<ref>http://www.statekmarzen.fora.pl/titanic-ogolnie,3/epoka-edwardianska,534.html</ref>. Z tego okresu pochodzi ogromna ilość powieści i opowiadań, które zostały opublikowane i cieszyły się poczytnością. Zaczęły być zauważalne różnice między literaturą intelektualną, a popularną. Rozpoczęło się masowe rozprzestrzenianie druku.
 
'''== Moda i sztuka''' ==
Dostępne nośniki muzyki odtwarzanej na gramofonie były niskiej jakości. Popularne wtedy były publiczne występy muzyczne, zarówno amatorskie jak i zawodowe. Typowe były latem koncerty orkiestr wojskowych w parkach.
Członkowie klasy wyższej byli zainteresowani wypoczynkiem i sportem. Epoka edwardiańska jest również znana jako [[belle époque]]. Pomimo krótkiego czasu trwania tego okresu charakteryzowała się własnym, niepowtarzalnym stylem architektonicznym, modą i stylem życia<ref>http://edwardianculture.com/</ref>[3]. W dziedzinie literatury znani twórcy to: [[Herbert George Wells]], [[Arnold Bennett]], [[Joseph Conrad]], [[Edward Morgan Forster]], [[Kenneth Grahame]], [[Lucy Maud Montgomery]] i [[P.G. Wodehouse|Pelham Grenville Wodehouse<ref>http://www.statekmarzen.fora.pl/titanic-ogolnie,3/epoka-edwardianska,534.html</ref>]][4]. Z tego okresu pochodzi ogromna ilość powieści i opowiadań, które zostały opublikowane i cieszyły się poczytnością. Zaczęły być zauważalne różnice między literaturą intelektualną, a popularną. Rozpoczęło się masowe rozprzestrzenianie druku.
 
Dostępne nośniki muzyki odtwarzanej na gramofonie[[gramofon]]ie były niskiej jakości. Popularne wtedy były publiczne występy muzyczne, zarówno amatorskie jak i zawodowe. Typowe były latem koncerty orkiestr wojskowych w parkach.
Do czołowych dramaturgów brytyjskich tego okresu zaliczano: Georga Bernarda Shaw i Harleya Granville Barkera i zagranicznych autorów: Henrika Ibsena i Gerharta Hauptmanna.
 
Do czołowych dramaturgów brytyjskich tego okresu zaliczano: Georga Bernarda Shaw i [[Harley Granville Barker|Harleya Granville Barkera]] i zagranicznych autorów: [[Henrik Ibsen|Henrika Ibsena]] i [[Gerhart Hauptmann|Gerharta Hauptmanna]].
Czołowi w tym czasie architekci to: Edwin Lutyens, Charles Rennie Mackintosh i Giles Gilbert Scott. Przykładami stylu edwardiańskiego mogą być port w Liverpoolu, budynek Departamentu Wojny na Whitehall i Flinders Street Station w Melbourne<ref>http://timeistimeless.blogspot.com/2014/11/poczatek-kina-brytyjskiego-filmy-epoki.html</ref>.
 
Czołowi w tym czasie architekci to: [[Edwin Lutyens]], [[Charles Rennie Mackintosh]] i [[Giles Gilbert Scott]]. Przykładami stylu edwardiańskiego mogą być port w Liverpoolu[[Liverpool]]u, budynek Departamentu Wojny na [[Whitehall (Londyn)|Whitehall]] i [[Flinders Street Station]] w [[Melbourne<ref>http://timeistimeless.blogspot.com/2014/11/poczatek-kina-brytyjskiego-filmy-epoki.html</ref>]][5].
'''Nauka i technika'''
 
'''== Nauka i technika''' ==
Pojawienie się nowego stulecia przyniósł ogromną ilość innowacji. Naukowcy kontynentalnej Europy, tacy jak [[Max Planck]], [[Albert Einstein]] i [[Sigmund Freud]] stworzyli w tym okresie swoje najlepsze prace. W tym okresie przyznano pierwszą w historii [[Nagroda Nobla|Nagrodę Nobla]]. [[Ernest Rutherford]] opublikował swoją książkę o promieniotwórczości. Był to czas, gdy [[bracia Wright]] wynaleźli samolot i zorganizowali pierwsze loty. Samochody stały się popularnym źródłem transportu. [[Roald Amundsen]] zdobył [[biegun południowy]]<ref>Jerzy Kowalczuk:  ''100-lecie geofizyki polskiej; 1895–1995''. Kraków: Arbor, 2001, s. 234.  ISBN 83-9156612-0-8.</ref>.
 
'''{{Przypisy'''}}
 
== Linki zewnętrzne ==
http://filmykostiumowe.blogspot.com/2011/01/1890-1910-epoka-edwardianska.html
<!-- LINKI ZOSTAWIONE W PIERWOTNEJ POSTACI DO EWENTUALNEGO WYKORZYSTANIA PRZY UŹRÓDŁOWIANIU -->
* https://www.youtube.com/watch?v=pdRddYn605c
* http://www.edwardianpromenade.com/the-edwardian-era/
* http://edwardianculture.com/
* http://www.statekmarzen.fora.pl/titanic-ogolnie,3/epoka-edwardianska,534.html
<!-- DUBEL * http://www.statekmarzen.fora.pl/titanic-ogolnie,3/epoka-edwardianska,534.html -->
* http://timeistimeless.blogspot.com/2014/11/poczatek-kina-brytyjskiego-filmy-epoki.html
* http://filmykostiumowe.blogspot.com/2011/01/1890-1910-epoka-edwardianska.html
* http://sanctus.pl/index.php?grupa=66&podgrupa=380
<!-- DUBEL * http://www.edwardianpromenade.com/the-edwardian-era/ -->
<!-- * http://sciaga.pl/tag/co-to-jest-nagroda-nobla/ TUTAJ ZBĘDNE, TRYWIALNE, ŚCIĄGI TU NIE CYTUJEMY! -->
<!-- * https://samoloty.wordpress.com/about/ TUTAJ ZBĘDNE -->
 
[[:Kategoria:XX wiek]]
http://sanctus.pl/index.php?grupa=66&podgrupa=380
[[:Kategoria:Historia Wielkiej Brytanii]]
[[:Kategoria:Kultura Wielkiej Brytanii]]