Dichlorodifenylotrichloroetan: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków do przek., WP:SK, drobne redakcyjne, usuwam pozycję bibliograficzną, która niczego nie uźródławia, drobne techniczne
→‎Wpływ na środowisko i zdrowie człowieka: źródło do informacji na temat regulacji stosowania DDT w USA
Linia 112:
Początkowo związek uważano za nieszkodliwy dla ludzi, [[ssaki|ssaków]] i [[ptaki|ptaków]]. W 1949 roku amerykański lekarz M. S. Biskind oskarżył DDT o wywoływanie u dzieci [[Choroba Heinego-Medina|choroby Heinego-Medina]], w rzeczywistości wywoływanej przez [[Wirusy|wirus]]<ref>{{cytuj stronę |url=http://www.chemia.org/id25.html |autor=Przemysław Mastalerz |tytuł=Problem DDT |opublikowany=Wydawnictwo Chemiczne}}</ref>.
 
W opublikowanej w 1962 roku książce "Silent Spring" amerykańska biolog [[Rachel Carson]], pracownik [[United States Fish and Wildlife Service]], oskarżyła przedsiębiorców stosujących DDT o doprowadzenie do wyginięcia całych populacji ptaków, wskazując na związek pomiędzy jego stosowaniem a zbyt cienkimi skorupkami jaj ptaków drapieżnych. Publikacja zaowocowała masową kampanią medialną oraz postępowaniem EPA (''Environmental Protection Agency''), które po toczących się w latach 1970-1972 przesłuchaniach zakazało stosowania DDT w [[Stany Zjednoczone|USA]] dla innych zastosowań niż ograniczone zastosowanie medyczne <ref>{{cytuj | wydawca=EPA | tytuł=[http://www2.epa.gov/aboutepa/ddt-regulatory-history-brief-survey-1975 DDT Regulatory History: A Brief Survey (to 1975)]}}</ref>. Główne regulacje dotyczyły zakazu stosowania DDT jako pestycyd. Liczne badania sprawdzające wpływ DDT na środowisko wykazały, że u wielu gatunków ptaków ekspozycja na tę substancję wpływa na znaczne zmniejszenie grubości skorupki jaj. Nie został jeszcze zbadany mechanizm, który wywołuje to zjawisko, jednakże podejrzewa się, że p,p'-DDE (pochodna rozpadu DDT) inhibituje ATPazę wapnia i redukuje ilość wapnia absorbowanego z krwi podczas wytwarzania jaja<ref>{{cytuj pismo|tytuł=Toxicological Profile: for DDT, DDE, and DDE|czasopismo=Agency for Toxic Substances and Disease Registry|wydawca=|strony=154|url=http://www.atsdr.cdc.gov/toxprofiles/tp35.pdf}}</ref>. Przeprowadzono również badania, które wykazały obniżanie jakości skorupki jaja przez o,p'-DDT<ref name="ddt kury">{{cytuj pismo|nazwisko=Holm|imię=Lena|nazwisko2=Blomqvist|imię2=Alexandra|tytuł=Embryonic exposure to o,p-DDT causes eggshell thinning and altered shell gland carbonic anhydrase expression in the domestic hen|czasopismo= Environmental Chemistry |wydanie=10 |wolumin=25 |strony=2787–2793 |data=2006 |doi=10.1897/05-619R.1 |pmid=17022422}}</ref>. Masowe stosowanie DDT spowodowało również istotny spadek liczebności (lokalnie nawet wymarcie) północnoamerykańskich [[sokół wędrowny|sokołów wędrownych]] i w konsekwencji znaczne zmniejszenie różnorodności genetycznej tamtejszych populacji<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Brown | imię = JW. | nazwisko2 = van Coeverden de Groot | imię2 = PJ. | nazwisko3 = Birt | imię3 = TP. | nazwisko4 = Seutin | imię4 = G. | nazwisko5 = Boag | imię5 = PT. | tytuł = Appraisal of the consequences of the DDT-induced bottleneck on the level and geographic distribution of neutral genetic variation in Canadian peregrine falcons, Falco peregrinus | czasopismo = Mol Ecol | wolumin = 16 | numer = 2 | strony = 327-343 | rok = 2007 | doi = 10.1111/j.1365-294X.2007.03151.x | pmid = 17217348}}</ref>.
 
DDT okazał się początkowo niezwykle skuteczny w walce z [[malaria|malarią]]. Np. w [[Sri Lanka|Sri Lance]] w 1946 roku na malarię chorowały prawie 3 miliony ludzi, po zastosowaniu DDT liczba przypadków tej choroby spadła do zaledwie kilkunastu. Po zaprzestaniu stosowania DDT do zwalczania malarii (ze względów oszczędnościowych), choroba powróciła i w roku 1969 chorowały na nią ponad 2 miliony mieszkańców Sri Lanki. W 1975 wznowiono użycie DDT, jednak komary zdążyły się uodpornić<ref>{{cytuj | wydawca=World Health Organization | tytuł=[http://whqlibdoc.who.int/trs/WHO_TRS_585.pdf Resistance of Vectors and Reservoirs of Disease to Pesticides, WHO Expert Committee on Insecticides (Geneva: World Health Organization,1976)]|s=68–69}}</ref>. Mimo zwiększania dawek, DDT przestało być skuteczne. Prawdopodobną przyczyną było jego równoległe stosowanie na szeroką skalę w rolnictwie.