Dialekt wielkopolski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
fakt
m Wycofano edycje użytkownika 83.11.75.53 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Makuslaw.
Linia 21:
* na południu przejście ''n'' w ''ń'' po ''i'', ''y'', np. ''drabinia'', ''winio'', ''pierzyjnia'' (drabina, wino, pierzyna)
* silne [[uproszczenie grup spółgłoskowych]], np. ''leki'', ''stasze'', ''szur'' (lekki, starsze, szczur)
* brak [[ubezdźwięcznienie|ubezdźwięcznienia]] ''w'', np. ''chwila'', ''twardyj'', ''świat'', ''kwiat'' (literacka wymowa [chfila, tfardy, śfiat, kfiat] {{fakt}})
* przejście ''eł'' w ''åu'', ''óu'', np. ''kiåubasa'', ''koukiouka''
* zachowanie dawnego ''e'' po spógł. miękkich, obecnie i historycznie (historycznie miękkie to: l, rz, ż, sz, cz, c, dz). Cecha ta występuje: 1) w nazwach miejscowych, jak np. Kąkol'''ewo''' (a nie Kąkolowo), Wij'''ewo''' (a nie Wijowo), Kołodziejewo, Pleszew 2) w przymiotnikach z przyrostkiem -ow: maj'''ewy''' (a nie majowy), róż'''ewe'''(a nie różowe), różańc'''ewe''', wiśni'''ewy'''; a także w pochodnych od takich przymiotników rzeczownikach: krawc'''ewo''' (krawcowa), boj'''ew'''ica (klepisko w stodole); w miejscu ogólnopolskiego -ów- po spógł. miękkiej jest -yw-(np. gnojywka, pokojywka) 3) w końcówce celownika rzeczowników męskich, czyli g<sup>u</sup>esp<sup>u</sup>edarz'''ew'''i, kóni'''ew'''i, ale już na przykład chłopowi , sómsiadowi. Kiedyś było to zjawisko powszechne (śladem jest wyraz królewski), teraz dotyczy tylko gwar wielkopolskich na zachód od linii Miejska Górka - Gostyń - Środa - Wągrowiec -Nakło - Sępólno. Pojedyncze wyrazy ilustrujące to zjawisko spotkać czasem można również na wschód od tej linii (np. hrabieski).<ref>Kultura Ludowa Wielkopolski, tom III, kompendium pod redakcją J. Burszty, str. 361</ref>