Ahmad Ben Bella: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
red |
redakcyjne, ort., poprawa linków |
||
Linia 12:
| do = [[19 czerwca]] [[1965]]
| poprzednik = [[Ferhat Abbas]] <small>(Jako Przewodniczący Narodowego Zgromadzenia Konstytucyjnego)</small>
| następca = [[Huari Bumedien|Houari Boumedienne]]
| odznaczenia = [[Plik:Hero of the Soviet Union medal.png|23px|Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (ZSRR)]] [[Plik:Leninpeace.jpg|23px|Międzynarodowa Leninowska Nagroda Pokoju (ZSRR)]]<br />{{order|KWF|II}} {{order|MM(MW)}} {{order|OTORT|Z}} {{order|OL (ZSRR)||28}}
| www =
Linia 25:
Urodził się w Maghnii na granicy Algierii i Maroka. Służył w armii francuskiej, po czym w 1947 przystąpił do organizowania grupy algierskich nacjonalistów - Organizacji Specjalnej. Jej celem było zakończenie francuskiego panowania kolonialnego. W 1950 Francuzi aresztowali go, lecz w marcu 1952 uciekł z więzienia i zamieszkał w Kairze, gdzie założył Algierski Narodowy Front Wyzwolenia (FLN). 1 listopada 1954 rozpoczął on wojnę partyzancką przeciwko władzom militarno-administracyjnym Francji. W październiku 1956 na skutek francuskiej interwencji marokański samolot wylądował w Algierze, zmuszając jego pasażerów - Ahmada Ben Bellę i 5 innych wybitnych przywódców narodowych do podporządkowania się władzom francuskim: zostali aresztowani i zatrzymani we Francji, jednak ich usunięcie spowodowało przejęcie władzy w FLN przez radykałów, przez co wojna partyzancka ciągnęła się jeszcze przez 5 lat. W marcu 1962 francuski prezydent [[Charles de Gaulle]] zwrócił wolność Ben Belli, który podjął rozmowy z francuskim premierem [[Georges Pompidou|Georgesem Pompidou]] w Evian. Zawarto porozumienie w sprawie zawieszenia broni. Algieria stała się niepodległym państwem, zaś armia Francji opuściła jej terytorium. Ahmad Ben Bella objął funkcję premiera Rządu Tymczasowego powstałego we wrześniu 1962. W kwietniu 1963 został wybrany na pierwszego w historii Algierii prezydenta republiki, chociaż musiał mierzyć się z opozycją ze strony przeciwników, którzy podczas internowania Ben Belli byli liderami ruchu nacjonalistycznego<ref>Alan Palmer, ''Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860'', Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 45</ref>.
Rząd Ben Belli dążył do naśladowania socjalistycznych zasad stosowanych w Egipcie [[Gamal Abdel Naser|Gamala Abdel Nasera]], algierski prezydent pozostawał jednak podejrzliwy w kwestii interesów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w Algierii. Bardziej niż wielu algierskich dowódców wojskowych zachowywał krytyczny stosunek do polityki [[panarabizm]]u. W 1964 został laureatem Leninowskiej Nagrody Pokojowej. 19 czerwca 1965 posiadający faktyczne wpływy polityczne [[Huari Bumedien]] przeprowadził wojskowy i całkowicie bezkrwawy zamach stanu. Ahmad Ben Bella utracił stanowisko i do 1979 przebywał w areszcie domowym w M'Sila w południowo-zachodnich górach Algierii. W grudniu 1978
Powrócił do kraju po zniesieniu w Algierii systemu monopartyjnego. Został przywódcą Ruchu na rzecz Demokratycznej Algierii (MDA). W wyborach lokalnych w 1990 jego partia została pokonana przez radykalnych islamistów z Islamskiego Frontu Zbawienia (FIS), co doprowadziło do zaniechania przez Ben Bellę planów powrotu do polityki<ref>Alan Palmer, ''Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860'', Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 46</ref>. Został odznaczony m.in. [[Złota Gwiazda|Medalem "Złotej Gwiazdy"]] [[Bohater Związku Radzieckiego|Bohatera Związku Radzieckiego]], [[Order Lenina|Orderem Lenina]], francuskim [[Krzyż Wojenny (Francja)|Krzyżem Wojennym]] i [[Médaille militaire|Medalem Wojskowym]] oraz [[Republika Południowej Afryki|południowoafrykańskim]] [[Order of the Companions of O. R. Tambo|Orderem Towarzyszy O. R. Tambo]]. Laureat [[Międzynarodowa Leninowska Nagroda Pokoju|Międzynarodowej Leninowskiej Nagrody Pokoju]].
| |||