Zbigniew Skłodowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m kat.
WP:SK, poprawa linków, drobne techniczne
Linia 1:
[[Plik:Zbigniew Skłodowski.jpg|thumb|Zbigniew Skłodowski]]
'''Zbigniew Skłodowski ps. "Kura"„Kura”''' (ur. [[1 stycznia]] [[1920]] w majątku [[Towianki]] w gm. [[Szaty]] (pow. [[Kiejdany]]), zm. [[13 czerwca]] [[1942]]) – przywódca [[Szare Szeregi|Szarych Szeregów]] na [[Litwa|Litwie]].
 
== Biogram ==
Urodził się w rodzinie [[ziemiaństwo|ziemiańskiej]] o tradycjach [[patriotyzm|patriotycznych]]. Ojciec Stanisław Skłodowski był [[Rzeźba|Rzeźbiarzem]], ochotnikiem-legionistą [[1 Pułk Ułanów Krechowieckich|1 Pułku Ułanów Krechowieckich]], matka Zofia z Abramowiczów – pielęgniarką chirurgiczną. Miał dwie młodsze siostry – [[Kalina Skłodowska-Antonowicz|Kalinę]] i Sławę.
 
Początkowo naukę pobierał w domu, następnie w 1935 zdał egzaminy do polskiego [[Gimnazjum Polskie im. Adama Mickiewicza w Kownie|gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Kownie]]. Tam rozpoczął działalność w szeregach nielegalnego polskiego [[harcerstwo|harcerstwa]]. Brał udział w obozach instruktorskich organizowanych w [[Polska|Polsce]] – w 1936 w [[Brenna|Brennej]] dla Polskiego Harcerstwa Zagranicznego i w 1937 w [[Spała|Spale]]. Założył drużynę im. Ks. [[Józef Poniatowski|Józefa Poniatowskiego]] w gimnazjum w Kownie, następną w polskim gimnazjum w [[Wiłkomierz]]u i przejął opiekę nad drużyną w [[Poniewież]]u. Przyczynił się do powstania dwóch polskich drużyn harcerskich na wsiach w okolicach Kowna i Kiejdan.
 
Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wspólnie z [[Tadeusz Kognowicki|Tadeuszem Kognowickim]] organizował pomoc [[uchodźca|uchodźcom]] z Polski. W latach 1939–1940 do chwili likwidacji polskiego gimnazjum wydawał pisemko "Zarzewie"„Zarzewie”; dwutygodnik, którego był redaktorem, a które miało na celu krzewienie ducha polskiego wśród młodzieży. W czasie [[okupacja wojenna|okupacji]] Litwy przez [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]] Zbigniew Skłodowski organizował przerzuty żołnierzy zagrożonych represjami ze strony sowieckiej na tereny okupowanej przez [[Niemcy|Niemców]] Polski. Wiosną 1940 w tajnym głosowaniu "Rada„Rada Starszych"Starszych” harcerstwa wybrała go na swego przywódcę, a komendant Chorągwi Wileńskiej hm [[Józef Grzesiak Czarny]] "Kmita"„Kmita” mianował hm Zbigniewa Skłodowskiego komendantem Szarych Szeregów na Litwie – organizacji opartej na strukturze przedwojennego Harcerstwa Polskiego na tym terenie.
[[Plik:Jedna z tablic upamiętniająca pomordowanych Polaków w Ponarach.jpg|thumb|Ponary - Kwatera Polska - fragment]]
Od 1941 organizował szkolenia wojskowe mężczyzn w [[Wilno|Wilnie]] i na Litwie Kowieńskiej oraz ucieczki i wykup Polaków z [[Obóz pracy przymusowej w Prawieniszkach|obozu koncentracyjnego w Prawieniszkach]]. Aktywną działalnością instruktorską i organizatorską położył fundamenty pod przyszłą rozbudowę [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] okręgu samodzielnego Wilno i podokręgu Litwa Kowieńska.
 
Poszukiwany przez litewską "[[Saugumo policija|Saugumę]]" i [[gestapo]] został aresztowany na przełomie stycznia i lutego 1942 na dworcu w Wilnie. Po ciężkich [[tortura]]ch w więzieniu na [[Łukiszki|Łukiszkach]] został rozstrzelany 13 czerwca 1942 w [[Ponary (dzielnica Wilna)|Ponarach]].
 
Zbigniew Skłodowski został pośmiertnie odznaczony:
* [[Medal Wojska|Medalem Wojska]]
* Srebrnym [[Krzyż Zasługi z Mieczami|Krzyżem Zasługi z Mieczami]] (1972)
 
== Bibliografia ==
* K. Bojko – ''Na drodze do najwyższych ideałów'' – "Mag„Mag. Wileński"Wileński” 1999, nr 1 s. 11–16
* K. Jarzembowski – ''Chorągwie wschodnie "Szarych„Szarych Szeregów"Szeregów”'' – Harcerstwo miesięcznik ZHP, Warszawa ISSN0438ISSN 0438-6019
* J. Kozakiewicz, R. Mackiewicz – ''Podokręg ZWZ/AK Kowno Inspektorat E'' – Zeszyt Historyczny Okręgu Wileńskiego AK "Wiano"„Wiano” - wyd. poszerzone 1993 r.
* J. Jabrzemski – ''Harcerze z Szarych Szeregów'' – s. 206–207 Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www1.ipn.gov.pl/portal.php?serwis=pl&dzial=2&id=522 obep-gdansk/konferencje-naukowe/konferencje-naukowe/konferencja-zbrodnie-na-polakach-w-podwilenskich-ponarach-19411944-gdansk, Konferencja IPN „Zbrodnie na Polakach w podwileńskich Ponarach 1941–1944” – Gdańsk, 9 maja 2003 r.]
* [http://www.tygodnik.lt/200504/ng2.html Z historii Polaków Litwy Kowieńskiej - "Wspominając„Wspominając rodzinę Skłodowskich"Skłodowskich” Czesława Paczkowska TW Nr4Nr 4/2005]
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Skłodowski, Zbigniew}}
[[Kategoria:Biografie harcerskie]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Kownem]]