Skala durowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ja, wprowadziłem parę poprawek, ale tylko parę.
Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2012-10}}
'''Skala durowa''' (z łac.łaciny ''durus'' znaczy twardy), zwana też majorową (z łac. ''maior'' – większy, odnosi się do tercji wielkiej zawartej między I a III stopniem skali) to siedmiostopniowa [[skala (muzyka)|skala]] z charakterystycznym [[półton]]em między stopniami III i IV oraz VII i VIII (stanowiącym powtórzenie I stopnia o [[oktawa (interwał)|oktawę]] wyżej). Uznaje się, że skala durowa i utwory na niej oparte mają radosne brzmienie. Tożsama co do sposobu organizacji materiału dźwiękowego jest [[skala hypolidyjska kościelna]].
 
== Odmiany skal majorowych ==
Linia 10:
|}
 
=== Skala majorowa harmonicznaharmoniczka ===
Skala majorowa harmonicznaharmoniczka (''major harmoniczny'', ''dur harmoniczny'') to taka skala majorowa, w której sekunda mała zawarta jest pomiędzy stopniami III-IV, V-VI (dzięki obniżeniu stopnia VI) i VII-VIII. Pomiędzy stopniami VI-VII występuje interwał [[sekunda (interwał)|sekundy zwiększonej]], a między pozostałymi stopniami sekundy wielkie. Podsumowując, jest to skala majorowa naturalna z obniżonym VI stopniem.
{| class="wikitable"
| style="vertical-align: top"| Posłuchaj '''skali majorowej harmonicznej''':<br />{{wymowa|C-major-harm-asc.mid|wstępującej}}<br />{{wymowa|C-major-harm-desc.mid|zstępującej}}
Linia 17:
|}
 
=== Skala majorowa miękkatwarda ===
Skala majorowa miękkatwarda (''dur-moll'') to taka skala majorowa, w której sekunda mała zawarta jest pomiędzy stopniami III i IV oraz V i VI. Pomiędzy pozostałymi stopniami występują sekundy wielkie. Upraszczając, jest to skala majorowa naturalna z obniżonymi stopniami VI i VII. Obniżenie VII stopnia powoduje, że ta odmiana nie brzmi już tak durowo jak wyżej wymienione (stąd też alternatywna nazwa dur-moll).
{| class="wikitable"
| style="vertical-align: top"| Posłuchaj '''skali majorowej miękkiej''':<br />{{wymowa|C-major-m-asc.mid|wstępującej}}<br />{{wymowa|C-major-m-desc.mid|zstępującej}}
Linia 24:
|}
 
=== Skala chromatycznadurowa majorowamajowa ===
Skala chromatycznadurowa majorowamajowa to [[skala dwunastodźwiękowa|skala dwunastostopniowa]] oparta na skali majorowej naturalnej. Powstaje ona przez dodanie między sekundy wielkie dodatkowego dźwięku. W efekcie taka skala jest zbudowana z samych [[półton]]ów (sekund małych lub [[pryma (interwał)|prym zwiększonych]]). Ze względu na notację skal chromatycznych majorowych rozróżnia się jej dwa rodzaje: ''regularną'' i ''nieregularną''. Należy zwrócić uwagę na fakt, że w obrębie każdego z wymienionych typów, w zależności od kierunku skali występuje inny układ interwałów.
 
Przyjęto jako zasadę stosowanie zmian chromatycznych w utworach według jednego z poniższych schematów.
Linia 56:
|}
 
== Określanie tonacji durowychmolowych ==
Tryb (durowy lub [[skala molowa|molowy]]) określa się analizując przebieg utworu (tonalnego).
[[Znaki przykluczowe]] jednoznacznie wskazują na to, w której [[tonacja|tonacji]] utrzymany jest utwór.
 
== Budowanie gam durowychmolowych ==
Budowanie gam durowych należy rozumieć jako ułożenie określonych interwałów w konkretnej kolejności, poczynając od dźwięku tonicznego. Stosuje się znaki przykluczowe właściwe dla danej tonacji.
* Aby uzyskać odmianę gamy durowej, wszelkie zmiany chromatyczne (obniżenia, podwyższenia poszczególnych stopni) realizuje się notując je znakami przygodnymi.