Wersja z 18:59, 26 maj 2015 edytuj Wostr (dyskusja \| edycje) Członkowie Komitetu Arbitrażowego, Redaktorzy, Administratorzy 42 791 edycji m Usunięto kategorię "Polimery"; Dodano kategorię "Oligomery" za pomocą HotCat ← poprzednia edycja		Wersja z 22:55, 26 maj 2015 edytuj anuluj edycję Michał Sobkowski (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy 127 768 edycji drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy następna edycja →
Linia 1: '''Oligomery''' – [[Związek chemiczny\|związki chemiczne]] utworzone z niewielkiej liczby powtarzających się fragmentów (z greckiego ολιγος lub oligos – kilka) zwanych [[mer (chemia)\|merami]]. Mają właściwości pośrednie między związkami niskocząsteczkowymi, a wielkocząsteczkowymi<ref name=Mezhikouski>{{Cytuj książkę\|autor=Semjon M Mezhikouski\|tytuł=Physico-Chemical Principles for Processing of Oligomeric Blends\|url={{Google Books\|yqOZGmNcns4C\|Physico-Chemical Principles for Processing of Oligomeric Blends\|strony=1\|link=tak}}\|rok=1999\|wydawcaCRC Press\|miejsce=\|strony=1\|isbn=9789056996611\|seria=Polymer Science and Engineering Monographs\|wolumin=4}}</ref>. Pierwotnie termin ten oznaczał związki zbudowane z 3–6 merów i został wprowadzony w chemii cukróww roku 1930{{r\|Mezhikouski}}. Granica między oligomerami a polimerami jest bardzo płynna. W praktyce, przyjmuje się, że oligomerem jest związek, który nie posiada jeszcze w pełni wykształconych cech fizycznych (np. temperatury [[topnienie\|topnienia]], [[lepkość\|lepkości]] itp.) charakterystycznych dla "prawdziwego" polimeru zbudowanego z tych samych merów. W większości przypadków masowo stosowanych [[Tworzywa sztuczne\|tworzyw syntetycznych]] (np. [[polietylen]]u) graniczną liczbą merów przy której związek zaczyna mieć już typowe cechy użytkowe polimeru jest ok. 100. Dalszy wzrost [[stopień polimeryzacji\|stopnia polimeryzacji]] nie ma już dużego wpływu na własności fizyczne polimerów, aczkolwiek jest on wciąż zauważalny.▼ ▲Granica między oligomerami a polimerami jest bardzo płynna. W praktyce, przyjmuje się, że oligomerem jest związek, który nie ~~posiada~~ma jeszcze w pełni wykształconych cech fizycznych (np. temperatury [[topnienie\|topnienia]], [[lepkość\|lepkości]] itp.) charakterystycznych dla "prawdziwego" polimeru zbudowanego z tych samych merów. W większości przypadków masowo stosowanych [[Tworzywa sztuczne\|tworzyw syntetycznych]] (np. [[polietylen]]u) graniczną liczbą merów przy której związek zaczyna mieć już typowe cechy użytkowe polimeru jest ok. 100. Dalszy wzrost [[stopień polimeryzacji\|stopnia polimeryzacji]] nie ma już dużego wpływu na własności fizyczne polimerów, aczkolwiek jest on wciąż zauważalny. Oligomery są zwykle produktami ubocznymi procesów [[polimeryzacja\|polimeryzacji]] i często usuwa się je z końcowego produktu, gdyż "psują" one jego własności fizyczne. Niektóre oligomery produkuje się jednak celowo, czasami po to aby je dalej przetworzyć (tzw. [[makromonomer]]y), a czasami mają one same z siebie interesujące własności użytkowe i są stosowane jako dodatki do farb, substancje zagęszczające, oleje hydrauliczne a nawet dodatki do kosmetyków. Oligomery o ~~bardzo~~ małej liczbie merów (zwykle do ~~mniej~~dziesięciu, ~~więcej~~rzadziej ~~dziesięciu~~do kilkunastu–kilkudziesięciu) nazywa się dodając do słowa mer, greckie liczebniki (di-, tri-, tetra-):, np. [[dimery]], [[trimery]], [[tetramery]] itd. Oligomery mogą mieć budowę liniową, cykliczną lub oligocykliczną. Wiele oligomerów cyklicznych powstaje w określonych warunkach spontanicznie. Np. [[Aldehyd mrówkowy\|formaldehyd]] pozostawiony na dłużej w temperaturze pokojowej ulega spontanicznej trimeryzacji do [[1,3,5-Trioksan\|trioksanu]]: Linia 23 ⟶ 25: == Zobacz też == {{wikisłownik\|oligomer}} * [[Mer (chemia)\|mery]], [[monomery]], [[dimery]], [[trimery]], [[polimery]] * [[Mer (chemia)\|mer]] * [[polimery]] * [[telomer (chemia)\|telomery]] {{Przypisy}} [[Kategoria:Oligomery\| ]]

Oligomery: Różnice pomiędzy wersjami