Buchenwald (KL): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Więźniowie i ofiary: drobne techniczne |
drobne redakcyjne |
||
Linia 19:
W sierpniu 1943 w pobliżu powstał duży obóz koncentracyjny [[Mittelbau-Dora|Dora]], z początku – jako podobóz – zasilany również więźniami Buchenwaldu. W październiku 1944 Dora stała się autonomicznym obozem. Od sierpnia 1944 roku kierownictwu [[Schutzstaffel|SS]] Buchenwaldu zostały przypisane również podobozy [[Ravensbrück (KL)|KL Ravensbrück]].
W miarę posuwania się [[Robotniczo-Chłopska Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] na zachód w 1945 roku przez Buchenwald przeszła duża liczba więźniów z zamykanych obozów ze wschodu. Przybywali oni [[Marsze śmierci|Marszami
Obóz został w dużej części ewakuowany przez Niemców tuż przed nadejściem wojsk alianckich, a wyzwolony 11 kwietnia 1945 roku przez amerykańską 3. Armię, przy minimalnym oporze ze strony Niemców. Tuż przed przybyciem Amerykanów w obozie wybuchło powstanie więźniów, zorganizowane przez liczącą kilkuset ludzi organizację (posiadali kilkadziesiąt sztuk broni palnej – był to jedyny taki przypadek w obozach hitlerowskich), którzy zdobyli szturmem obozowe posterunki i przejęli większość terenu obozu. Ruch oporu obejmował ludzi wielu narodowości.
Linia 27:
== Więźniowie i ofiary ==
{{Kategoria główna|Więźniowie KL Buchenwald}}
Więźniowie byli poddani kategoryzacji wedle przynależności narodowościowej. Już na bramie napis brzmiał: „Jedem das Seine” (pl. Każdemu, co jego (ściśle) lub inaczej: Każdemu to, co mu się należy). Najgorszy więc był status [[Żydzi|Żydów]], wśród których odsetek ofiar był największy. Także dramatyczny los był [[Świadkowie Jehowy|Świadków Jehowy]], którzy nawet pod groźbą śmierci odmawiali służby w [[Wehrmacht|Wehrmachcie]]. Począwszy od września 1939 w obozie znajdowali się również [[Polacy]], którzy wraz z Żydami byli umieszczani do połowy 1940 roku w tzw. „''obozie specjalnym''”, pod namiotami, gdzie umieralność była bardzo duża. W Buchenwaldzie umieszczani również byli [[Romowie]] i [[Sinti]], [[Czesi]], a także zakładnicy [[Holendrzy|holenderscy]] i [[Jeńcy sowieccy w niewoli niemieckiej (1941-1945)|jeńcy sowieccy]], a także lotnicy alianci zestrzeleni nad Francją oraz duża grupa [[Duńczycy|duńskich]] policjantów. W 1944 roku do obozu trafili również [[Powstanie warszawskie|
W KL Buchenwald od 1937 do 1945 roku przebywało tam łącznie ok. 250 tys. osób ze wszystkich krajów Europy, liczbę ofiar szacuje się na 56 tys. Wielu więźniów zabijanych było przez powieszenie, zastrzykiem [[fenol]]u w serce, rozstrzelaniem lub za pomocą gazu w pobliskim [[Bernburg (Saale)]]. Wielu zmarło z wyczerpania już po wyzwoleniu obozu przez Amerykanów. Pochowano ich w grobach indywidualnych koło [[Wieże Bismarcka|Wieży Bismarcka]]. Po zburzeniu wieży i wybudowaniu pomnika władze [[Niemiecka Republika Demokratyczna|NRD]] ekshumowały ich szczątki i przeniosły do grobów masowych usytuowanych wokół pomnika. Grób ośmiu więźniów polskich zmarłych po wyzwoleniu obozu znajduje się na skraju cmentarza na prawo od pomnika. Przed pomnikiem znajdują się masowe mogiły z [[urna (pojemnik)|urnami]] zawierającymi prochy więźniów (wśród nich bardzo wielu Żydów polskich, niemieckich i austriackich), których zwłoki spalono w [[krematorium|krematoriach]], zmagazynowanymi przez [[Schutzstaffel|SS]], nigdy nie odesłanymi do rodzin zmarłych.
Linia 42:
== Bibliografia ==
* Wykaz bibliografii dla serii artykułów o niemieckich obozach w latach 1933-1945 został umieszczony na [[Wikipedia:Biblioteka/Historia#Obozy niemieckie 1933-1945/Bibliografia|osobnej stronie]].
== Linki zewnętrzne ==
| |||