|
}}
[[Plik:Duszatyn lower lake.JPG|thumb|200px|<div align="center">Jeziorko Duszatyńskie-Dolne</div>]]
'''Jeziorka Duszatyńskie ''' – nazwa dwóch, a w przeszłości trzech, [[jezioro osuwiskowe|jezior osuwiskowych]] znajdujących się na zachodnich [[zbocze|zboczach]] [[Chryszczata|Chryszczatej]] w pobliżu wsi [[Duszatyn]], jedna z większych osobliwości przyrodniczych [[Bieszczady|Bieszczadów]].
== Historia powstania ==
Jeziorka powstały na skutek oderwania zachodniego zbocza Chryszczatej 13 kwietnia [[1907]],. Powstałe [[osuwisko]] spowodowało zatamowaniazatamowanie odpływu [[potok]]u Olchowatego ([[dopływ]] [[Osława|Osławy]]) w kilku miejscach przez masy ziemi i skał, tworzącetworząc naturalne zapory, a następnie napływu wody z kulminacji Chryszczatej i [[Mikitowa|Mikitowej]]. Do osunięcia zbocza doszło po wiosennych roztopach i ulewnych deszczach.
Utworzyło się też kilka oczek, rozrzuconych w zagłębieniach terenu,. zZ czasem jednak oczka te zanikły, podobnie jak trzecie z jeziorek. W latach 20. XX wieku powierzchnia zbiorników była dwukrotnie większa, ulegały jednak stopniowemu zamulaniu przez wpływające potoczki.
W [[1957]] teren ten uznano za [[obszar chroniony]], tworząc [[rezerwat przyrody Zwiezło|rezerwat przyrody „Zwiezło”]] o powierzchni 2,2 ha.
== Charakterystyka osuwiska ==
[[Osuwisko]] zostało nazwane „Zwiezło”. Osuwisko to uznawaneUznawane jest za największe rozpoznane w polskich [[Karpaty|Karpatach]] (szacuje się, że przemieszczeniu uległo około 12 mln m³ ziemi) oraz drugie, po [[Beskidzkie Morskie Oko|Szymbarku]], pod względem powierzchni (około 36 ha). Jego długość wynosi ponad 2 km. W jego topografii wyróżnia się trzy części:
* nisza – obszar oderwania o zasięgu 880 m x 250 m i głębokości do 25 m,
* rynna – droga osuwiska o wyżłobionym zarysie 400 m x 140 m z głębokością do 10 m, oddzielona od niszy stromym progiem,
== Parametry jeziorek ==
W obrębie języka osuwiskowego powstały trzy dużemałe jeziorkajeziora:
* Jeziorko Górne położone na wysokości 701 m n.p.m. o powierzchni 1,44 ha, średniej głębokości 2 m (maksymalnej do 5,8 m) i pojemności 25 500 m³,
* Jeziorko Dolne leżące na wysokości 683 m n.p.m., o powierzchni 0,45 ha, średniej głębokości 2,4 m (maksymalnej 6,2 m) i pojemności 12 000 m³.
== Legendy związane z jeziorkami ==
MiejscowaOkoliczni ludnośćmieszkańcy uważała to miejsce za zaczarowane, a przyczyny powstania osuwiska wiązała z działaniem rozsierdzonego diabła, który rzucił ognistą kulę, czyniąc spustoszenie. Inna legenda przyczynę powstania osuwiska widziała w upadku [[meteoryt]]u.
W momenciePodczas kataklizmu przerażona ludnośćprzerażeni zmieszkańcy pobliskiej wsi [[Duszatyn]], podejrzewając koniec świata, spakowała pośpiesznie dobytek i uciekła do pobliskich wsi Smolnika i [[Prełuki|Prełuk]], gdzie w [[cerkiew (budynek)|cerkwi]] uderzono w dzwony na trwogę,. choćWedług niektórzy też uważaliniektórych, że to drżenie ziemi, spowodowanewywołane osuwaniem się mas ziemiskalnych, spowodowało bicie dzwonów w pobliskich świątyniach.
== Szlaki piesze ==
Jeziorka od momentu powstania budziły zainteresowanie turystów. W 1935 na Chryszczatą wytyczono (wtedy niebieski) szlak pieszy. Obecnie jest to:
*{{szlak|czerwony}} [[Komańcza]] – [[Prełuki]] – [[Duszatyn]] – Jeziorka Duszatyńskie – [[Chryszczata]] (997 m n.p.m.) ([[Główny Szlak Beskidzki]])
| 