Zjednoczone Królestwo Polskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Poprawna nazwa państwa. Regnum Poloniae to Królestwo Polski, a nie Polskie.
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 1:
{{Integracja|Zjednoczona monarchia piastowska}}
{{Państwo infobox
|nazwa_oryginalna = Królestwo PolskiePolski
|nazwa_polska = Korona Królestwa PolskiegoPolski
|p1 = Księstwo Polskie Polski
(1306-1320)|Księstwo PolskiePolski
|p1_flaga = Alex K Kingdom of Poland-flag.svg
|p2 = Polska w okresie rozbicia dzielnicowego
Linia 14 ⟶ 15:
|p5_flaga =
|lata_istnienia = 1320-1386
|n1 = Korona Królestwa PolskiegoPolski
|n1_flaga = Alex K Kingdom of Poland-flag.svg
|n2 =
Linia 90 ⟶ 91:
{{HisPolski monografie}}
 
'''(Zjednoczone, Odrodzone) Królestwo PolskiePolski''' ([[łacina|łac.]] ''Regnum Poloniae'') – państwo polskie w okresie od [[20 stycznia]] [[1320]]<ref>Jest to symboliczna data odtworzenia Królestwa PolskiegoPolski. W historiografii przyjmuje się także dwie inne: [[1295]] (koronacja [[Przemysł II|Przemysła II]]) i [[1300]] (koronacja [[Wacław II|Wacława II]]).</ref> do [[4 marca]] [[1386]], czyli za panowania dwóch ostatnich [[Piastowie|Piastów]] i [[Andegawenowie|Andegawenów]]. Administracyjnie dzieliło się na [[Prowincja (I Rzeczpospolita)|prowincje]] i [[Województwo|województwa]], lub [[Ziemia (administracja)|ziemie]]. Było położone w rejonie [[Wyżyny Polskie|Wyżyn Polskich]] i [[Wyżyny Ukraińskie|Ukraińskich]] na terytorium współczesnej [[Polska|Polski]] i [[Ukraina|Ukrainy]]. Głównymi rzekami były: [[Wisła]], [[Warta]], [[Wieprz (rzeka)|Wieprz]], [[Narew]] i [[Dniestr]]. Graniczyło z: [[Królestwo Czech|Czechami]] (poprzez wasalne [[księstwa śląskie]]), [[Królestwo Węgier|Węgrami]], [[Księstwo halicko-wołyńskie|Księstwem Halicko-Wołyńskim]] (do [[1340]]), [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwą]], [[Księstwo Mazowieckie|Mazowszem]] (od [[1351]] [[lenno]] Polski), [[Księstwo płockie|Płockiem]] (od [[1386]] lenno Polski), [[Państwo zakonu krzyżackiego|państwem krzyżackim]]. W [[1370]] osiągnęło maksymalny zasięg terytorialny 270 000&nbsp;km² i liczyło wówczas około 2,5 mln mieszkańców.
 
Formą sprawowania władzy była [[monarchia stanowa]], która zastąpiła feudalną [[monarchia patrymonialna|monarchię patrymonialną]]. Głową państwa był [[król]], który rządził krajem za pomocą rozwiniętej administracji państwowej. Lata [[1320]]-[[1370]] to okres zwiększania się władzy królewskiej, lecz już lata [[1370]]-[[1386]] to okres pomniejszania jej na rzecz szlachty. Miasta i wsie lokowano na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]], [[prawo poznańskie|poznańskim]] i [[prawo chełmińskie|chełmińskim]]. Ważnym dziełem króla Kazimierza były wydane w [[1346]] '''[[Statuty Kazimierza Wielkiego|Statuty wiślicko-piotrkowskie]]''', regulujące ustrój społeczny, prawo cywilne, karne, sądownictwo, administrację. Za jego panowania utworzono również koncepcję '''[[Korona Królestwa PolskiegoPolski|Korony Królestwa]]''', która odbierała władcy prawo swobodnego dysponowania ziemiami państwa, tj. dzielenia królestwa między synów i nadawania jego ziem innym państwom.
 
Społeczeństwo dzieliło się na: [[Szlachta|szlachtę]], [[mieszczaństwo]], [[Chłopi|chłopów]], [[Żydzi (stan społeczny)|Żydów]] i [[duchowieństwo]]. Ważniejszymi narodowościami byli: [[Polacy]], [[Niemcy (naród)|Niemcy]], [[Żydzi]], [[Rusini]], [[Ormianie]] i [[Wołosi]]. Większość mieszkańców była [[Chrześcijaństwo|chrześcijanami]] (katolikami łacińskimi i ormiańskimi, prawosławnymi); wyjątkiem byli Żydzi, którzy wyznawali [[judaizm]]. Wymienione wcześniej religie wytworzyły w Polsce własną, kościelną administrację.