Adi Śankara: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+infobox
Linia 1:
{{Przekierowanie|Śankara|[[Śankara (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
{{Biogram infobox
[[Plik:AdiShankara1.jpg|thumb|Adi Śankara – posąg w [[mandir]]ze w [[Mysore]]]]
|imię i nazwisko = Adi Śankara
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|grafika =Raja Ravi Varma - Sankaracharya.jpg
|opis grafiki =
|podpis =
|data urodzenia = [[788]]<ref name="data"/>
|miejsce urodzenia = Shankara (Kerala)
|imię przy narodzeniu =
|data śmierci = [[820]]<ref name="data"/>
|miejsce śmierci = Kedarnath (Uttarakhand)
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|zawód = Indyjski mędrzec, myśliciel, filozof, reformator tradycji wedyjskiej oraz bramińskiej.
|odznaczenia =
|commons =Category:Adi Shankara
|wikiźródła = Adi Śankara
|wikicytaty =
|www =
}}
[[Plik:AdiShankara1.jpg|240px|thumb|Adi Śankara – posąg w [[mandir]]ze w [[Mysore]]]]
 
'''Adi Śankara'''{{fakt|data=2013-12}} ([[pismo dewanagari|dewanagari]] आदि शङ्कर, czyli Pierwszy z Śankarów oraz आदि शंकराचार्य (Adi Śankar[[aćarja]]); także Śankara Bhagawatpad[[aćarja]]{{fakt|data=2013-12}} , czyli Nauczyciel u Stóp Boga; [[język malajalam|malajalam]] ആദി ശങ്കരന്; [[język angielski|ang.]] Adi Shankara), ur. [[788]] w Shankarze (dzisiejsza [[Kerala]]), zm. [[820]] w Kedarnath (dzisiejsze [[Uttarakhand]])<ref name="data">Wg innych źródeł Adi Śankara żył w latach 700–750, 686–718, bądź też 509–477.</ref><ref>[http://web.archive.org/web/20150418165438/http://hinduism.about.com/od/gurussaints/p/adishankara.htm Strona filozofa w bazie internetowej hinduism.about.com], dostęp 18 kwietnia 2015 roku.</ref> (daty urodzenia i śmierci niepewne, jednak większość naukowców jest zgodna co do tego, że żył prawdopodobnie w [[VIII wiek]]u){{fakt|data=2013-12}} – [[Indie|indyjski]] mędrzec, myśliciel i reformator tradycji [[wedy]]jskiej oraz [[bramin|bramińskiej]], założyciel największej i najbardziej wpływowej szkoły [[filozofia indyjska|filozofii indyjskiej]] – [[Adwajtawedanta|adwajtawedanty]]<ref>Peter J. King ''Filozofowie. 100 największych myślicieli w dziejach świata'', wydanie polskie: Elipsa, 2006 ISBN 83-7265-092-6</ref>. Esencją nauczania Adi Śankary była jedność [[atman]]a i bezpostaciowego [[Brahman]]a. Śankarę uważano w [[smartyzm]]ie za częściowego [[awatara]] [[Śiwa|Śiwy]]. Słowo ''śankara'' w [[sanskryt|sanskrycie]] oznacza ''pokój czyniący''.
 
Adi Śankara podróżował po [[Indie|Indiach]], nauczając, propagując własny system filozoficzny oraz prowadząc dysputy z przedstawicielami innych szkół filozoficznych (''darśan''). Założył cztery klasztory (''mathy''), które odegrały ważną rolę w rozwoju i rozpowszechnieniu hinduizmu pobuddyjskiego i adwajtawedanty w Indiach oraz spadku popularności buddyzmu, był twórcą zakonu [[Daśanamisampradaja|daśanami]] oraz tradycji [[Śanmata]].