Ukwiały: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
p , int. |
m Wycofano edycje użytkownika 79.173.12.250 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Ark. |
||
Linia 16:
}}
'''Ukwiały''' (Actiniaria) – [[Rząd (biologia)|rząd]] bezszkieletowych, osiadłych lub półosiadłych [[koralowce sześciopromienne|koralowców sześciopromiennych]] (Hexacorallia) żyjących pojedynczo, często intensywnie ubarwionych, z wyraźnymi deseniami. Zwierzęta te często żyją w [[symbioza|symbiozie]] z innymi [[organizm]]ami. Do najbardziej znanych ukwiałów zalicza się: ''[[Aiptasia diaphana]]'', ''[[Ukwiał koński|Actinia equina]] '' (ukwiał koński)]] oraz ukwiały symbiotyczne ''[[Discosoma]]'', ''[[Stoichactis]]'', ''[[Radianthus]]''. Niektóre gatunki są hodowane w [[Akwarium|akwariach]] morskich.
== Ekologia i morfologia ==
Ukwiały są zwierzętami osiadłymi. Wszystkie żyją pojedynczo, najczęściej przytwierdzone podeszwą (tarczą czepną) do podłoża, zazwyczaj mogą się na niej przesuwać. Wyjątki są wtórnie pelagiczne. Są rozpowszechnione w niemal wszystkich, głównie ciepłych morzach świata, na różnych głębokościach. Posiadają duże zdolności adaptacji do środowiska – niektóre gatunki znoszą wody o niższym zasoleniu – występują w [[estuarium|estuariach]].
Ich cylindryczne ciało osiąga zwykle kilka milimetrów, ale w niektórych przypadkach może osiągać do 1,5 m średnicy. Żywe ubarwienie zawdzięczają barwnikom karotenowym.
[[Plik:Ukwiał.JPG|250px|lewo|mały|Ukwiał w [[akwarium]]]]
Czułki, zwykle pojedyncze, wyjątkowo rozgałęzione, mogą występować w formie wieńca na krawędzi szczelinowatego otworu gębowego lub – jeśli są liczne – w zróżnicowanych funkcjonalnie okółkach pokrywających całą, płaską tarczę oralną.
Ukwiały nie wytwarzają szkieletu wewnętrznego. Układ nerwowy złożony jest z sieci zewnętrznej i wewnętrznej, ze szczególnym unerwieniem czułków i płytki gębowej. Mają dobrze rozwinięte umięśnienie. Liczne i różnorodne [[komórka parzydełkowa|komórki parzydełkowe]] (haplonemy, heteronemy i spirocysty) są wykorzystywane do obrony i polowania. Ukwiały są drapieżnikami – obezwładniają ofiarę parzydełkami i wciągają czułkami do otworu gębowego lub ruchami rzęsek napędzają do niego [[plankton]].
== Rozmnażanie ==
Rozmnażają się płciowo lub bezpłciowo. W większości są rozdzielnopłciowe lub dwupłciowe. [[Partenogeneza]] występuje rzadko – tak rozmnaża się np. [[ukwiał koński]] (''Actinia equina''). Rozmnażanie płciowe z zapłodnienie zewnętrznym lub wewnętrznym. Jak u wszystkich koralowców, również u ukwiałów nie występuje stadium [[meduza|meduzy]]. W rozwoju występuje kilka stadiów [[larwa]]lnych: [[planula]], larwa typu edwardsia i ''halcampula''. Rozmnażanie bezpłciowe poprzez podział podłużny, podział poprzeczny, [[Laceracja|lacerację]] (te posiadają znaczne [[Regeneracja (biologia)|zdolności regeneracyjne]]) lub wyjątkowo przez pączkowanie. Niektóre gatunki opiekują się potomstwem – ich młode przez pewien czas przebywają na ciele matki.
[[Plik:Dofleinia armata (Sea anemone).jpg|thumb|240px|[[Amfiprion okoniowy]] ukryty wśród czułków ukwiała ''[[Dofleinia armata]]'']]
== Symbioza ==
| |||